Ήταν η μακρινή δεκαετία του 1960, περί το 1965 αν ενθυμούμαι καλώς, όταν στο νεοιδρυθέν  γυμνάσιο και λύκειο Σάμης, που στεγαζόταν σε ξύλινο οίκημα-την αξέχαστη παράγκα- ανέλαβε καθήκοντα ένας νέος καθηγητής φυσικής . Ονομαζόταν Δίλαλος Παναγής- για μας έκτοτε και μέχρι σήμερα ήταν  ο Κύριος Δίλαλος- με καταγωγή από την Λειβαθώ. Πηγαινοερχόταν καθημερινά στη Σάμη, αρχικά με ένα μηχανάκι αργότερα με το κλασικό  φολξβάγκεν. Παρότι υπηρετούσαν εκεί αξιόλογοι καθηγητές, o Κύριος Δίλαλος άρχισε να ξεχωρίζει. Δίδασκε φυσική, χημεία, γεωγραφία και ότι άλλο του ανέθεταν σε όλες τις τάξεις.

Αρχικά ήταν ο τρόπος διδασκαλίας. Είχε ένα ιδιαίτερο χάρισμα στην μετάδοση γνώσεων. Σε ένα δύσκολο πεδίο όπως η φυσική και η χημεία, έβρισκε τρόπους να εκλαϊκεύει τη θεωρία χωρίς να αφίσταται από την επιστημονική ακρίβεια. Με πρωτόγονες για τα σημερινά δεδομένα μεθόδους-μπορεί να έπιανε φωτιά η έδρα από το καμινέτο των πειραμάτων χημείας, ή να έσβηνε ενίοτε τον πίνακα με το μανίκι του-  η γνώση μεταδιδόταν στέρεα στο μυαλό όλων των μαθητών.

Δεν περιοριζόταν όμως στην μετάδοση γνώσεων. Όντας φτωχό παιδί της επαρχίας γνώριζε τις δυσκολίες εκπαίδευσης. Σε εποχή που κάθε χρόνο ο αριθμός των μαθητών λιγόστευε, αγωνιζόταν να πείσει για την ανάγκη συνέχισης των σπουδών. Πλησίαζε τους μαθητές, εύρισκε ελαφρυντικά για τις παρεκτροπές, ενημέρωνε για τις επαγγελματικές προοπτικές κάθε  κλάδου, αποκτούσε την εμπιστοσύνη και τoν σεβασμό των μαθητών. Αυστηρός, αλλά δίκαιος, προσιτός, λιτός, σοβαρός, δημιούργησε σχέσεις , που κράτησαν και μετά την μαθητική περίοδο.

Στο Λύκειο Σάμης υπηρετούσε και η Κα  Βάσω Μακρυδήμα, με την οποία δημιούργησε οικογένεια και απόκτησαν δύο εξαιρετικά παιδιά και λαμπρούς επιστήμονες. Αργότερα υπηρέτησε σε σχολεία του Αργοστολίου και της Λειβαθούς.  Εκεί δίδαξε με το ίδιο πάθος και ενδιαφέρον για την εξέλιξη των μαθητών του.

Από τα χέρια του Κου Δίλαλου πέρασαν πολλοί μαθητές. Κάποιοι σταμάτησαν κάποιοι χάθηκαν κάποιοι προχώρησαν. Αργότερα κάποιοι δραστηριοποιήθηκαν σε καίριες θέσεις της πολιτικής, της επιστήμης, της διοίκησης και σε άλλους τομείς της τοπικής κοινωνίας αλλά και ευρύτερα. Ο δάσκαλος χαιρόταν για  την εξέλιξη αυτή. Ήταν και αυτός μαθητής, μου έλεγε, με κρυφή αλλά ανεπιτήδευτη ικανοποίηση.

 Η γενιά της παράγκας του γυμνασίου και λυκείου Σάμης, θα θυμάται πάντα τον δάσκαλο , τον άνθρωπο Δίλαλο, που μας έμαθε τους νόμους της φύσης, κυρίως όμως μας έδωσε εφόδια για το «ευ ζειν»¨.  Τον  ευγνωμονούμε για ότι μας προσέφερε , τον ευχαριστούμε που οι δρόμοι μας συναντήθηκαν.

 Όσο για τους δικούς του ανθρώπους , στους οποίους εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας, ας είναι βέβαιοι ότι η ζωή και το έργο του αξέχαστου δασκάλου μας, δεν υπήρξε μάταιη. Η ματαιότητα στα ανθρώπινα εντοπίζεται σε «όσα ουχ υπάρχει μετά θάνατον». Η ενασχόληση όμως  με την παιδεία, όπως έκανε ο δάσκαλός μας, παράγει αποτελέσματα που παραμένουν ισχυρά και ανόθευτα μετά  θάνατο.

Καλό σου ταξίδι σεβαστέ μας διδάσκαλε  .                                                               Αργοστόλι 15/7/2024                                                                                                                           Μάρκος Κοτσιλίνης