Μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω, γιατί έτσι μαθαίνω αυτά που δεν ξέρω, ενώ όταν γράφεις, γράφεις μόνο αυτά που ξέρεις ήδη.

Umberto Eco, 1932-2016, Ιταλός συγγραφέας

Στο ερώτημα για την σημαντικότερη εφεύρεση στην ιστορία της ανθρωπότητας τι απάντηση θα δίναμε; Αλφάβητο, τροχός , πενικιλίνη, ηλεκτρισμός, υπολογιστής κ.α θα αποτελούσαν την πλειοψηφία των απαντήσεων. Όμως, υπάρχει κάτι το οποίο βοήθησε να μεταδοθούν τεράστιες ποσότητες πληροφοριών, με χαμηλό κόστος. Αυτό το γεγονός, έδωσε αφενός την δυνατότητα η γνώση να μην είναι προνόμιο μόνο των πλουσίων και αφετέρου, το εφαλτήριο για την διάδοση της επιστημονικής γνώσης και τις δεκάδες εφευρέσεις που ακολούθησαν. Ο Gutenberg το 1430 με την εφεύρεση της τυπογραφίας έγραψε το όνομα του στην ιστορίας της ανθρωπότητας.

Παγκόσμια ημέρα του Βιβλίου σήμερα και μας βρίσκει σε μια κατάσταση όπου τουλάχιστον έχουμε αρκετό διαθέσιμο χρόνο. Σε μια εποχή όπου κυριαρχεί η εικόνα και το διαδίκτυο η σημασία που δίνουμε στο βιβλίο δυστυχώς φθίνει όλο και περισσότερο. Οι πωλήσεις βιβλίων βαίνουν μειούμενες χωρίς να αντισταθμίζονται από αυτές των e-books. Γιατί είναι σημαντικό να αναστραφεί αυτή η πορεία; Γιατί η διαχρονική αξία του βιβλίου πρέπει να βρίσκεται ψηλά στις ανάγκες μας;

Πολλά είναι τα επιχειρήματα που διατυπώνονται για την αξία του βιβλίου και του διαβάσματος γενικότερα. Βιβλιοφάγοι και φιλόλογοι θα αναφέρουν « γνώσεις, βελτίωση μνήμης και συγκέντρωσης, ηρεμία, ανάπτυξη λεξιλογίου, μείωση άγχους, ενδυνάμωση αντίληψης κ.α». Ο χρόνος που αφιερώνουμε στο διάβασμα αποτελεί ουσιαστικά μια επένδυση με νοητικά και συναισθηματικά οφέλη. Πόσες φορές δεν νιώσαμε έντονα συναισθήματα διαβάζοντας ένα βιβλίο που άγγιξε ευαίσθητα κύτταρα μας;

Αφήνω για το τέλος την σημασία της ενσυναίσθησης. Πόσες φορές με την φαντασία μας δεν γίναμε συμπρωταγωνιστές με τους ήρωες των βιβλίων; Πόσες φορές δεν βάλαμε τον εαυτό μας στην θέση τους; Πόσες φορές δεν σκεφτήκαμε πως θα νιώθαμε αν βιώναμε τις δικές τους καταστάσεις; Ενσυναίσθηση με απλά λόγια θα μπορούσε να οριστεί ως «η δυνατότητα να βλέπω τον κόσμο μέσα από τα μάτια του συνανθρώπου μου». Μέσα από αυτήν οπτική μπορούμε πλέον εύκολα, να αποδεχτούμε την διαφορετικότητα του άλλου, να δώσουμε την αναγνώριση και τον σεβασμό που του αξίζει, να κατανοήσουμε και όχι απαραίτητα να συμφωνήσουμε με τα πιστεύω του. Αυτό δεν θα έκανε τον κόσμο μας λίγο καλύτερο; Ας δώσουμε λοιπόν στο διάβασμα την θέση που του αξίζει.

Πρεντάνος Διονύσιος.