Ξέρω ότι κάνω την ίδια ακριβώς δουλειά με τον Ιπποκράτη από το πόσο άμεσα με αφορά αυτός ο μικρός αφορισμός του τίτλου.  Λέω δουλειά κι αφήνω στην άκρη τις μελούρες και τις μεγαλοστομίες περί ιατρικού λειτουργήματος.

 Το τσιτάτο αυτό έιτε το είπε ο Ιπποκράτης είτε κάποιος μαθητής του.Κάθε φορά που καρδιοχτυπώ για την αβέβαιη διάγνωση, για την δύσκολη απόφαση, για την άμεση αντιμετώπιση του υπερεπείγοντος, για το πόσο λίγα ξέρω μετά από 17 χρόνια σπουδών και τα πόσα πολλά πρέπει ακόμα να μάθω, μια σκέψη κάνω:  Όποιος και να το πε να του σχωρεθούν τ αποθαμένα.

Ο καιρός είναι πράγματι οξύς. Ζούμε μια κατάσταση πολιορκίας από έναν δύσκολο ιό που έχει σαρώσει τα συστήματα υγείας όλου του Δυτικού κόσμου κι έχει εξαρθρώσει τον χρόνο και την ζωή όπως τα ξέραμε. Όποιος τον υποτίμησε ή προσπάθησε την ανοσία αγέλης τον πήρε ο διάολος.

Η κρίσις είναι όντως χαλεπή. Οι σωστές κρίσεις και αποφάσεις στην ιατρική είναι δύσκολο σπόρ. Από ένστικτο ανακατεύομαι κάθε φορά που προφεσόροι και σωτήρες μιλούν ως εάν να ήταν η προσωποποίηση του αλαθήτου. Η Ιατρική δεν είναι καμία μυξοπαρθένα, την βαραίνουν αμαρτίες και εγκλήματα: οι αφαιμάξεις και καθαρτικά που εξαντλούσαν τους ασθενείς τον μεσαίωνα, οι λοβοτομές, η ευγονική, η υπερσυνταγογράφηση αντικαταθλιπτικών, η ιατρικοποίηση ενός φάσματος συμπεριφορών στα παιδιά όπως η Υπερκινητική διαταραχή κτλ.

Η κρίσις είναι ακόμα πιο χαλεπή όταν οι φαρμακευτικές μας φλερτάρουν ή μας μαρκάρουν άγρια. Με όμορφα χαμόγελα και στυλό στις ιατρικές επισκέψεις, πληρωμένες οικογενειακές συμμετοχές γιατρών σε συνέδρια σε εξωτικούς προορισμούς, εγχώρια ιατρικά συνέδρια του κώλου για δημόσιες σχέσεις, καλλωπισμένα αποτελέσματα ερευνών κατά το τι τις συμφέρει κ.α. Όταν ήμουν αγροτικός είδα αμέτρητες φορές φαρμακάδες να πληρώνουν  την συνταγογράφηση με το κομμάτι. Όσοι είμαστε υποψιασμένοι βγάζουμε τα μάτια μας διαβάζοντας δύσπιστα και προσεκτικά τα επιστημονικά  άρθρα για να βρούμε το τι ακριβώς γίνεται με τις νέες θεραπείες -κόντι/κόντι που λέει η νόνα μου-  .

Η τέχνη είναι όντως μακρά. Θέλει να φας μια ζωή για να μάθεις να διατυπώνεις έγκυρη γνώμη για το ποια θεραπεία δουλεύει και ποιά όχι. Η οκνηρία των εύκολων απόψεων και η ισοπέδωση είναι υπολογίσιμοι πειρασμοί. Αν θέλουμε να όμως να είμαστε έγκυροι δεν μας επιτρέπεται να πετάμε το μωρό μαζί με  τ απόνερα της σκάφης. Τα επιτεύγματα της σύγχρονης θεραπευτικής είναι τεράστια. Το ζώ καθημερινά. Σε κλινική που εργάστηκα μεταμοσχεύσαμε συκώτι σε μια νέα γυναίκα με ιό του AIDS υπο πλήρη φαρμακευτικό έλεγχο, θεραπευμένη Ηπατίτιδα C με καινούργια θαυματουργά φάρμακα και καρκίνο του ήπατος υπό έλεγχο με πρωτοπόρες ακτινοεπεμβατικές θεραπείες. Κι η γυναίκα αυτή  έζησε μετά από την μεταμόσχευση για να διηγηθεί στα παιδιά της το πως η ιατρική την έσωσε από τρείς θανατηφόρες διαγνώσεις. Αν της τύχαινε το 2000 δεν θα ζούσε.  Αν το έλεγα του νόνου μου που πήρε το Πτυχίο του δεττόρου  πριν απομονωθεί  η πενικιλλίνη ή έρθει το καρδιογράφημα στην Κεφαλονιά, θα με πίστευε; Μια μικρή κοσμογονία συμβαίνει στην θεραπεία των αιματολογικών καρκίνων, κάποιων υποτύπων καρκίνων και αυτοανόσων νοσημάτων. Ακόμα και γενετικές ασθένειες έχουν αρχίσει να θεραπεύονται. 

Ο Ουμπέρτο Έκο έλεγε ότι ο δοκησίσοφος είναι παμπόνηρος. Τον ανόητο τον αναγνωρίζουμε αμέσως (κι ας μη μιλήσουμε για τον κρετίνο των αεροψεκασμών, του Σώρρα και της κοίλης γης), ενώ ο δοκησίσοφος κάνει συλλογισμούς περίπου σαν τους δικούς μας, εκτός από κάτι απειροελάχιστο. Είναι δεξιοτέχνης των παρολίγο έγκυρων συμπερασμάτων. Ξέρει ότι ο Σκάι είναι σταθμός προπαγάνδας. Ο Σκάι του λέει ότι τα εμβόλια του COVID-19 είναι ασφαλή. Άρα του λέει ψέματα. Ξέρει ότι υπάρχει φτιαχτή συναίνεση στις κυβερνήσεις και στα ΜΜΕ για ένα σωρό αμφιλεγόμενα πράγματα: την παγκοσμιοποίηση, τα μνημόνια, το Brexit, τον Trump, τον πόλεμο του κόλπου. Οι κυβερνήσεις πίεσαν να εγκριθεί το εμβόλιο και τα ΜΜΕ του λένε να το κάνει. Άρα δεν πρέπει να το κάνει. Με μια τέτοια ευρετική μέθοδο καφενείου, ένας δοκησίσοφος μπορεί να διατυπώνει απόψεις με αυτοπεποίθηση  για τα πάντα. Ο σωστά σκεπτόμενος άνθρωπος μπορεί να διατυπώσει επιφυλάξεις αλλά δεν μπορεί να κρίνει το εμβόλιο και να κάνει και προπαγάνδα υπέρ ή κατά.

Ο δε βίος βραχύς. Η Ιατρική των θεσμών κι όχι των καφενείων θα ήθελε να είχε μακροχρόνια δεδομένα από εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς αλλά ξέρει ότι δεν έχει αυτήν την πολυτέλεια του χρόνου ενώ πεθαίνουν κατοσταριές ανθρώπων κάθε μέρα παρά τα μέτρα! Έχει δεί αρκετά για να συστήσει τον άμεσο εμβολιασμό των ομάδων κινδύνου.

Οι περισσότερες παρενέργεις των εμβολίων έρχονται τους πρώτους τρείς μήνες. Τα δύο mRNA εμβόλια που αναμένεται να εγκριθούν άμεσα είναι αποδεδειγμένα πολύ ασφαλή σε αυτό το διάστημα. Για κάθε σκεύασμα είναι σαν να λέμε ότι εμβολιάστηκε δύο φορές το Αργοστόλι των 9000 και ούτε ένας δεν έβγαλε σοβαρές παρενέργειες.

Αν ένας 70άρης άνδρας όμως νοσήσει από covid19  έχει 1 στις 20-30 να πεθάνει, κι ο ογδοντάρης 1 στις 10.  Και μιλάμε εδώ για θανάτους που γλιτώνουμε κατά 95%. Αλλά αν και η φοβερότερη, ο θάνατος δεν έιναι η μόνη συνέπεια του κορονοιού:με τα εμβόλια γλιτώνουμε  και το στραπάτσο και την ταλαιπωρία των μακροχρόνιων σοβαρών συμπτωμάτων που αφήνει ο κορονοιός (κόπωση, πονοκέφαλος, κακή συγκέντρωση και ύπνο ως και για μήνες).

Ούτε και η νοσηλεία για Covid19 είναι ευχάριστη στην Παθολογική κλινική του Αργοστολιού που δεν έχει γιατρό ή όπου αλλού (1 στους 5-6, εβδομηντάρηδες με covid-19 θέλει νοσηλεία).  Με αυτά τα δεδομένα μπορεί κανείς να πεί με σιγουριά ότι ακόμα και για τους σαραντάρηδες τα εμβόλια είναι πιο πιθανόν να ωφελήσουν παρά να βλάψουν. Υπομονή μέχρι να έρθει η ώρα να εμβολιάσουμε τους μικρότερους θα ξέρουμε πολλά περισσότερα. 

Προσωπικά, θα εμβολιαστώ αν και νεότερος των 40 γιατί έχω υποχρέωση να προστατέψω τους ασθενείς μου -να μην τους μεταδόσω τον ιό αθελά μου-, γιατί θέλω να έρχομαι στην Κεφαλονιά και να μην φοβάμαι εάν έφερα τον ιό χωρίς να έχω συμπτώματα, γιατι θέλω να πλησιάζω άφοβα θείους και γιαγιάδες και γιατί έχω δει πολλούς υγιείς συνομηλίκους να τραβάνε τον διάολό τους για βδομάδες από τον covid19.  

Αν θέλουμε να ξανανοίξουμε την ζωή στο Θιάκι και στην Κεφαλονιά όπως την ξέραμε και να μπορέσουμε να δεχτούμε τουρίστες κι επισκέπτες το καλοκαίρι. Αν δεν θέλουμε να ζούμε με την αγωνία του χτικιού που μπορούμε να κουβαλήσουμε σε γονείς και παππούδες τα εμβόλια είναι μονόδρομος.  Το ΕΣΥ στα νησιά μας έχει τα χάλια του. Οι δόσεις των mRNA  εμβολίων είναι περιορισμένες, αλλά τα πράγματα θα λασκάρουν πολύ εάν μέχρι τον Απρίλη φτάσουν για να εμβολιαστούν οι ομάδες υψηλού κινδύνου (30% του πληθυσμού). Κανείς δεν ξέρει εάν αυτό αρκεί ή εάν πρέπει να εμβολιάσουμε το 70% του πληθυσμού για να λήξει ο κίνδυνος υπερφόρτωσης των νοσοκομείων.  Εάν και το πιο παραδοσιακό εμβόλιο της Astra Zeneca αποδειχτεί  ασφαλές και αποτελεσματικό, επειδή είναι ευκολότερο να παραχθεί,  μετά τον Γενάρη μπορεί να αρχίσει ο μαζικότερος εμβολιασμός.

Οι ασφαλείς προορισμοί με επαρκή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού θα προτιμηθούν από τους τουρίστες. Ενδέχεται τουριστικοί πράκτορες και ξενοδοχεία να ζητούν τον εμβολιασμό και των υπαλλήλων γιατί κανείς δεν θα ήθελε να χρειαστεί να αντιμετωπίσει μια μικροεπιδημία που να ξεκίνησε από το προσωπικό. Και κανείς δεν θα έπρεπε να θέλει να φέρει σπίτι του τον κορονοιό που κόλλησε σε  επαφή με επισκέπτες.                 

Καμιά φορά ο άνθρωπος που τον έχει προδώσει η ζωή κι έχει βρεθεί εκτός του Ελληνικού ονείρου με χρέη και βάσανα, λέει το όχι στα εμβόλια γιατι δεν μπόρεσε να το πεί αλλού. Το ΕΣΥ που έχει παραλύσει από τον κορονοιό είναι η σανίδα σωτηρίας αυτού που δεν έχει να πληρώσει το ιδιωτικό νοσοκομείο για τον καρκίνο και για τις άλλες αρρώστιες. Είναι αμαρτία αυτοί που χτυπήθηκαν πιο σκληρά την συλλογική μας αποτυχία να πληρώσουν για μια ακόμα φορά την νύφη με τα νοσκομεία πηγμένα, την υγεία τους χτυπημένη απο την κρίση και την χαριστική βολή του να αρνηθούν ένα καλό εμβόλιο.  

Να καβαντζάρουμε πρώτα τον χειμώνα. Το νησί μέχρι τότε πρέπει να μείνει ασφαλές. Η κατάντια του νοσκομείου μας αξίζει μια μικρή επανάσταση. 

Βύρωνας Λυκιαρδόπουλος