Ψηφίστηκε τη Τετάρτη 20 Ιουλίου το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τίτλο «Εθνικό Σύστημα Επιτροπείας και Πλαίσιο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων».

Κατά τη παρέμβασή του, ο Βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης Παναγής Καππάτος ανέπτυξε βασικά σημεία του νομοσχεδίου για το σημαντικό ζήτημα της προστασίας των ανηλίκων πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών, που βρίσκονται στην Ελλάδα χωρίς τους γονείς ή τους ασκούντες την επιμέλειά τους.

Ακόμη, ο κ. Καππάτος επισήμανε τη προσπάθεια που καταβλήθηκε από το 2019 προκειμένου να αυξηθεί η δυναμικότητα των δομών μακροχρόνιας φιλοξενίας. «Για πρώτη φορά έχουμε τη δυνατότητα να διασφαλίσουμε τη στέγαση όλων των ασυνόδευτων παιδιών στη χώρα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η παρέμβαση του Βουλευτή Κεφαλονιάς και Ιθάκης Παναγή Καππάτου παρακάτω: 

{https://www.youtube.com/watch?v=57bRBvnZzxg}

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι.

Η μέρα ξημέρωσε με την αγωνία της εξέλιξης της Πυρκαγιάς στην Αττική.

Ήδη από εχθές το απόγευμα κατέστη σαφές το μέγεθος της απειλής με τα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος, της ΕΛΑΣ και τους εθελοντές να βρίσκονται στη πρώτη γραμμή ξεπερνώντας κάθε ανθρώπινη δύναμη.

Τους ευχαριστούμε για την προσφορά τους αυτή η οποία και αναγνωρίζεται και κατανοείται ως προς την επικινδυνότητά της.

Τούτη την ώρα, σε πρώτη προτεραιότητα τίθεται η προστασία της ανθρώπινης ζωής.

Κάνουμε έκκληση στους συμπολίτες μας να ακολουθούν τις οδηγίες των αρμοδίων.

Εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας στους συμπολίτες μας που δοκιμάζονται και την αγωνία μας να ξεπεράσουμε την απειλή όσο το δυνατόν συντομότερα.

Είμαστε ευγνώμονες σε όσους επαγγελματίες και εθελοντές επιχειρούν στα μέτωπα της πυρκαγιάς.

Έρχομαι, τώρα, στη σημερινή μας συζήτηση.

Στόχος του Σχεδίου Νόμου δεν είναι άλλος από το να αντιμετωπίσει συνολικά ένα πολύ σοβαρό και ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα:

Το ζήτημα της επιτροπείας και της προστασίας των ανηλίκων πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών, που βρίσκονται στην Ελλάδα χωρίς τους γονείς ή τους ασκούντες την επιμέλειά τους.

Πιο αναλυτικά, η αναμόρφωση του εθνικού συστήματος επιτροπείας, όπως αυτό καθορίστηκε με τον ν. 4554/2018, κρίθηκε αναγκαία.

Το παρόν νομοθέτημα αυτήν ακριβώς τη ανάγκη έρχεται να καλύψει.

Πρόκειται για Νομοσχέδιο που λαμβάνει υπόψη τις δυσκολίες  που εντοπίστηκαν μέχρι σήμερα κατά την προσπάθεια εφαρμογής ενός συστήματος επιτροπείας για τους ασυνόδευτους ανηλίκους.

Την ίδια ώρα, θετικά παραδείγματα που αναδείχτηκαν μέσα από μεταβατικά προγράμματα εκπροσώπησης και υποστήριξης ασυνόδευτων ανηλίκων συνυπολογίζονται κατά την επεξεργασία  του Σχεδίου Νόμου.

Με τον τρόπο αυτό, κρατάμε σε ισχύ ρυθμίσεις με θετικό αποτύπωμα.

Ταυτόχρονα,  σχεδιάζουμε έναν ισχυρό θεσμό επιτροπείας στη βάση του αιτήματος για αποτελεσματικότητα, προσαρμοστικότητα και λογοδοσία.

Στο επίκεντρο της προσέγγισής μας βρίσκονται τα δικαιώματα του παιδιού και το συμφέρον των ανηλίκων.

Υπό το πρίσμα αυτό,  καθορίζονται οι κανόνες και οι διαδικασίες που διέπουν το σύστημα φιλοξενίας των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Η επιτροπεία συνιστά θεσμό που στοχεύει στη  διασφάλιση των συμφερόντων και των δικαιωμάτων του ανηλίκου,  όταν εκείνος  δεν συνοδεύεται από πρόσωπο που ασκεί τη γονική του μέριμνα ή την επιμέλειά του.

Πρόκειται -πρακτικά- για μια σχέση, που αναπληρώνει, χωρίς να υποκαθιστά, την οικογένεια, με σκοπό τη διασφάλιση της συνολικής ευημερίας του ανηλίκου.

Αυτή η σχέση, μάλιστα, είναι που συμπληρώνει την περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητά του και εκπροσωπώντας τον ενώπιον των αρμοδίων αρχών.

Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ασυνόδευτων ανηλίκων, αναδείχθηκε η ανάγκη να θεσπιστεί και να εφαρμοστεί ένα σύστημα που να ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες τους.

Είναι, για παράδειγμα,  πιθανό οι ασυνόδευτοι ανήλικοι να παρουσιάζουν μεγάλη κινητικότητα εντός της χώρας, ή -για λόγους οικογενειακής επανένωσης- να αναχωρήσουν σύντομα από τη χώρα.

Την ίδια στιγμή ένα εθνικό σύστημα επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων δεν πρέπει να εμποδίζει το δικαστήριο να αναθέτει την επιμέλεια ενός ανηλίκου σε κατάλληλο φυσικό πρόσωπο ή σε κατάλληλο και πιστοποιημένο νομικό πρόσωπο κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα.

Πρακτικά, με το Σχέδιο που εισηγούμαστε, αποδίδονται στην επιτροπεία τρεις λειτουργίες.

Την Εκπροσώπηση σε ζητήματα προσωπικής κατάστασης ενώπιον κάθε διοικητικής ή δικαστικής διαδικασίας,

Την Επιμέλεια, που αφορά στη μεριμνά για ζητήματα στέγασης, ιατρικής φροντίδας, εκπαίδευσης και καθημερινής φροντίδας

Τη  Συνδρομή σε ζητήματα πρόσβασης σε επιδόματα, στην αγορά εργασίας σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία ή άλλες πράξεις περιουσιακής φύσεως.

Η απουσία ενός οργανωμένου και ενιαίου συστήματος έχει οδηγήσει σε ελλιπή συμμόρφωση της χώρας μας προς τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της.

Η διαρκής, μάλιστα, αναμονή για μια οριστική, λύση επιβάρυνε την ήδη προβληματική θέση που βρέθηκε η χώρα μας κατά το παρελθόν.

Οι ανήλικοι έχουν δικαίωμα σε ασφαλή και κατάλληλη στέγαση και σε ολοκληρωμένη φροντίδα.

Η απουσία ενός κεντρικού σχεδιασμού του συστήματος φιλοξενίας με σαφείς κανόνες και διαδικασίες οδηγεί σε ανομοιογενείς πρακτικές.

Εκείνες, με τη σειρά τους, περιστέλλουν τη δυνατότητα ελέγχου και εποπτείας και καθιστώντας τις εθνικές ρυθμίσεις αναποτελεσματικές.

Αναφορικά με την Στέγαση η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων είναι αρμόδια για τη διασφάλισή της στους ασυνόδευτους ανηλίκους.

Εκείνη αφορά στην φιλοξενία και φροντίδα των ανηλίκων στις δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.

Είναι δομές κατάλληλα διαμορφωμένες που διαχωρίζονται σε κέντρα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων έως 18 ετών και σε εποπτευόμενα διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης εφόσον είναι άνω των 16 ετών και μέχρι την ενηλικίωσή τους.

Η Μονάδα, τέλος,  Διαχείρισης Αιτημάτων Στέγασης και Μετεγκαταστάσεων είναι αρμόδια για τον συντονισμό όλων των διαδικασιών που ακολουθούνται.

Από την στιγμή που υποβάλλεται αίτημα στέγασης για ένα παιδί μέχρι την ένταξή του στην δομή φιλοξενίας.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Η προσφυγική κρίση του 2015 αποτέλεσε σημείο- ορόσημο.

Οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές που ακολούθησαν και το κλείσιμο κάποιων ευρωπαϊκών συνόρων, μετέβαλλαν τον χρόνο διαμονής των ανηλίκων στη χώρα μας.

Ήταν μόλις τότε που η φιλοξενία των ασυνόδευτων ανηλίκων άρχισε να διαμορφώνεται και να οργανώνεται ως σύστημα.

Στα τέλη του 2019 έλαβαν χώρα εντατικές προσπάθειες προκειμένου να αυξηθεί η δυναμικότητα των δομών μακροχρόνιας φιλοξενίας.

Μια προσπάθεια της Πολιτείας που σε συνεργασία με τη κοινωνία των πολιτών, διεθνείς οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πέτυχε μια σπουδαία αύξηση της τάξης του 60%.

Χάρη σε αυτή την απόδοση, για πρώτη φορά έχουμε τη δυνατότητα  να διασφαλίσουμε τη στέγαση όλων των ασυνόδευτων παιδιών στη χώρα.

Το σημερινό νομοσχέδιο έρχεται σε συνέχεια αυτής της συστηματικής δουλειάς που έχουμε καταβάλλει.

Μιας δουλειάς για την οποία η Ελλάδα έχει αποσπάσει διθυραμβικά σχόλια από την διεθνή κοινότητα.

Η προστασία και η ασφάλεια των ασυνόδευτων ανηλίκων τέθηκε σε προτεραιότητα από τον ίδιο των Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η μέριμνά μας για μια συνολική πολιτική σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα εκφράστηκε από τη πρώτη στιγμή που η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τη διακυβέρνηση του τόπου.

Σήμερα, με τη ψήφιση του παρόντος, επαναλαμβάνουμε τη προσήλωσή μας στη στρατηγική αυτή.

Επιβεβαιώνουμε  -για μια ακόμη φορά- ότι το κοινωνικό μας πρόσημο παραμένει αδιαπραγμάτευτο.

Και σας ζητούμε σε ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο να ομονοήσουμε.

Σας ευχαριστώ