Γ. Μανωλάτος: «Οι πτωχεύσεις της Ελλάδας και η απώλεια της εθνικής κυριαρχίας -Και όμως πτωχεύσαμε 2 φορές το 2012»
Γράφει ο Γαβριήλ Μανωλάτος Καθηγητής Οικονομικών και Ανάπτυξης Σε προηγούμενο άρθρο μας, αναπτύξαμε την έννοια και τις συνέπειες της πτώχευση κράτους και αναφερθήκαμε και σε περιπτώσεις κρατών που πτώχευσαν. Σήμερα θα αναφερθούμε στις περιπτώσεις που η Ελλάδα βρέθηκε σε καθεστώς πτώχευσης. Η Ελλάδα, πτώχευσε τέσσαρες φορές στο παρελθόν και δύο φορές το 2012. 1. To 1827. Πριν καν δημιουργηθεί το Ελληνικό κράτος όταν η Ελληνική Διοίκηση του Ιωάννη Καποδίστρια δήλωσε αδυναμία εξυπηρέτησης των περιβόητων "δανείων της ανεξαρτησίας" που είχαν χορηγήσει οι αγγλικές τράπεζες για τις ανάγκες του απελευθερωτικού αγώνα. Από τις 2.800.000 λίρες των δανείων μόνο το 20% έφθασε στο σκοπό του. Λέγεται ότι αυτή η πτώχευση προκάλεσε τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου καθόσον οι μεγάλες δυνάμεις ήθελαν να διασώσουν την Ελληνική Επανάσταση και να δημιουργηθεί έτσι κράτος, από το οποίο θα μπορούσαν στο μέλλον να εισπράξουν...
2. Το 1843. Με την ίδρυση του Ελληνικού κράτους και τον διορισμό του Όθωνα ως βασιλιά το 1832, δόθηκε δάνειο 60 εκ. γαλλικών φράγκων. Η Ελλάδα αδυνατούσε όμως να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και έτσι το 1843 ο διορισμένος βασιλιάς Όθωνας αναγκάστηκε να κηρύξει επίσημη πτώχευση, αφού οι προστάτες του που τον επέβαλαν στην Ελλάδα, δεν του έδωσαν την Τρίτη δόση του δανείου που του είχαν χορηγήσει το 1832. Συνήλθε στο Λονδίνο διάσκεψη, η οποία όρισε "επιτροπή ελέγχου" της ελληνικής οικονομίας και επέβαλε την εκχώρηση όλων των εθνικών πόρων στην αποπληρωμή των δανείων. Η χρεοκοπία, η οικονομική κρίση και άλλοι πολιτικοί παράγοντες δημιούργησαν συνθήκες λαϊκής εξέγερσης. Έτσι, στις 3 Σεπτέμβρη 1843, όταν στο Λονδίνο υπογράφονταν οι συμφωνίες για τις υποχρεώσεις της Ελλάδας προς τους πιστωτές της, εκδηλώθηκε το Κίνημα της 3 του Σεπτέμβρη, το οποίο οδήγησε στην παραχώρηση του πρώτου ελληνικού συντάγματος.
3. Το 1893. Από τη δεκαετία του 1880, που στην πολιτική ζωή της χώρας κυριαρχεί ο Χαρίλαος Τρικούπης, το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας μεγαλώνει λόγω των οικονομικών αποζημιώσεων που πρέπει να καταβληθούν στην Τουρκία για την παραχώρηση της Θεσσαλίας και της Άρτας. Στην δεκαετία του 1980 ο κρατικός προϋπολογισμός είναι, επίσης, μονίμως ελλειμματικός λόγω, κυρίως, της μεγάλης πτώσης των εξαγωγών της σταφίδας που ήταν το κύριο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας, τα έσοδα του οποίου διατίθενται για την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους. Η οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Έτσι, το Δεκέμβριο του 1893 ο τότε πρωθυπουργός Χ. Τρικούπης αναγκάζεται να θέσει τη χώρα σε καθεστώς πτώχευσης. Λέγεται ότι αναφώνησε στη Βουλή: κύριοι, δυστυχώς επτωχεύσαμεν (η φράση αυτή δεν επιβεβαιώνεται από την εξέταση των πρακτικών της Βουλής).
4. To 1932. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 είχε άμεσες αρνητικές συνέπειες στην ελληνική οικονομία. Οι εξαγωγές καπνού, που ήταν το κύριο εξαγώγιμο προϊόν κατέρρευσαν. Το Σεπτέμβρη του 1931 προκαλείται πανικός και φυγαδεύονται στο εξωτερικό 3,6 εκ, δολάρια. Ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, αναζητά ματαίως νέα δάνεια. Το 1932 υποτιμάται η δραχμή και την πρωτομαγιά του ιδίου έτους ο Ελευθέριος Βενιζέλος λέει στη βουλή το «τελικώς επτωχεύσαμεν». Η χώρα τίθεται σε καθεστώς πτώχευσης.
5. Το 2012. Και όμως πτωχεύσαμε δύο φορές το 2012. Κάθε αντίθετη επιχειρηματολογία είναι ασύστολο ψεύδος. Το 2012 πτωχεύσαμε δύο φορές και προχωρούμε προς τρίτη πτώχευση για τον απλούστατο λόγο ότι το δημόσιο χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο (βιώσιμο όπως λέγεται).
-Η πρώτη πτώχευση έγινε το Φεβρουάριο του 2012 όταν έγινε το λεγόμενο κούρεμα των οφειλών μας στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή, το κούρεμα του PSI (πι-ες-άι) όπως λέγεται.
-Η δεύτερη πτώχευση έγινε το Δεκέμβρη 2012 με την λεγόμενη επαναγορά των ελληνικών ομολόγων σε προκαθορισμένη όμως τιμή και όχι με τις ισχύουσες τιμές της αγοράς.
Αυτό που συνέβη το Φλεβάρη και το Δεκέμβρη του 2012 με το κούρεμα και τη συγκεκριμένη επαναγορά, είναι ο ορισμός και η έννοια της πτώχευσης κράτους, δηλαδή η αδυναμία εκπλήρωσης των δανειακών του υποχρεώσεών... Απλώς την πτώχευσή μας την διαχειρίζεται η λεγόμενη Τρόικα παραχωρώντας της κυριαρχικά μας δικαιώματα. Τις συνέπειες των δύο αυτών πτωχεύσεων τις υφίσταται ο Ελληνικός λαός και τις γνωρίζουμε όλοι μας πολύ καλά. Το παράδοξο, είναι αλλά και εξοργιστικό, ότι οι κυβερνόντες πανηγύριζαν και στις δύο αυτές περιπτώσεις ότι αποφύγαμε την πτώχευση... Ασύστολο ψεύδος. Οι κυβερνόντες ή είναι ανεπαρκείς και αστοιχείωτοι ή ανίκανοι, και ψευδολόγοι, ή και ανέντιμοι. Φοβούμαι πως έχουν από όλα...
Σε όλες τις περιπτώσεις πτώχευσης του ελληνικού κράτους, η Ελλάδα απώλεσε το μεγαλύτερο μέρος της εθνικής της κυριαρχίας. Στις μέρες μας το βιώνουμε αυτό με την επιβολή των μνημονίων με τα οποία επιβάλλονται εκποιήσεις του εθνικού πλούτου, υπό μορφή αποκρατικοποιήσεων, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, μειώσεις μισθών και συντάξεων και ένα σωρό άλλων υποχρεώσεων και δεσμεύσεων.
Στο επόμενο άρθρο μας θα αναφερθούμε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έναν από τους τρεις φορείς που μας επιβάλουν τα μνημόνια και διαχειρίζονται την πτώχευσή μας...