Περαίωση κτηματογράφησης ακόμα και αν δεν έχουν εξεταστεί όλες οι ενστάσεις - Ποιες είναι οι ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για το κτηματολόγιο

Το πράσινο φως ακόμα και για αγοραπωλησίες ακινήτων, τα οποία έχουν ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες ανάβει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το Κτηματολόγιο, το οποίο αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 17 Ιουλίου.

Δεδομένου μάλιστα ότι οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές θα ενημερώνονται γι΄ αυτές τις εκκρεμότητες και τα βάρη του ακινήτου, θα περνά στους ίδιους η ευθύνη για την αγορά του, κάτι το οποίο βεβαίως αναμένεται να επηρεάσει και τις τιμές αγοράς.

Παράλληλα, με τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου του υπουργείου θα κηρύσσεται ουσιαστικά περαιωμένη η κτηματογράφηση μιας περιοχής καθώς τα ακίνητα θα καταχωρούνται μετά την ανάρτηση ανεξαρτήτως εάν έχει εκδικαστεί το σύνολο των αιτήσεων και των αντίθετων απόψεων που αφορούν τα δηλωθέντα ακίνητα της συγκεκριμένης περιοχής παραπέμποντας ουσιαστικά στο ...μέλλον το μεγάλο «αγκάθι» της κτηματογράφησης. Πρακτικά η διαδικασία θα συνεχίζεται ακόμα και για ακίνητα, για τα οποία υπάρχουν ιδιοκτησιακές αντιπαραθέσεις, η εξέταση των οποίων μετατίθεται σε επόμενη φάση.

Επιπλέον, εισάγεται ο θεσμός του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτου, ώστε η διαδικασία να προχωρεί ψηφιακά.

Οι αιτήσεις διόρθωσης παραπέμπονται στο μέλλον

Συγκεκριμένα με τις νέες ρυθμίσεις, παρέχεται στο «Ελληνικό Κτηματολόγιο» η δυνατότητα να εκδώσει διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης σε χρονικό σημείο πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων διόρθωσης. Για όσα ακίνητα έχουν υποβληθεί αιτήσεις διόρθωσης, η συζήτηση των οποίων εκκρεμεί ενώπιον των Επιτροπών Εξέτασης, η σχετική εκκρεμότητα σημειώνεται στο οικείο κτηματολογικό φύλλο ώστε ενδεχόμενος αγοραστής στις περιπτώσεις αγοραπωλησίας να γνωρίζει εξαρχής τα βάρη του ακινήτου, για το οποίο ενδιαφέρεται.

Με άλλα λόγια, καθίσταται δυνατή η έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου σε όσες περιοχές έχει πραγματοποιηθεί ανάρτηση και έχουν υποβληθεί αιτήσεις διόρθωσης ωστόσο δεν έχουν συζητηθεί από τις Επιτροπές όσες αιτήσεις έχουν παραπεμφθεί σε αυτές. Οι Επιτροπές θα συνεχίσουν να λειτουργούν, εξετάζοντας τις εκκρεμείς αιτήσεις διόρθωσης σε καθεστώς λειτουργούντος Κτηματολογίου.

Σημειωτέον, ότι η προτεινόμενη ρύθμιση αφορά μόνον στις υπό κτηματογράφηση περιοχές, στις οποίες η ανάρτηση πραγματοποιήθηκε μετά τον Μάιο του 2020.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι τώρα η κτηματογράφηση μπορεί να περαιωθεί μόνον αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία διόρθωσης των στοιχείων της ανάρτησης. Η διαδικασία αυτή ξεκινάει από την κατάθεση της αίτησης διόρθωσης στο αρμόδιο γραφείο Κτηματογράφησης και τελειώνει με την κρίση των Επιτροπών, διαδικασία η οποία υπερβαίνει, κατά κανόνα, τα τρία χρόνια, ιδίως σε αγροτικές περιοχές. Αποτέλεσμα είναι, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες, μολονότι δεν εκκρεμεί κάποια αίτηση διόρθωσης για το δικό τους ακίνητό να μην μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες του Φορέα ενώ, παράλληλα, καθίσταται αδύνατη η άμεση αξιοποίηση του Κτηματολογίου ως αναπτυξιακού εργαλείου.

200.000 οι ενστάσεις

Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο προσπαθεί να ξεπεράσει το σκόπελο των περίπου 200.000 ενστάσεων που λιμνάζουν, ο αριθμός των οποίων αναμένεται να πολλαπλασιαστεί φτάνοντας ακόμα και το 1 εκατομμύριο στο τέλος του τρέχοντος προγράμματος κτηματογράφησης, αλλά και των περίπου 170.000 ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη», τα οποία κινδυνεύουν να περιέλθουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου.

Να σημειωθεί μάλιστα ότι ο αριθμός των αδήλωτων γεωτεμαχίων εκτιμάται ότι μπορεί να εκτοξευθεί καθώς το τρέχον πρόγραμμα αφορά αγροτικές περιοχές και όχι ακίνητα υψηλής αξίας σε μεγάλες πόλεις με αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες να εμφανίζονται ακόμα απρόθυμοι να τα δηλώσουν.

Με τις νέες ρυθμίσεις παρατείνεται κατά ένα έτος, έως την 31ή.12.2022, η αποκλειστική προθεσμία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών που αφορούν σε προγράμματα κτηματογράφησης προ του 2006, ενώ για πρώτη φορά εισάγεται ο θεσμός του κτηματολογικού εφέτη, με σκοπό τη διασφάλιση της εκδίκασης των εφέσεων κατά αποφάσεων κτηματολογικών δικαστών από εξειδικευμένους σε ζητήματα κτηματολογικού δικαίου εφέτες.

Τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη

Αναμορφώνεται πλήρως ο υφιστάμενος τρόπος διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων για τα λεγόμενα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακίνητα με την αντιστροφή του βάρους προβολής αντιρρήσεων, το οποίο επιρρίπτεται, πλέον, στις αρμόδιες υπηρεσίες του ελληνικού Δημοσίου. Πρακτικά η ευθύνη της απόδειξης της ιδιοκτησίας για μια έκταση διεκδικούμενη και από το Δημόσιο, θα βαρύνει αυτό και όχι τον πολίτη.

Ειδικότερα, εισάγεται η υποχρέωση επίδοσης της αίτησης διόρθωσης στο Ελληνικό Δημόσιο εντός προθεσμίας δέκα ημερών. Δεν απαιτείται πλέον η ρητή συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου, προκειμένου να διορθωθεί μια τέτοια εγγραφή με τη διαδικασία διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος, αλλά τεκμαίρεται η συναίνεσή του, εάν δεν προβάλλει αντιρρήσεις εντός 60 ημερών από την επίδοση σε αυτό της αίτησης διόρθωσης. Σε αυτήν την περίπτωση ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου οφείλει, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις, να προβεί στην αιτούμενη διόρθωση. Εάν το Ελληνικό Δημόσιο προβάλλει δικαίωμα επί του ακινήτου, η αίτηση διόρθωσης απορρίπτεται και η σχετική ανακρίβεια θα πρέπει να διορθωθεί δικαστικά. Αντίθετα, στην περίπτωση που το Δημόσιο δεν αντιλέξει στην αιτηθείσα διόρθωση, η αίτηση θα γίνεται υποχρεωτικά δεκτή και ο Προϊστάμενος θα προβαίνει στη διόρθωση.

Έως τώρα έχει παρατηρηθεί ότι το Ελληνικό Δημόσιο σπάνια παρέχει ρητή συναίνεση για τη διόρθωση προδήλου σφάλματος με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη». Επιπρόσθετα, οι Προϊστάμενοι των Κτηματολογικών γραφείων είναι επιφυλακτικοί ως προς την άμεση διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων εξωδικαστικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των περιπτώσεων να επιλύεται μόνο δικαστικά, γεγονός που καθιστά τη διαδικασία χρονοβόρα και κοστοβόρα για τον πολίτη. Πλέον εάν το Δημόσιο δεν αντιδράσει εντός δύο μηνών, η αίτηση του πολίτη θα γίνεται δεκτή.

Διαμεσολάβηση

Μια ανακριβής πρώτη κτηματολογική εγγραφή μπορεί να διορθώνεται και με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης και να καθορίζονται το πλαίσιο και οι κανόνες για τον τρόπο καταχώρισης στα κτηματολογικά φύλλα.

Πριν τη συζήτηση της σχετικής αγωγής για τη διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο. Εάν επιτευχθεί συμφωνία, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.

Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου

Πρόκειται για την ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία έχει στόχο τη διευκόλυνση σε όλα τα στάδια της διαδικασίας μεταβίβασης ενός ακινήτου. Στόχος είναι η διαδικασία, η οποία θα υποστηρίζεται από το gov.gr, να ξεκινά και να ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά στο γραφείο του συμβολαιογράφου, παρέχοντας στους συμβαλλόμενους όλα τα εχέγγυα ότι η αγοραπωλησία θα ολοκληρωθεί ορθά. Η επιτάχυνση θα επιτευχθεί πρωτίστως μέσα από την ψηφιοποίηση περισσότερων από 17 πιστοποιητικών: τα έγγραφα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα αναζητούνται σε έντυπη μορφή από μια σειρά υπηρεσιών, σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα χορηγούνται ηλεκτρονικά, μέσα από ένα εκτεταμένο πλαίσιο διασυνδέσεων μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα διαλειτουργεί με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), του Τ.Ε.Ε. και του «Ελληνικού Κτηματολόγίου», από τα οποία θα αντλεί πληροφορίες και έγγραφα.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη σχετική πράξη θα εισέρχονται κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών του TAXISnet ή με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφων, αντίστοιχα, ενώ το ένα μέρος θα μπορεί να εξουσιοδοτεί αυτόματα το άλλο.

Πήγή: ethnos.gr