Το κόκκινο Σέλας που παρουσιάστηκε χθες στον ουρανό και έγινε ορατό στη Βόρεια Ελλάδα, αποτελεί εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, που μπορεί να παρουσιαστεί κάθε δέκα χρόνια. Τις ιδιαιτερότητές του και το πως προκαλείται, αναλύει στο Dnews, o καθηγητής Διαστημικής Φυσικής, στο ΕΚΠΑ, Ιωάννης Δαγκλής. Το Βόρειο Σέλας εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων. Το ξεχωριστό είναι ότι Σέλας στα δικά μας γεωγραφικά πλάτη, στη Μεσόγειο, είναι κάτι πολύ σπάνιο. Στατιστικά, εμφανίζεται μία φορά τη δεκαετία.

Όπως αναφέρει ο κ. Δαγκλής, ο «φυσικός μηχανισμός στον οποίο οφείλεται το Σέλας, οδηγεί στην εμφάνισή του σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη. Το Σέλας εμφανίζεται σχεδόν καθημερινά, στη Βόρεια Σκανδιναβία, την Αλάσκα και τη Σιβηρία. Για να φτάσει να φανεί και στην Ελλάδα και ακόμα και πιο νότια, θα πρέπει το φαινόμενο να είναι πολύ ισχυρό. Θα πρέπει η μαγνητική καταιγίδα να είναι πολύ ισχυρή, όπως ήταν χθες βράδυ».

Η «καρδιά» του μηχανισμού που δημιουργεί το Σέλας.

Κατά τη διάρκεια μίας μαγνητικής καταιγίδας, επιταχύνονται ηλεκτρόνια στο διάστημα, κάποια από τα οποία φτάνουν στην ατμόσφαιρα. «Φτάνοντας στην ατμόσφαιρα της γης, συγκρούονται με άτομα οξυγόνου, τα οποία και τα διεγείρουν ενεργειακά και αυτά τα άτομα, εκπέμπουν φωτόνια. Ανάλογα με την ενέργεια των ηλεκτρονίων που χτύπησαν τα άτομα οξυγόνου και ανάλογα με το ύψος στο οποίο έγινε αυτό, έχουμε και διαφορετικά χρώματα. Το πιο συνηθισμένο είναι το πρασινωπό, αλλά οι συνθήκες ήταν τέτοιες που χθες ήταν κόκκινο», επισημαίνει ο κ. Δαγκλής.

Τα ύψη που εμφανίζονται το φαινόμενο.

Το φαινόμενο εμφανίζεται σε ύψος 100-400 χιλιόμετρα. Από την επιφάνεια της γης δεν μπορεί κάποιος να καταλάβει σε τι ύψος βρίσκεται το φαινόμενο που παρατηρεί. Και ειδικά το κόκκινο Σέλας που είδε ο κόσμος στη Βόρεια Ελλάδα χθες βράδυ, εκδηλώνεται σε μεγάλο ύψος, περίπου 400 χιλιόμετρα, περίπου στο ύψος που πετά ο διαστημικός σταθμός.

«Η ιδιαιτερότητα του κόκκινου χρώματος», λέει ο κ. Δαγκλής, «είναι ότι η συγκεκριμένη διέγερση των ατόμων οξυγόνου, είναι μία κατάσταση η οποία διαρκεί πολύ περισσότερο από ότι άλλες διεγερμένες καταστάσεις. Συνήθως τα άτομα οξυγόνου που διεγείρονται, μέσα σε δύο-τρία δευτερόλεπτα έχουν αποδιεγερθεί. Η συγκεκριμένη διέγερση κρατά πάνω από 100 δευτερόλεπτα. Αν συμβεί σε χαμηλό ύψος, στα 100 χιλιόμετρα για παράδειγμα, επειδή εκεί η ατμόσφαιρα είναι πιο πυκνή, τα άτομα συγκρούονται μεταξύ τους και χάνουν την ενέργειά τους και δεν εκπέμπουν αυτό το κόκκινο φως. Στα 400 χιλιόμετρα ύψος όμως, είναι πολύ αραιή η ατμόσφαιρα, περνούν αυτά τα 100 δευτερόλεπτα και στο τέλος αυτού του χρόνου, το άτομο εκπέμπει αυτά τα κόκκινα φωτόνια, που δημιούργησαν το καταπληκτικό κόκκινο Σέλας. Και ακριβώς επειδή συμβαίνει σε μεγάλο ύψος, μπορούμε και το βλέπουμε από την Ελλάδα, γιατί δεν εμφανίζεται πραγματικά πάνω από την Ελλάδα. Βρίσκεται βορειότερα, αλλά επειδή είναι το ανώτατο στρώμα Σέλαος, με την καμπυλότητα της γης μπορούμε και το βλέπουμε.

Είναι επικίνδυνη μία μαγνητική καταιγίδα;

Η μαγνητική καταιγίδα ενέχει κινδύνους, γιατί πέρα από το ωραίο θέαμα που βλέπουμε, τα σωματίδια που επιταχύνονται, μπορεί να είναι επικίνδυνα για δορυφόρους. «Επιπλέον», σημειώνει ο κ. Δασγκλής, «κατά τη διάρκεια των μαγνητικών καταιγίδων, αναπτύσσεται και ηλεκτρικό ρεύμα στην ανώτερη ατμόσφαιρα, που σε εξαιρετικές συνθήκες, μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα στα δίκτυα ηλεκτροδότησης. Αυτό είχε συμβεί παλαιότερα, πριν 20 χρόνια, στο Κεμπέκ του Καναδά, όπου και υπήρχε μπλάκ άουτ για πολλές ώρες».   

Πηγή φωτογραφιών: Extreme Weather World-Facebook 

dikaiologitika.gr