Η λαιμητόμος ή γκυλοτίνα (από το όνομα του Γάλλου ιατρού και Βουλευτή στα χρόνια της Γαλλικής επανάστασης Ζοζεφ Ινιάς Γκιγιοτέν που εισηγήθηκε την χρησιμοποίηση της). Επελέγη από τους ηγέτες της Γαλλικής επανάστασης για να εκτελούνται οι εχθροί της με την μέθοδο της καρατόμησης.

Στην Ελλάδα εμφανίσθηκε από τους Βαυαρούς κυβερνήτες και τοποθετήθηκε στις φυλακές Ναυπλίου. Εκεί έγινε και η πρώτη εκτέλεση το 1833. Υπήρχε όμως και μια μεταφερόμενη λαιμητόμος που συνοδεία χωροφυλάκων και δήμιων περιφερόταν σε όλη την χώρα. Στην Κεφαλονιά εμφανίσθηκε μια και μοναδική φορά το 1887 όπου στην περιοχή Λυκιαρδοπουλάτων  στο Αργοστόλι εκτελέσθηκε δημόσια θανατοποινίτης. Δεν έχει καταγραφεί άλλη εκτέλεση με καρατόμηση στο νησί μας, παρότι την περίοδο εκείνη έχουμε άλλες τρεις καταδικαστικές αποφάσεις από το κακουργιοδικείο Κεφαλονιάς, οι δύο περιπτώσεις αφορούν τα Σπαρτιά. Με απόφαση στις 17/6/1882 καταδικάστηκε σε θάνατο στην λαιμητόμο, δημόσια στην πλατεία της Ενώσεως στο Αργοστόλι , ο Σπυρίδων Πανάς του Αλεξάνδρου από τα Σπαρτιά, για την δολοφονία του Ιταλού Έκτορα Κολόμβου και της Ελισάβετ Μεταξά στην Κωνσταντινούπολη στις 7/9/1880.

Επίσης με απόφαση τις 21/6/1882 καταδικάστηκε ο Γεώργιος Βαλλιανάτος κάτοικος Σπαρτιών «εις την ποινήν του θανάτου εκτελεσθησομένης δια της λαιμητόμου  εν τω χωρίω Σπαρτιά (τόπο της πράξεως) για σύσταση συμμορίας, ληστεία και εμπρεισμό παντοπωλείου Σπυρίδωνος  Δόριζα του Γερασίμου». Επίσης αναφέρεται και μια ανάλογη καταδικαστική απόφαση στην γειτονική Πεσσάδα. Οι εκτελέσεις αυτές δεν έγιναν. Δεν γνωρίζω την τύχη των καταδικασθέντων. Η αποστροφή των Ελλήνων για αυτό το είδος θανάτωσης οδήγησε τελικά την λαιμητόμο στην αχρησία.

Μικέλης Μαφρέδας

Σπαρτιά