Καλή Χρονιά 2023. Με ευχές από την «Τηλεοπτική μας Λέσχη Ανάγνωσης».

Γράφει η Σοφία Αράβου-Παπαδάτου

Μονοατομική η «Λέσχη» προς το παρόν, αλλά ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να φέρει μια νέα χρονιά. Ποτέ δεν ξέρεις τι είδους συναντήσεις, συζητήσεις και ερμηνείες μπορεί να γεννηθούν από μια κινηματογραφική ή τηλεοπτική ταινία και μέσα από πολλαπλές ματιές, σαν αναγνώσεις.

Συντροφιά των ημερών, η ταινία «Οικογενειακοί δεσμοί» με προσωπικό υπότιτλο «Η Μητριαρχία και ο Μπρεχτ ανάποδα». Προβάλλεται η γυναικεία δύναμη και εξουσία, με τις θετικές και αρνητικές της πλευρές. Ο Μπρεχτ γίνεται σύγκριση, διότι στο έργο του «Ο κύκλος με την κιμωλία» μας δείχνει ένα παιδί που το διεκδικούν δύο μητέρες, η βιολογική και η θετή. Τελικά το κερδίζει η θετή μητέρα, εκείνη που το αγαπά πραγματικά. Εκείνη που δε θέλει να το πονέσει όταν ο δικαστής βάζει το παιδί στον κύκλο της κιμωλίας, ζητώντας να το τραβήξουν με δύναμη από τα χέρια, η καθεμία στη μεριά της.

Στην ταινία αντίστοιχα, ένα μικρό αγόρι γίνεται λάστιχο διεκδικήσεων, ανάμεσα σε δύο οικογένειες, την πατρική και την οικογένεια του νέου πατριού, όταν η μητέρα ξαναπαντρεύεται μετά το θάνατο από ατύχημα του νεαρού συζύγου. Εκεί είναι που θέλεις  να ουρλιάξεις αρχικά, «Που είσαι Μπρεχτ με τον Κύκλο σου από Κιμωλία, να τους διδάξεις;».

Ένας εκπληκτικός Κέβιν Κόστνερ και μία  Ντάιαν Λέιν  που πάει για Όσκαρ γυναικείου ρόλου. Ταινία του 2020 που λόγω covid προβλήθηκε στην Ελλάδα το 2022. Αγγλικός τίτλος «Let him go-Αφήστε τον να φύγει» και αναρωτιέσαι, με την εξέλιξη της υπόθεσης, αν έπρεπε να γίνει έτσι ή μήπως αλλιώς, σε κάθε περίπτωση τραγική  θυσία στους «Οικογενειακούς δεσμούς»;  Έχει άραγε πάντα δίκιο ο Μπρεχτ;

Εικόνα. Ντάιαν Λέιν-Κέβιν Κόστνερ στην ταινία «Οικογενειακοί δεσμοί»

Στην «Άγρια Δύση» της Μοντάνα και της Β. Ντακότα γύρω στο 1960, βλέπουμε αντίστοιχα, δύο μητριαρχικές οικογένειες, με τη διευρυμένη μορφή της εποχής και του τόπου, όπου παππούδες, γονείς και εγγόνια μένουν όλοι μαζί. Η φαμίλια της Μοντάνα είναι πιο πολιτισμένη με τον συνταξιούχο σερίφη- κούκλο παππού Κέβιν Κόστνερ-  και την πανέμορφη με φυσική ομορφιά γιαγιά Ντάιαν Λέιν. Η άλλη φαμίλια της Ντακότα, που θα συναντηθούν οι δρόμοι τους,  είναι πρωτόγονη και εγκληματικά επιθετική. Η αυταρχική ράντσο- woman γιαγιά, εξουσιάζει και έχει ασπίδα,  τους άντρες γιούς και αδελφό, ενώ παππούς δεν εμφανίζεται.

Ας «φωτιστούν κοινωνιοψυχολογικά» λοιπόν κάποια σημεία, σαν θεατρική σκηνή, γιατί την υπόθεση συνολικά μπορούμε να τη δούμε, αν θέλουμε και αν αντέχουμε τα σκληρά και ματοβαμμένα θρίλερ.

 Το Έργο Γνώμης, όμως που θα κληθούμε να σκεφτούμε έχει bullets—σημεία. Όπως, ανάμεσα στην ηθική δικαιοσύνη του συνταξιούχου σερίφη της Μοντάνα και της εγκληματικής οικογένειας της Β. Ντακότα. Όπως, ανάμεσα στην κακομεταχείριση της μειονότητας των Ινδιάνων της περιοχής, που τους μετατρέπουν σε «γενίτσαρους». «Δεν μπορώ πια να συνεννοηθώ στη γλώσσα της γιαγιάς μου» ομολογεί ο Ινδιάνος του έργου, που όμως συνεννοείται μια χαρά με τη διαισθητική γιαγιά και τη βοηθάει.

Άλλα αντιθετικά  σημεία υπάρχουν, ακόμα και  στο ίδιο άτομο. Η πολιτισμένη πεθερά της Μοντάνα, αποσπά και διεκδικεί έντονα να λούσει τον εγγονό, από τα χέρια της μητέρας του «πήγαινε να ξεκουραστείς» λέει στη νύφη… σαν αναπαράσταση του «συνδρόμου της άδειας φωλιάς», διεκδικεί τον εγγονό της. Από την άλλη μεριά όμως,  βλέπει «εξ όνυχος τον λέοντα», αντιλαμβάνεται αμέσως την επιθετικότητα του νέου συζύγου και πατριού του εγγονού της.

Άλλο σημείο, η τοπική αστυνομία που σαν  Πιλάτος νίπτει τας χείρας, εξαγορασμένη ή φοβισμένη από τους «νταήδες» της Ντακότα, ή και τα δύο!  Έντονη αντίθεση με τον ηθικό συνταξιούχο σερίφη της Μοντάνα!

Τονισμένο σημείο της καινούργιας- ράντσο πεθεράς, που γίνεται  βουνό αν δεν το καταλάβεις έγκαιρα. Είναι αυταρχική, «όχι θα φάτε» λέει στα συμπεθέρια, όταν το οικογενειακό τραπέζι γίνεται τεκμήριο υπακοής στην παρασάγγας «αγία» νέα οικογένεια.

Η υποτίμηση και κακομεταχείριση της γυναίκας από τους γιούς της αυταρχικής μάνας, είναι η φυσική συνέπεια.

Και ενώ ο παππούς-συνταξιούχος και ηθικός σερίφης, είναι  έτοιμος να εφαρμόσει τον «Κύκλο με την κιμωλία» όπως στον Μπρέχτ, για να μην μαλλιοτραβήξουν το παιδί, αντιλαμβάνεται  τελικά το εκκολαπτήριο εγκληματικότητας που θα μεγαλώσει ο εγγονός του.  Δίνει την κάθαρση με σύγχρονο, αλλά ταυτόχρονα πανάρχαιο τρόπο και με κάθε προσωπικό κόστος!

«Ο δολοφόνος δεν αφήνει card visit στον τόπο του εγκλήματος, οι λεπτομέρειες σαν μεγεθυμένη καρικατούρα τον αποκαλύπτουν», λέει η Κοινωνική Ψυχολογία για τη σχέση αιτίου-αποτελέσματος! Η Πρόβλεψη και Πρόληψη, είναι ανώτερη κάθε Τιμωρίας.

Η ενδιαφέρουσα συνέχεια… επί της οθόνης…… η όποια συζήτηση ή σκέψη προκύψει …ας λειτουργήσει σαν…. «Τηλεοπτική Λέσχη Ανάγνωσης και Ερμηνείας Μηνυμάτων»…

«Καλή Χρονιά, Χαρούμενη η Χρυσή Πρωτοχρονιά 2023 »

Τρέιλερ ταινίας «Οικογενειακοί δεσμοί»-  “Let him go”