Σε απάντηση της από 28 -8-12/204 επιστολής σας με την οποία ζητάτε από τους αντιπεριφερειάρχες και τους επικεφαλής των παρατάξεων να εκφράσουν την γνώμη τους για την επικείμενη τροποποίηση του νόμου 3852/2010 (Καλλικράτης), σας στέλνω τις απόψεις μου, ορισμένες από τις οποίες έχουν διατυπωθεί παλιότερα σε επιτροπές και εκθέσεις του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης και έχουν δημοσιοποιηθεί κατά την περίοδο κατάρτισης και ψήφισης του Καλλικράτη τόσο στον αθηναϊκό όσο και στο τοπικό τύπο (π.χ, εφημερίδα Τα Νέα 12-9-2009, και τοπικά MME Κεφαλονιάς –δήλωση στην εφημερίδα ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ κ.ά ).

Η θεσμική τομή του Καλλικράτη, που πρέπει να πιστωθεί στον τότε νομοθέτη, ήταν η δημιουργία της αιρετής περιφερειακής αρχής (2μιας αυτοδιοίκησης) στην Ελλάδα, θεσμός που ίσχυε σε όλη τη Ευρώπη. Ωστόσο λόγω της βεβιασμένης, χρονικά και πολιτικά, θεσμοθέτησης έγιναν πολλά λάθη, παραλείψεις, αστοχίες και κυρίως υπερβολές, συνήθεις στην χώρα μας, όπου το 'εκκρεμές' πηγαίνει συχνά από το ένα άκρο στο άλλο. Χρειάζεται επομένως μια επανεξέταση παρ' όλο που ο χρόνος εφαρμογής του νόμου δεν είναι αρκετός για να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα.
Θεωρώ χρήσιμο να εκθέσω ορισμένες βασικές προτάσεις που αναφέρονται όχι μόνο στο περιφερειακό αλλά και στο τοπικό επίπεδο:

1. Κατάργηση των 7 αποκεντρωμένων διοικήσεων διότι απλώς μεταθέτουν, με άλλο όνομα, την πρώην κρατικήπεριφέρεια - που υποτίθεται ότι καταργούν - σε ανώτερη κλίμακα!. Οι όποιες αρμοδιότητες παραμένουν στο κράτος (Κεντρική Διοίκηση) να ασκούνται απ' ευθείας από τα υπουργεία μέσω των απο-συγκετρωμένων υπηρεσιών τους στην επαρχία, όπως συμβαίνει με πλείστες όσες λειτουργίες και δραστηριότητες (π.χ. εφορείες αρχαιοτήτων, ΔΟΥ, τελωνεία, στρατολογία, αστυνομία, λιμενικό, δικαστήρια (Έτσι κι αλλιώς οι 7 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις δεν ταυτίζονται με τις 5 περιφέρειες του ΕΣΠΑ )

2.Κατάργηση των χωρικών αντιπεριφερειαρχών και αντικατάσταση τους από μετακλητό γενικό γραμματέα ή διευθυντή– προϊστάμενο των υπηρεσιών κάθε Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ), ο οποίος θα διορίζεται από τον περιφερειάρχη. Θα υπάρχουν αντιπεριφερειάρχες –ως εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι - που θα διορίζονται από τον περιφερειάρχη όπως είναι σήμερα οι αντιδήμαρχοι στους δήμους. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσε να προταθεί και η κατάργηση των περιφερειακών ενοτήτων όπως είναι σήμερα δηλαδή ως υποκατάστατα των πρώην νομών (με την ίδια εδαφική επικράτεια). Κάθε δήμος της περιφέρειας να αποτελεί μια ΠΕ στην οποία μπορεί να υπάρχουν ορισμένες περιφερειακές υπηρεσίες (όπως και κρατικές) ανάλογα με το μέγεθος αλλά και την σημασία και τις ανάγκες της περιοχής

3.Η διοικητική επιστημονική και τεχνική υποστήριξη της μειοψηφίας στο ΠΣ πρέπει να βελτιωθεί με την πρόβλεψη δυο επιστημονικών συνεργατών για τους περιφερειακούς συμβούλους όλων των παρατάξεων της αντιπολίτευσης. Σημειωτέον ότι τώρα για την πλειοψηφία που εκφράζεται από τον περιφερειάρχη και τους αντιπερειφρειάρχες έχουν προβλεφθεί (για την ΠΙΝ) 11 θέσεις ειδικών συνεργατών (που εξυπηρετούν και τους συμβούλους της πλειοψηφίας), 2 θέσεις δημοσιογράφων και επιπλέον, όλοι οι παραπάνω, έχουν υπό τις διαταγές τους όλο το μόνιμο και εποχιακό προσωπικό των υπηρεσιών.

4. Ως προς τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ-δήμους θεωρώ ότι υπήρξε αδικαιολόγητος γιγαντισμός σε έκταση και πληθυσμό με αποτέλεσμα δυσλειτουργίες και ακαμψίες στην εσωτερική πολύπλοκη δομή τους. Υπήρξε υπερβολή συγχωνεύσεων που έγιναν με μηχανιστικά κριτήρια, χωρίς να ληφθεί υπ' όψιν η γεωγραφία, η ιστορία και η χωροταξία, με στόχο να υπερακοντιστεί ο 'Καποδίστριας'.
Ειδικότερα στον νησιωτικό χώρο θα πρέπει να επανεξεταστεί η 'προκρούστεια' μέθοδος να γίνεται κάθε νησί ( ανεξάρτητα από το μέγεθός του) ένας μόνον δήμος- και να υπάρξει νέα οριοθέτηση με βασική αρχή / κριτήριο την ύπαρξη ενός αστικού ή ημιαστικού ή και αγροτικού κέντρου (Πόλη ή κωμόπολη ή κεφαλοχώρι) με την άμεση ενδοχώρα του. Επίσης βασικό κριτήριο να είναι και η ιστορία της περιοχής. Έτσι π.χ. στην ΠΙΝ μπορούμε ενδεικτικά να έχουμε ως δήμους: Κέρκυρα-πόλη, Λευκίμη, Αργοστόλι, Ληξούρι, Σάμη, Πόρος, Λευκάδα -Πόλη, Καρυά, Βασιλική, Ζάκυνθος-Πόλη, κ.ά περιοχές με τις ενδοχώρες τους). Επίσης πρέπει να γίνουν κατ εξαίρεση δήμοι τα μικρά κατοικημένα νησιά η νησιωτικά συμπλέγματα (τώρα άλλα είναι δήμοι και άλλα όχι.. !) Δηλαδή εκτός από Παξούς, και το Μεγανήσι να γίνουν δήμοι ΚΑΙ τα Διαπόντια ΚΑΙ ο Καστός -Κάλαμος αν θέλουμε ισοτιμία και συνέπεια στις νησιωτικές περιοχές.

Σε σχέση με τις ορεινές περιοχές ο Καλλικράτης εξαφάνισε σχεδόν τους ορεινούς δήμους με αποτέλεσμα να μην υπάρχει –διοικητικά- ορεινή Ελλάδα, δηλαδή μια χώρα από τις ορεινότερες της Ευρώπης! Η οποία έχει και ορεινά νησιά! Θα πρέπει επομένως να καταργηθεί ο συμβατικός ορισμός των ορεινών δήμων και να επανέλθουμε στα κριτήρια ορεινότητας της ΕΛΣΤΑΤ.

Τέλος για τις μητροπολιτικές περιοχές η μείζων πολιτική αστοχία ήταν ότι τα όργανα διοίκησης τους προέρχονται μόνον από τις αντίστοιχες περιφέρειες ενώ απουσιάζουν αισθητά οι πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ, όταν, η πρακτική σε διεθνές επίπεδο είναι οι μητροπολιτικές περιοχές να διοικούνται από ειδικά όργανα που είτε εκλέγονται άμεσα από τους πολίτες είτε προέρχονται από τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ. Με δεδομένη την ύπαρξη δύο βαθμών αυτοδιοίκησης προτείνεται, για ειδικές περιπτώσεις όπως οι μητροπολιτικές περιοχές, η χρήση των συνδέσμων ΟΤΑ (ΝΠΔΔ) που προβλέπονται από το σύνταγμα.