Του Αντώνη Κατσιγιάννη

Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

Από την πρώτη μέρα που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, με τίτλο « Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας», η αναστάτωση που έφερε στον τεχνικό κόσμο, στους ιδιοκτήτες και σε όλους τους επαγγελματίες που ασχολούνται με τα ακίνητα, δηλαδή δικηγόρους, συμβολαιογράφους, μεσίτες, τον κατασκευαστικό κλάδο κ.ο.κ., ήταν πρωτοφανής.

Σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να πείσει τον αναγνώστη, για την αναγκαιότητα της απόσυρσης στο σύνολο του, του τμήματος που αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση, από το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ.  Άλλωστε, η ανυπαρξία του οποιουδήποτε επιστημονικά τεκμηριωμένου αντίλογου  από την πλευρά του ΥΠΕΝ, στα 132 σχόλια επί του επίμαχου άρθρου 27 στη δημόσια διαβούλευση, η ανυπαρξία απάντησης στην ΠΟΜΙΔΑ, αλλά και στον πρόεδρο του ΤΕΕ, που σε πρόσφατο άρθρο του στην Καθημερινή της Κυριακής της 31/8/2020, σωστά ο ίδιος επικεντρώνει την προσοχή του, στην εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ως προαπαιτούμενο για την όποια εκ των υστέρων παρέμβαση στην εκτός σχεδίου δόμηση, αποδεικνύει περίτρανα ποιος έχει δίκιο και ποιος όχι.

Πλέον, τις τελευταίες μέρες, έχει αναδυθεί το επιχείρημα ότι πρέπει να καταργηθεί η εκτός σχεδίου δόμηση διότι είναι….ελληνική πατέντα και δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο….παρά μόνο εδώ και στο Βέλγιο.  Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ή μήπως δεν είναι;

Για να βοηθηθεί ο αναγνώστης, η εκτός σχεδίου δόμηση στην πατρίδα μας, δεν είναι κάτι παράνομο. Δομούνται τα ακίνητα με συγκεκριμένους όρους και περιορισμούς, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, απλά είναι διαφορετικοί αυτοί οι όροι και οι περιορισμοί, σε σχέση με τη δόμηση, σε μία πόλη ή σε έναν οικισμό.

Εάν ανατρέξει κανείς στο διαδίκτυο, θα δει ότι σε χώρες της Ευρώπης, με παρόμοια χαρακτηριστικά, δηλαδή μεσογειακές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, η οργάνωση του χώρου καταρχήν γίνεται σε επίπεδο Περιφέρειας και Δήμου. Από αυτούς ορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις και οι περιορισμοί δόμησης. Επισυνάπτω δυο συνδέσμους όπου ο αναγνώστης, ακροθιγώς, μπορεί να μάθει σε γενικό πλαίσιο τι ισχύει σε αυτές τις δύο χώρες. Άλλωστε είναι κατανοητό, ότι στις γραμμές ενός άρθρου δεν μπορεί να γίνει πλήρης επισκόπηση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας των χωρών αυτών.

Και εδώ είναι αδύνατο να μην τεθεί το θεμελιώδες ερώτημα και να γίνει η σύγκριση της Ιταλίας και της Ισπανίας με την πατρίδα μας.

Μα τα προβλεπόμενα εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου, δηλαδή τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχεδία και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 2 του νόμου 4447/2016, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την παρ.1 του άρθρου 99 του νόμου4685/2020 αυτό ακριβώς δεν προβλέπεται να κάνουν; Να ορίσουν δηλαδή, τις χρήσεις τους όρους και τους περιορισμούς δόμησης σε επίπεδο τουλάχιστον Δήμου; Όπως συμβαίνει και στην Ιταλία και την Ισπανία;

Είναι οφθαλμοφανές ότι το υφιστάμενο χωροταξικό-πολεοδομικό πλαίσιο της χώρας, όχι απλώς δεν είναι….ελληνική πατέντα, που υπάρχει……μόνο εδώ και στο Βέλγιο, αλλά αντίθετα έχει πάρα πολλά κοινά στοιχεία, με αντίστοιχες μεσογειακές χώρες.

Συνεπώς, προκύπτει αβίαστα η εξής απορία:

Αφού υπάρχουν νομοθετημένα αυτά τα «εργαλεία», γιατί το ΥΠΕΝ, δεν έχει ήδη δημοπρατήσει τις προβλεπόμενες εκ του νόμου μελέτες, βάσει των οποίων θα ορίζονταν τα πάντα σχετικά με τη χωροταξική και πολεοδομική οργάνωση του χώρου σε επίπεδο Δήμου; Γιατί είναι απαραίτητο το Κεφάλαιο Γ του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου;

Πολύ φοβάμαι ότι η απάντηση κρύβεται στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, στο κεφάλαιο με τίτλο « Επί της αρχής των άρθρων του Κεφαλαίου Γ» και συγκεκριμένα επί των άρθρων 31 και 32, όπου πριμοδοτούνται με αύξηση της δόμησης, οι Περιοχές Οργανωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης, στις οποίες απαιτείται έκταση 800 στρεμμάτων  και ποσοστό ιδιοκτησίας κατα 80% τουλάχιστον για να αναπτυχθούν.

Μήπως τελικά το ζητούμενο δεν είναι ο εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, όπως τιτλοφορείται το σχέδιο νόμου, αλλά αντίθετα, η συγκέντρωση της γης σε ελάχιστες μεγα-ιδιοκτησίες;