Σπυρίδων Θεοτοκάτος: Το πάθημα θα μας γίνει μάθημα ;
Επανήλθε στη δημόσια συζήτηση η προσπάθεια λειτουργίας Ανώτατης Σχολής στο Ληξούρι.
Είναι γεγονός ότι η αναδιάταξη του χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης πραγματοποιήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μερικά από τα νέα Τριτοβάθμια Ιδρύματα που προέκυψαν από τις συγχωνεύσεις, άλλα ευνοήθηκαν περισσότερο και άλλα πιθανόν να αδικήθηκαν.
Ως γνωστόν, ο Γεράσιμος Αρσένης ως Υπουργός Παιδείας ίδρυσε τα δύο πρώτα Ανώτατα Τμήματα με σύγχρονα αντικείμενα στο Νησί μας. Στο Ληξούρι για τα Μουσικά Όργανα, τη μουσική παράδοση της Επτανήσου, και της Γεωργίας για την Βιολογική Γεωργία στο Αργοστόλι…
Έχοντας ζήσει τη διαδρομή τους, οι αρχικές επισημάνσεις Αρσένη δείχνουν τον δρόμο για το πώς ένα Ανώτατο Ίδρυμα μπορεί να ευδοκιμήσει και να προσφέρει στο τόπο όπου λειτουργεί. Είχε πει συγκεκριμένα: «Ήταν μια παρέμβαση πολιτιστική, εκπαιδευτική και αναπτυξιακή στο Νησίμας»
Τα Περιφερειακά Ανώτατα Ιδρύματα μπορούν να αποτελέσουν έναν πυρήνα πολιτιστικής, εκπαιδευτικής και οικονομικής ανάπτυξης, κάτω όμως από ορισμένες προϋποθέσεις. Τις προϋποθέσεις όμως αυτές τις ξέχασαν… Πρώτη προϋπόθεση είναι τα προγράμματα σπουδών πρέπει να συνδέονται με τον πολιτισμό και με την παραγωγή της περιοχής, να μην είναι δηλαδή απομονωμένα προγράμματα, αλλά να συνδέονται με την καθημερινή ζωή και να αλληλοτροφοδοτούν τη ζωή του Νησιού. Αλλά για να προχωρήσουν αυτά χρειάζονταν φοιτητική μέριμνα, επαγγελματικά δικαιώματα και υποδομές …
Είναι λυπηρό ότι παρά τις προσπάθειες που έγιναν (όπως η πώληση της Κάτω Βαλλιανείου Γεωργικής Σχολής, ώστε να εξασφαλισθούν οι καλύτερες δυνατές υποδομές) έπειτα από τόσα χρόνια ούτε το μόνιμο κτιριακό έχει προχωρήσει στο Αργοστόλι…, ούτε η αναγκαία στελέχωση στο Ληξούρι έγινε…, ενώ ακόμη συντηρείται το τρομακτικό έλλειμμα σε εστίες, εστιατόρια, η ανεπάρκεια σε σπουδαστήρια, κλπ. Τα χαρακτήρισαν εντέλει ως μη βιώσιμα. Και έτσι σχεδιάστηκε τόσο το ξήλωμα του Τμήματος Ληξουρίου, όσο και η μετονομασία του Τμήματος Βιολογικής Γεωργίας.
Δεν αξίζει, άραγε, να κάτσουν κάτω οι «εγκέφαλοι» περί την παιδεία μας και να ερευνήσουν πόσο πιο συμφέρον (όχι μόνο οικονομικά, αλλά και από πλευράς ακαδημαϊκής ολοκλήρωσης…) είναι να φτιάξουμε στο Νησί μία μεγάλη Ακαδημαϊκή μονάδα, αλλά πλήρη, με φοιτητικές εστίες, εστιατόρια, βιβλιοθήκες, σπουδαστήρια, κ.λπ., με άλλα λόγια ολοκληρωμένο Πανεπιστημιακό «κάμπους» (όπως γίνεται σε όλες τις σοβαρές χώρες…), που η κάθε Σχολή/Τμήμα θα μπορεί να δεχθεί χιλιάδες φοιτητές που θα ζουν μέσα σε αυτό, θα «ζυμώνονται» με ιδέες, Καθηγητές συναδέλφους, σε μια «ακαδημαϊκή κοινωνία» (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαμόρφωση ακαδημαϊκής συνείδησης) όπου θα διαμένουν μόνιμα στο Νησί θεωρώντας ότι εδώ είναι η Σχολή τους, η καριέρα τους, η οικογένεια τους και η ζωή τους... Ταυτόχρονα οι φοιτητές θα κάνουν και τις οικογένειές τους να «αναπνέουν», αφού έναντι των περίπου 1.000€ ανά φοιτητή τον μήνα, θα μπορούσαν κάλλιστα να δίνουν π.χ. 400€ για την πλήρη κάλυψη των εξόδων, ποσό επαρκές για το Πανεπιστημιακό «κάμπους» (λόγω οικονομίας μεγέθους).
Η ιδέα ότι μπορούμε να έχουμε Ακαδημαϊκή μονάδα ικανή να λειτουργεί ως πόλος γνώσης και καινοτομίας και να φέρνει μια συνολικότερη αναζωογόνηση, διαμορφώνοντας έτσι μια δυναμική όχι μόνο οικονομική αλλά και πολιτιστική παραμένει παραπάνω από επίκαιρη, εάν η αποκέντρωση και η περιφερειακή ανάπτυξη παραμένουν προτεραιότητες. Σήμερα έχουμε μια ευκαιρία. H πείρα λέει και η Ιστορία δίδαξε, ότι στην Ελλάδα όλα είναι δυνατά. Δώστε επαγγελματικό προσανατολισμό στους μαθητές. Ανεβάστε τις βάσεις εισαγωγής. Δημιουργείστε Σχολές ακαδημαϊκής βιωσιμότητας δίχως πιθανότητες μελλοντικής αυτοκατάργησής τους.
Το να κλαίμε πάνω από το χυμένο γάλα δεν βοηθάει, αρκεί να μάθουμε όσο το δυνατόν καλύτερα το μάθημά μας και να ψάξουμε πλέον την υπέρβαση.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος