Ανάγκη για έναν Ανεξάρτητο Εθνικό Φορέα

Δρ Γαβριήλ Μανωλάτος

Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας και Ανάπτυξης

Η εκπαίδευση δεν είναι το γέμισμα ενός κουβά.

Είναι το άναμμα μιας φλόγας!

Στην Αρχαία Σπάρτη, η εκπαίδευση των παιδιών (αγοριών) ξεκινούσε στην ηλικία των 7 ετών και ολοκληρωνόταν με την ενηλικίωση τους. Η εκπαίδευση χαρακτηριζόταν από σκληρή πειθαρχία και υπακοή στους νόμους και απέβλεπε στο να γίνουν καλοί στρατιώτες.

Σήμερα, οι κοινωνίες μας έχουν αλλάξει και  οι μαθητές και οι εκπαιδευόμενοι απαιτούν να ξέρουν και να συμφωνούν τι και ποιοι θα τους διδάξουν…

Το σχολείο και η εκπαίδευση είναι θέμα, πρωτίστως, των παιδιών και των εκπαιδευομένων και ύστερα των γονιών των εκπαιδευτικών και βεβαίως και όλων των φορέων της κοινωνίας.  

Συνήθως, γίνεται συζήτηση για το κατά πόσο η εκπαίδευση είναι μια ικανοποιητική επένδυση και για το αν παράγει τα στελέχη εκείνα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την οικονομική ανάπτυξη. Σε αυτήν την καθολική σχεδόν θέση αντιτάσσεται ένα ψευδοδίλλημα, το εξής: Θέλουμε μια κοινωνία ελεύθερων, ανεξάρτητων, δημιουργικών ατόμων, που να είναι σε θέση να εκτιμήσουν και να αξιοποιήσουν τα πολιτισμικά επιτεύγματα του παρελθόντος, ή θέλουμε ανθρώπους που θα αυξήσουν απλά το Εθνικό Εισόδημα;  

Πρόκειται πράγματι για ψευδοδίλλημα γιατί χωρίς το ένα δεν μπορεί να υπάρξει το άλλο. Χωρίς το ζωντανό, προοδευτικό και ανεξάρτητο εκπαιδευτικό σύστημα που θα ενθαρρύνει την αναζήτηση της γνώσης, την υπέρβαση, την ελευθερία σκέψης και λόγου δεν μπορεί η τεχνολογία να οδηγήσει σε οφέλη, οικονομικά, κοινωνικά και άλλα.  

Χρειαζόμαστε μια καθολική και ριζική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που να έχει σαν βάση και σαν αφετηρία τα ανωτέρω. Όλες οι μεταρρυθμίσεις που προηγήθηκαν αφορούσαν στους εκπαιδευτικούς και τα προγράμματα διδασκαλίας. Καμία δεν επικεντρώθηκε στους μαθητές και τους εκπαιδευομένους ούτε  σε ένα ζωντανό, προοδευτικό και ανεξάρτητο εκπαιδευτικό σύστημα που να ενθαρρύνει την αναζήτηση της γνώσης, την υπέρβαση, την ελευθερία σκέψης και λόγου. Εκτός από την μεταρρύθμιση του Ευάγγελου Παπανούτσου  επί Γεωργίου Παπανδρέου και ίσως, αυτή στα πρώτα χρόνια του Ανδρέα Παπανδρέου που αφορούσε κυρίως στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν είδαμε μεταρρυθμίσεις παρά μόνο διορθωτικές ή και διαρθρωτικές αλλαγές, ανάλογα με το κόμμα, και τα συνδικάτα.

Οι ίδιοι που ψήφισαν τον νόμο Διαμαντοπούλου ήταν εκείνοι που τον ξήλωσαν. Άραγε, τι να περιμένουμε; Δεν είναι παράξενο που συναντάμε δάσκαλους και καθηγητές ημιμαθείς και ανίκανους να διδάξουν. Πώς θα μπορούσε εξάλλου  ένας πτυχιούχος πανεπιστημίου να γίνει και εκπαιδευτικός;  Με  ποια προσόντα; Με μοναδικό προσόν το πανεπιστημιακό δίπλωμα; Που σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα το 4 σε κάποιο ή κάποια μαθήματα έγινε πενταράκι για να περάσει…

Στην ετήσια έκθεσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνει ότι ένας στους τρεις Έλληνες μαθητές δεν διαθέτει βασικές δεξιότητες όπως ανάγνωση, γραφή και μαθηματικά. Το ποσοστό των μαθητών που διατρέχουν τον κίνδυνο εκπαιδευτικής φτώχειας ανέρχεται σε 32% κατά μέσο όρο, όταν σε όλη την Ευρώπη το ποσοστό αυτό κυμαίνεται περίπου στο 20%.

Οι Έλληνες δικαιούνται καλή και αποτελεσματική εκπαίδευση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων απαιτήσεων. Δε θα πρέπει να αναλωνόμαστε με το κυνήγι μαγισσών όπως «τη δημιουργία εθνικής συνείδησης στη θέση της κοινωνικής συνείδησης» όπως διατείνεται η Υπουργός Παιδείας κυρία Νίκη Κεραμέως.

Στην Ελλάδα, το σχολείο δεν μπορεί να διδάξει αυτό που εξετάζει… 

«Η εκπαίδευση δεν είναι το γέμισμα ενός κουβά, αλλά το άναμμα μιας φλόγας», σύμφωνα με τον Ιρλανδό ποιητή Ουίλιαμ Γέιτς .

Το ΜέΡΑ25  θεωρεί ότι: Η υποβάθμιση της παιδείας και της μόρφωσης στην Ελλάδα είναι τόσο βαθιά, και οι ρίζες της τόσο δυνατές, που καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να φέρει την μορφωτική επανάσταση που απαιτείται. Χρειαζόμαστε ένα εθνικό όργανο, να επεξεργαστεί το θέμα της ΜΟΡΦΩΣΗΣ και της ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ να χαράξει την πολιτική για την παιδεία και την εκπαίδευση μέσα από συνεχή, από-κομματικοποιημένο διάλογο στον οποίο θα συμμετέχουν πολίτες και φορείς πέραν των συντεχνιών της εκπαίδευσης ή των κομμάτων.

Πράγματι, χρειαζόμαστε μια «Ανεξάρτητη Αρχή για την Παιδεία» έναν εθνικό ανεξάρτητο φορέα, υπεύθυνο  για τη μορφωτική επανάσταση που απαιτείται και τη δημιουργία μιας  παιδείας  και εκπαίδευσης αντάξιας της νεολαίας μας και της Πατρίδας.