Γράφει ο Νικόλας Φαραντούρης 

Ἡχρησιμότητα τῆς ἀπειλῆς

Ἔχουν ἀρχίσει νὰ μὲ κυκλώνουν ἐπικίνδυνα οἱ ὧρες.

Ἀκούω τὰ φυλλώματα σήμερα

γίνηκαν ἀνήσυχα χορικά.

Πρέπει νὰ ζήσω τὶς ἀντίστροφες δυνάμεις.

Ὢ καρδιά μου - τρομαχτικότερη σελήνη!

Ο τίτλος και οι στίχοι του ποιητή Νίκου Καρούζου (1926-1990). Θυμάμαι σαν χθες τον ναυπλιώτη ποιητή ν’ απαγγέλλει τα βράδια συντροφιά με τον πατέρα μου τους στοχασμούς του. Κι οι στίχοι τούτοι μου έρχονται στο μυαλό αναφορικά με την ενεργειακή κρίση, το κόστος ενέργειας και τις πρόσφατες εξαγγελίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Εναν περίπου χρόνο πριν, οι προειδοποιήσεις για την κλιμάκωση των τιμών ενέργειας και για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει ξορκίζονταν απ’ την Κυβέρνηση ως κινδυνολογία για ένα «φαινόμενο απολύτως παροδικό» και ανέφελο. Ας θυμηθούμε λίγο τις προειδοποιήσεις και τις προτάσεις σε συνέντευξή μου στην «Η» (17.11.2022).

Ελεγα τότε: «Η τρέχουσα ενεργειακή κρίση θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες απειλώντας σοβαρά την οικονομία και τα νοικοκυριά. Το υψηλό ενεργειακό κόστος δεν αυξάνει μόνον τις τελικές τιμές, «ακρωτηριάζει» και υγιείς παραγωγικές μονάδες, οι οποίες είτε κλείνουν είτε περιορίζουν την παραγωγή τους γεννώντας ελλείψεις σε άλλους κλάδους, π.χ. στην γεωργία, στην οικοδομή, κ.ο.κ., όπου ακολούθως η περιορισμένη προσφορά οδηγεί σε νέο γύρο ανατιμήσεων.

Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό, με αναφορά τόσο στις παγκόσμιες ανακατατάξεις (αυξημένη ζήτηση, μειωμένες ροές φυσικού αερίου, έλλειψη αποθηκευτικών χώρων, γεωπολιτικοί διαγκωνισμοί κλπ.), όσο όμως και σε εσωτερικά προβλήματα και στρεβλώσεις. Η ενεργειακή κρίση δείχνει παγκόσμια και συγκυριακή, φέρνει ωστόσο στην επιφάνεια κι εσωτερικές παθογένειες στη χώρα μας. Πως αλλιώς δικαιολογείται ότι στην Ελλάδα η άνοδος των τιμών ξεπερνά κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο;

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το β΄ τρίμηνο του 2019, η Ελλάδα έχει την ακριβότερη χονδρεμπορική αγορά στην Ευρώπη […]

Χρειάζεται αυστηρή εποπτεία της αγοράς και ρυθμιστική εγρήγορση, ρυθμιστικές τομές και πρωτοβουλίες που «οδηγούν» την καταναλωτική συμπεριφορά […].

Η αύξηση του ενεργειακού κόστους δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με πρόσκαιρα επιδόματα κάθε τρεις και λίγο. Άμεσο μέτρο θα ήταν η μείωση των έμμεσων φόρων (του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα θέρμανσης, στο φυσικό αέριο κλπ.) και η ρυθμιστική παρέμβαση, όπως πρότεινε τόσο ο Πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της 85ης ΔΕΘ στις 18 Σεπτεμβρίου 2021, όσο εν συνεχεία και η [αείμνηστη σήμερα] Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά στην ομιλία της στη Βουλή στις 7 Οκτωβρίου, καθώς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις προτάσεις της προς τα Κράτη Μέλη στις 13 Οκτωβρίου 2021. Ας υιοθετηθεί έστω τώρα […]».

Οι προειδοποιήσεις μας τότε περιελάμβαναν και την ανεπάρκεια της Ευρωπαϊκής Eνωσης να διαχειριστεί με ενιαία φωνή τόσο τη δυσλειτουργία της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ενέργειας (Target Model, Χρηματιστήρια Ενέργειας, Χρηματιστηριακοί Κόμβοι, κερδοσκοπικά παιχνίδια), όσο και τις εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης με τη Ρωσία, πριν και μετά τη Ρωσική εισβολή (οικονομικές κυρώσεις, εμπάργκο, κλπ.). Οι προειδοποιήσεις μας, μάλιστα, εστιάζονταν στην λανθασμένη πάγια κυβερνητική επιλογή να εναποθέτει όλες τις προσδοκίες της στις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διότι απλά το ετερόκλητο πλήθος ενεργειακών πολιτικών, διμερών σχέσεων και εξάρτησης κάθε Κράτους Μέλους της ΕΕ, σε συνδυασμό με την πρόδηλη ανεπάρκεια της ευρωπαϊκής ηγεσίας, συνηγορούσε από τότε υπέρ άμεσων και γενναίων εθνικών πρωτοβουλιών, έως ότου δεήσει να αντιδράσει η ΕΕ.

Η ΕΕ φαίνεται να μισοξυπνά από το λήθαργο

Σήμερα η ΕΕ φαίνεται να μισοξυπνά από το λήθαργο. Προτείνει φορολόγηση των υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών πετρελαίου, φυσικού αερίου και διύλισης, πλαφόν στις τιμές και αυστηρό έλεγχο. Τα περισσότερα Κράτη Μέλη της ΕΕ έχουν ήδη υιοθετήσει εδώ και μήνες αντίστοιχα μέτρα στο εσωτερικό τους, σε αντίθεση με τη χώρα μας που για ένα και πλέον έτος περιορίστηκε σε αμιγώς επιδοματικού χαρακτήρα μέτρα χωρίς καμία απολύτως ρυθμιστική παρέμβαση στην αγορά.

Η νομοθετική παρέμβαση του περασμένου Αυγούστου βασίζεται επίσης σε επιδοτήσεις και αφήνει μεγάλα περιθώρια κέρδους στη χονδρεμπορική ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ δεν καταλαμβάνει τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Σήμερα, λοιπόν, ένα χρόνο μετά:

Η χρησιμότητα της απειλής. Ακριβό κι επίπονο αντιστάθμισμα στην ολιγωρία ή τη σκόπιμη καθυστέρηση, θα προσέθετα.

Πηγή: imerisia.gr