Λίγο πριν τα Χριστούγεννα 2024 παραδοσιακά κάθε χρόνο περιμένουμε το χειμερινό ηλιοστάσιο που έρχεται στις 21 Δεκεμβρίου 2024, στις 04:27 π.μ. UTC (06:27 π.μ. ώρα Ελλάδας) και αποτελεί το επίσημο ορόσημο για την αλλαγή της εποχής από φθινόπωρο σε χειμώνα.

Η έλευση του χειμερινού ηλιοστασίου στις 21 Δεκεμβρίου συναπάγεται ότι εκείνη την μέρα θα έχουμε την μεγαλύτερη νύχτα του έτους και αντίστοιχα την μικρότερη ημέρα στο βόρειο ημισφαίριο. Ανήμερα της 21ης Δεκεμβρίου που φέτος «πέφτει» Σάββατο στις 06:27 π.μ. καταγράφεται η μεγαλύτερη νύχτα του έτους, καθώς από τα επόμενα βράδια η νύχτα αρχίζει να μικραίνει ξανά. Αυτό γιατί όταν ο Ήλιος περάσει το χειμερινό ηλιοστάσιο, αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά στον ουρανό. Αποτέλεσμα είναι η ημέρα να κερδίζει ξανά το χαμένο «έδαφος», μέχρι στην εαρινή ισημερία το φως και το σκοτάδι έχουν πάλι σχεδόν ίση διάρκεια. Για να είμαστε πιο ακριβείς, την ημέρα αυτή ο ήλιος βρίσκεται στη χαμηλότερη στάθμη του έτους. Αυτό το αστρονομικό γεγονός μπορεί να εξηγηθεί από την κλίση του άξονα περιστροφής της Γης σε σχέση με το επίπεδο της τροχιάς της.

Χειμερινό Ηλιοστάσιο: Η επιστημονική εξήγηση του φαινομένου

Κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, η Γη φτάνει στο σημείο όπου ο άξονας περιστροφής της είναι πιο κατηφορικός σε σχέση με τον Ήλιο. Συγκεκριμένα, το βόρειο ημισφαίριο είναι στραμμένο πιο μακριά από τον Ήλιο, με αποτέλεσμα οι ακτίνες του να φτάνουν υπό μικρότερη γωνία. Έτσι, η ημέρα είναι μικρότερη και η νύχτα μεγαλύτερη. Στην ουσία, το ηλιοστάσιο σηματοδοτεί την αρχή του χειμώνα και την επιστροφή του φωτός, καθώς από την επόμενη μέρα οι ημέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν ξανά. Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και είναι ένα από τα δύο ηλιοστάσια του έτους (το άλλο είναι το θερινό ηλιοστάσιο, το οποίο συμβαίνει τον Ιούνιο). Το χειμερινό ηλιοστάσιο έχει βαθιά ριζωθεί σε πολλές πολιτιστικές και θρησκευτικές παραδόσεις.

Σε περίπτωση που θέλετε να παρατηρήσετε οι ίδιοι τα αποτελέσματα του ηλιοστασίου, κάντε το εξής. Σταθείτε έξω το μεσημέρι και κοιτάξτε τη σκιά σας. Είναι η μεγαλύτερη σκιά που θα κάνετε όλο τον χρόνο. Κάντε το πάλι αυτό την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου και θα εκπλαγείτε, αφού δεν θα δείτε σχεδόν καθόλου σκιά.