Την επομένη των βουλευτικών εκλογών του Ιουλίου 2019 άρχισε και εξελίσσεται διαρκώς μέχρι και σήμερα μια διαδικασία νομοθετικών παρεμβάσεων της κυβέρνησης στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η δικαιολογία για το πρώτο νομοθέτημα (ν. 4623/09.08.2019) ήταν η εξασφάλιση της «κυβερνησιμότητας» των δήμων και των περιφερειών που είχαν δήθεν πληγεί από την εφαρμογή στις εκλογές της απλής αναλογικής και την έλλειψη σαφών πλειοψηφιών στα συμβούλια υπέρ των δημάρχων και των περιφερειαρχών.

Ακολούθησαν άλλα επτά (7) νομοθετήματα (ν. 4625/2019, ν. 4635/2019, ν. 4674/2020, ν.4690/2020,ν. 4714/2020, ν 4735/2020 και τροπολογία για τροποποίηση του 376 του ν. 4700/2020) που δείχνουν αφ’ ενός εικόνα κακονομίας και αφ’ ετέρου (και κυρίως) στοχεύουν μέσω της πολύ μεγάλης αφαίρεσης αρμοδιοτήτων από τα δημοτικά και τα περιφερειακά συμβούλια στην αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος και στην εξαφάνιση της δυνατότητας να υλοποιηθεί η λαϊκή εντολή που δόθηκε στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Η υποκατάσταση των δημοκρατικά εκλεγμένων συμβουλίων από την Οικονομική Επιτροπή, η οποία θα ασκεί πλέον αποκλειστικές αρμοδιότητες χωρίς τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια να μπορούν να εκφράσουν γνώμη, αποτελεί ακραία αντιδημοκρατική και αυταρχική πράξη και χρησιμοποιείται για να πλήξει ευθέως τα συμφέροντα των πολιτών από τις αποφάσεις δοτών πλειοψηφιών δοτών οργάνων.

Οι Οικονομικές Επιτροπές, που δεν έχουν ψηφιστεί από τους πολίτες, έχουν πλέον κυρίαρχο ρόλο και άποψη στο σύνολο σχεδόν των ζητημάτων που αφορούν στην αυτοδιοίκηση, ενώ τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, που ψηφίστηκαν από τους πολίτες για να αποφασίζουν, καλούνται να επικυρώσουν υποχρεωτικά τις αποφάσεις των επιτροπών!

Δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της εκκωφαντικής παραβίασης της λαϊκής εντολής:

• Η Οικονομική Επιτροπή αποφασίζει, μεταξύ άλλων, για υποβολή αιτημάτων πρόσληψης του πάσης φύσεως προσωπικού, αποφασίζει για την σύναψη και την έγκριση όρων κάθε είδους προγραμματικής σύμβασης, αποφασίζει για την υποβολή προτάσεων για χρηματοδότηση, επιχορήγηση προγραμμάτων και έργων από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, αποφασίζει για την κατανομή Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. Και τα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια τι κάνουν; Τίποτα! Περιμένουν στο τέλος του εξαμήνου την έκθεση πεπραγμένων της Οικονομικής Επιτροπής για να ενημερωθούν!
• Η Οικονομική Επιτροπή αποφασίζει για την πρόσληψη προσωπικού στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (πανδημία) ακόμη και χωρίς την ύπαρξη πίστωσης στον προϋπολογισμό. Και τα συμβούλια τι κάνουν; Υποχρεούνται στην πρώτη συνεδρίαση να εγκρίνουν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ την αναμόρφωση του προϋπολογισμού και την έγκριση των προσλήψεων!

Το εκτρωματικό αυτό νομοθετικό πλαίσιο, πέραν της αντίθεσής του με την ελληνική έννομη τάξη, παραβιάζει και τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τον οποίο το δικαίωμα της τοπικής αυτονομίας πρέπει να ασκείται από συμβούλια ή συνελεύσεις που αποτελούνται από μέλη εκλεγόμενα με ελεύθερη, μυστική, ίση, άμεση και καθολική ψηφοφορία.

Ασφαλώς οι Οικονομικές Επιτροπές δεν είναι τέτοια όργανα, αφ’ ενός γιατί δεν είναι εκλεγμένα με ελεύθερη, μυστική, ίση, άμεση και καθολική ψηφοφορία, και αφ’ ετέρου γιατί στην σύνθεσή τους δεν εκπροσωπούνται όλες οι παρατάξεις των συμβουλίων και αυτές που εκπροσωπούνται δεν εκπροσωπούνται αναλογικά με το εκλογικό αποτέλεσμα.

Οφείλουμε να καταγγείλουμε την συνεχιζόμενη αυτή θεσμική εκτροπή που στοχεύει, μέσω της απαξίωσης και κατάργησης στην πράξη των κορυφαίων οργάνων της Αυτοδιοίκησης, στον αυταρχικό έλεγχο της δημόσιας ζωής και στην ιδιωτικοποίηση των πάντων.

Απέναντι στις πρακτικές αυτές προβάλλουμε την ανάγκη περιφρούρησης των δημοκρατικών θεσμικών κεκτημένων και την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των αυτοδιοικητικών δραστηριοτήτων.

Θεόδωρος Γαλιατσάτος
επικεφαλής ΑΝΑΣΑ
τ. Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων