Ένας γρίφος που έρχεται να απαντηθεί από το “Ναυάγιο”, το πολυσυζητημένο και ταξιδεμένο σε όλο τον κόσμο στολίδι του νησιού μας αποκτά μια πρώτη προστασία από αυτή που απαιτείται. Πρόκειται για το αξιοθέατο που ταυτίζεται με τη Ζάκυνθο και πλέον με όλη την Ελλάδα, που εντυπωσιάζει πλήθος επισκεπτών σε καθημερινή βάση για πολλά χρόνια τώρα.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χ. ΚΑΝΔΗΛΑ – Β. ΜΟΥΤΣΙΟΣ

Το “Ναυάγιο”, λοιπόν, αποκτά από αυτές τις ημέρες μια πρώτη προστασία στο πλαίσιο ενεργειών που έχουν προταθεί κατά διαστήματα από τις τοπικές αρχές. Ο λόγος για τους πασσάλους περιμετρικά γύρω από το κουφάρι του πλοίου που χαροπαλεύει με τη φθορά και τα χρόνια, οι οποίοι τοποθετήθηκαν πρόσφατα.
Η Ζάκυνθος μέτρησε σχεδόν 38 χρόνια από τότε που ένα ναυτικό ατύχημα και μία τυπική ιστορία λαθρεμπορίου χάρισαν τελικά στην Ελλάδα και τη Ζάκυνθο ένα από τα εμβληματικότερα τουριστικά της σύμβολα: το Ναυάγιο. Ενας συνδυασμός από καιρικές συνθήκες, συμπτώσεις και ένα απόκοσμο φυσικό τοπίο στην κρυφή παραλία του «Σπυριλή», πρόσφεραν στο νησί μία από τις σπανιότερες εικόνες εξωτικής ομορφιάς που φαίνεται όμως ότι έχει ημερομηνία λήξης, αν δεν ληφθούν μέτρα για τη συντήρηση και φροντίδα του σκαριού που χάρισε στη Ζάκυνθο τη φήμη που απολαμβάνει σήμερα.
Γραφειοκρατικά εμπόδια αλλά και μία δικαστική περιπέτεια από το πουθενά, ευτυχώς με αίσιο τέλος, καθυστέρησαν έτι περαιτέρω τις διαδικασίες συντήρησης και προστασίας, με ωστόσο την ανάδειξη του αξιοθέατου. Αυτό που ζητούν πάντως οι τοπικές αρχές είναι η καθοριστική συμβολή της πολιτείας αφού αφενός το Ναυάγιο βρίσκεται προσαραγμένο σε παραλία, αφετέρου γιατί τα κόστος των παρεμβάσεων είναι υψηλό και ο ελληνικός τουρισμός χρωστά στο Ναυάγιο τη φήμη ενός από τα πιο διάσημα αξιοθέατα στον πλανήτη.
Το βέβαιο είναι ότι το Ναυάγιο που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του ελληνικού τουρισμού, δηλαδή της αποκαλούμενης βαριάς βιομηχανίας της χώρας και κινητήριο μοχλό της κατακρημνισμένης οικονομίας της, έχει ανάγκη από άμεσες δράσεις. Το ενδιαφέρον τοπικών και κεντρικών αρχών, των φορέων που έχουν την αρμοδιότητα και τη γνώση να προτείνουν, να παρέμβουν ή να διορθώσουν, πρέπει να συνεργαστούν αποτελεσματικά, πριν η αμείλικτη δύναμη της φύσης «καταπιεί» τον Παναγιώτη, χάρη στον οποίο, καλώς ή κακώς, η Ζάκυνθος χρωστά το μεγαλύτερο μέρος της φήμης της.

Η ανακοίνωση του Δήμου
Σύμφωνα με το Δήμο Ζακύνθου “Μετά από πρωτοβουλία και τις απαραίτητες ενέργειες που δρομολογήθηκαν από την Επιτροπή Τουρισμού πραγματοποιήθηκε η περίφραξη στο καράβι “Παναγιώτης”, στην παραλία του Ναυαγίου, προκειμένου να σταματήσουν οι φθορές σε αυτό από τους λουόμενους, καθώς επίσης και για την προστασία των επισκεπτών. Συγκεκριμένα, για την προστασία του ναυπηγήματος από τυχόν κακομεταχείριση και βανδαλισμούς, αλλά και για να προστατεύεται η ασφάλεια των επισκεπτών, οι οποίοι κάνουν υπερβάσεις και ανεβαίνουν σε αυτό για τη λήψη φωτογραφιών, έλαβε χώρα η περίφραξη με χαμηλούς πασσάλους, ενώ μπήκαν και σημάνσεις, ώστε να μπορεί να πλησιάσει κανείς κοντά στο πλοίο, να μπορεί να το απολαύσει, να τραβήξει τις φωτογραφίες του, αλλά να μην μπορεί να ανέβει σε αυτό. Ο Δήμος Ζακύνθου ευχαριστεί τις συναρμόδιες υπηρεσίες και φορείς για την άψογη συνεργασία, καθώς και για τη συμβολή τους στην αποπεράτωση αυτής της ενέργειας”.

Η περίφραξη
Η περίφραξη αποσκοπεί να προστατεύσει τους επισκέπτες από τραυματισμούς και το διάσημο σκαρί από κλοπές και φθορές, είναι καλαίσθητη και με χαμηλούς πασσάλους και σχοινιά, ώστε να αποτραπεί το επικίνδυνο σκαρφάλωμα των επισκεπτών στο σκουριασμένο πλοίο. Ο Δήμος φαίνεται πως βασίζεται στη νοοτροπία των ξένων επισκεπτών να σέβονται τους κανονισμούς απαγόρευσης, που θα αναγράφονται απλώς σε μία προειδοποιητική πινακίδα στην περίφραξη. Το βέβαιο είναι ότι το Ναυάγιο που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του ελληνικού τουρισμού. Κοινή είναι η διαπίστωση πως η προστασία του σκαριού είναι πολύ σοβαρό ζήτημα. Φανταστείτε λοιπόν τι έχει να συμβεί εάν υπάρξει κάποιος σοβαρός τραυματισμός που θα στιγματίσει αρνητικά για μια ακόμη φορά το νησί μας διεθνώς.
Την περίφραξη συνοδεύει και ειδική σήμανση στην οποία αναγράφεται «ΠΡΟΣΟΧΗ! Χαρείτε το Ναυάγιο από απόσταση ασφαλείας. Μην σκαρφαλώνετε σε αυτό! Μην πλησιάζεται!» σε ελληνικά και αγγλικά.

Εξαφανίζεται κομμάτι-κομμάτι
Η σκηνή είναι τυπική και τη βλέπει κανείς κάθε καλοκαίρι: Τουρίστες κυρίως νεαρής ηλικίας βρίσκονται σκαρφαλωμένοι στο διαλυμένο σκαρί του «Παναγιώτη» και κόβουν μικρές φλούδες από τη σκουριά του, ως ενθύμιο της επίσκεψής τους στην απόκοσμη παραλία. Φανταστείτε αυτή τη σκηνή να επαναλαμβάνεται εκατοντάδες φορές κάθε καλοκαιρινή μέρα, επί χρόνια. Ανθρωπος και φύση συνεργάζονται αρμονικά για την εξαφάνιση του «Παναγιώτη» και φαίνεται πως για έναν τέτοιο σκοπό, η συνεργασία είναι απόλυτα αποτελεσματική…
Οι πρωτοβουλίες φορέων και αρχών προκειμένου να εκπονηθεί ένα αξιόπιστο πρόγραμμα αποκατάστασης, συντήρησης και προστασίας τόσο του «Παναγιώτη» όσο και των επισκεπτών, από σοβαρούς τραυματισμούς, σκοντάφτει σε χρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Δήμος και Τ.Ε.Ι. και Κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τμήματος Τεχνολόγων Περιβάλλοντος στο Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων ξεκίνησαν πριν από ενάμιση χρόνο συνεργασία για την εκπόνηση ενός τέτοιου προγράμματος, το οποίο, μεταξύ άλλων, προέβλεπε εργασίες για να σταματήσει η ανελέητη φθορά του σκαριού, από το αλάτι, τον άνεμο και τη βροχή, καθώς επίσης και συντήρηση και προστασία του, έτσι ώστε να αποτελεί αξιοθέατο αλλά με όρους σεβασμού και ασφάλειας. Τι έχει γίνει όμως από τότε;

Από παλιά
Πρόκειται για μια διαδικασία που υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε καιρό πριν, ενώ αναφορά υπήρχε και για τον φετινό Απρίλη, ωστόσο, καθυστέρησε αρκετά. Αν και απλό το θέμα της τοποθέτησης μερικών πασάλων, σχοινιών και ενημερωτικών πινακίδων, φαίνεται πως δεν μπορούσε να λυθεί ο “γόρδιος δεσμός” της αγοράς τους από τις οικονομικές υπηρεσίες του δήμου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, τα καλοκαίρια να περνούν χωρίς να έχει ληφθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο για την προστασία της περιοχής του Ναυαγίου.
Ανάμεσα στις προτάσεις υπήρξε και αυτή για την τοποθέτηση φύλαξης, η οποία, ωστόσο, ακόμα δεν έχει προχωρήσει. Ο Δήμος αναζητούσε προσωπικό ασφαλείας αλλά χωρίς επιτυχία και ως εκ τούτου ο «Παναγιώτης» παραμένει ανοχύρωτος μπροστά στους επισκέπτες που έχουν πιο άγριες διαθέσεις επιχειρώντας αναρριχήσεις και άλλα σπορ πάνω στο άλλοτε πλοίο.

Οι διεκδικήσεις
Αν και επίσημα πρόκειται για ρύπο πάνω στην ακτή, από τη στιγμή που υπάρχει μόλυνση των υδάτων ή παραλίας ευρύτερα και εφόσον εξυπηρετεί και τα συμφέροντα του τόπου, παραμένει στο σημείο. Να σημειωθεί ότι το «Ναυάγιο» ανήκει στο ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα με το Βασιλικό -επί Όθωνα- Διάταγμα 68/03.11.1836 περι Εμπορικής Ναυτιλίας κατά το οποίο αναφέρεται ότι “Τα ναυαγούντα εις ελληνικά παράλια, και ως ανίκανα προς παραιτέρω πλουν πωλούμενα και επισκευαζόμενα εντός του Βασιλείου”.
Με άλλα λόγια το εν λόγω πλοίο λόγω παρέλευσης 36 χρόνων από το συμβάν και δεδομένου ότι από τότε ουδείς έχει αξιώσει νομή επί του αντικειμένου αλλά και λόγω πλήρους αδυναμίας κίνησης έχει περιέλθει στο ελληνικό δημόσιο, παρά τις προσπάθειες και τις διεκδικήσεις ατόμων που παρουσιάστηκαν ως κληρονόμοι του.

Η σημασία του
Το «Ναυάγιο» το οποίο είχε και κάποια στιγμή προταθεί και μέσω της εφημερίδας μας να ενταχθεί στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO, αποτελεί εκτός από ένα πόλο έλξης τουριστών και άρα χρήματος και μια φυσική ομορφιά με όλη τη σημασία της λέξης, αφού έχει δημιουργηθεί από την ίδια τη φύση.
Εκατομμύρια επισκέπτες το θαυμάζουν καθημερινά, είτε από ψηλά, είτε από την παραλία. Επιχειρήσεις και άνθρωποι βασίζουν τη ζωή τους σε αυτό και άλλοι το αποθεώνουν μέσω των κοινωνικών δικτύων αναδεικνύοντάς αυτό και τη Ζάκυνθο στις πρώτες θέσεις του παγκόσμιου ιστού. Βραβευμένο με τον τίτλο για τη 2η καλύτερη παραλία στον κόσμο από τον Independent, στις 10 καλύτερες παραλίες της Ζακύνθου σύμφωνα με το Tripadvisor και στις 10 καλύτερες του κόσμου σύμφωνα με το FlightNetwork και το Travel Channel και πολλές ακόμα διακρίσεις που καταλαμβάνει κάθε χρόνο.

Μπορούμε και καλύτερα
Αν και η ενέργεια προφύλαξης μέσω των πασσάλων είναι ένα πρώτο βήμα που βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο και θα εξεταστεί η αποτελεσματικότητά της, απαιτούνται πολλά ακόμη για τη διατήρηση αυτού. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για ένα σαπισμένο κουφάρι που όπως δείχνει και ο φωτογραφικός φακός, χρόνο με το χρόνο φθείρεται, βυθίζεται, λιγοστεύει. Η φύλαξη είναι σίγουρα αναγκαία αλλά θα πρέπει να γίνει άμεσα. Αν σκεφτόμασταν ότι όλοι, επιχειρηματίες, κάτοικοι, απλοί πολίτες, ζούμε και επιβιώνουμε από το «Ναυάγιο», τότε σίγουρα θα είχε γίνει κάποιο βήμα και είχε βρεθεί όχι ένας αλλά πολλοί φύλακες.
Το «Ναυάγιο» αποτελεί διαφήμιση για όλο το νησί και εάν δεν ενεργήσουμε άμεσα αυτή η προώθηση που γίνεται πλέον μόνη της μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, από στόμα σε στόμα, από επισκέπτη σε επισκέπτη και από φωτογραφία και φωτογραφία θα χαθεί. Η φύση μας χάρισε αυτό το «δώρο» και είναι υποχρέωση αλλά και ανάγκη και μάλιστα για πολλούς ζωτικής σημασίας να το διατηρήσουμε. Άλλωστε, στην κατάσταση που είναι μόνο οφέλη μπορεί να μας προσκομίσει.

imerazante.gr