Σήμερα τα «ρολόγια» γυρνούν 25 χρόνια πριν. Η Ελλάδα βιώνει μια πολύ ταραγμένη περίοδο με τα πολιτικά πάθη στα ύψη και τον Παύλο Μπακογιάννη να αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής.

Ένας καταξιωμένος δημοσιογράφος περνάει από μια μεγάλη καριέρα στη δημοσιογραφία στον χώρο της πολιτικής αποφασισμένος να αφήσει το στίγμα του. Το 1989 η τρομοκρατική οργάνωση της 17 Νοέμβρη κόβει το νήμα της ζωής του Παύλου Μπακογιάννη, έξω από το πολιτικό του γραφείο στο κέντρο της Αθήνας. Στο πρόσωπό του βλέπουν έναν εχθρό.

Ποιος ήταν ο Παύλος Μπακογιάννης

Γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1935 στο χωριό Βελωτά της Ευρυτανίας και σπούδασε Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία. Πήρε πτυχίο Πολιτικής Οικονομίας και Πολιτικών Επιστημών των Πανεπιστημίων Μονάχου, Τύμπιγκεν και Κωστάντσας (Konstanz), στην οποία ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ των Κοινωνικών Επιστημών.

Στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, δίδαξε Πολιτικές Επιστήμες και Δημοσιογραφία, ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του ΄60 και για 10 περίπου χρόνια διηύθυνε το ελληνόφωνο πρόγραμμα της ραδιοφωνίας της Βαυαρίας. Την περίοδο του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967, είχε έντονη αντιδικτατορική δράση με εκπομπές, σχόλια και ειδήσεις που αναμεταδίδονταν μέχρι και από την «Ντόυτσε Βέλλε».

Λίγα χρόνια μετά, στο Μόναχο, γνώρισε τη Ντόρα Μητσοτάκη την οποία και παντρεύτηκε το 1974 κάνοντας μαζί της δύο παιδιά, την Αλεξία και τον Κώστα.

Το όραμά του για την Ελλάδα

Το όραμα του Παύλου Μπακογιάννη ήταν μια Ελλάδα Εθνικής Συμφιλίωσης. Υπήρξε πρωτεργάτης του νομοσχεδίου για την απάλειψη των συνεπειών του Εμφυλίου, πρωταγωνιστής στη συγκρότηση μιάς κυβέρνησης συνεργασίας για να αλλάξει σελίδα η χώρα και βρέθηκε στο αιματηρό στόχαστρο.

Ως πολιτικός θεωρείτο ήπιος και συναινετικός. Σύμβολο της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της εθνικής συμφιλίωσης, της πολιτικής συνεργασίας και συνεννόησης.Θεωρούσε επιβεβλημένη την υπέρβαση των διαχωριστικών γραμμών, την επούλωση των πληγών του Εμφυλίου και του Διχασμού και την Εθνική Συμφιλίωση.

Στα πλαίσια αυτής του της πεποίθησης εργάστηκε για την επιτυχία του πρωτοποριακού, για την εποχή, εγχειρήματος συγκυβέρνησης Αριστεράς και Δεξιάς. Για τους ίδιους λόγους ήταν εισηγητής, εκ μέρους της ΝΔ, του νομοσχεδίου για την απάλειψη των συνεπειών του εμφυλίου πολέμου που υπερψηφίστηκε και έγινε Νόμος το καλοκαίρι του 1989.

Ο... επαναπατρισμός, η αριστερά και συγκυβέρνηση

Το 1974 με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας επιστρέφει στην Ελλάδα και ξεκινά την καριέρα του στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ. Το 1982 ανέλαβε εκδότης-διευθυντής του εβδομαδιαίου περιοδικού ΕΝΑ ως το Φεβρουάριο του 1985 και από το Νοέμβριο του 1985 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1989 διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος του Προέδρου της ΝΔ Κώστα Μητσοτάκη.

Τα βήματά του μεγάλα, γρήγορα και σταθερά. Ήταν ένας ένας άνθρωπος που ανήκε παντού και πουθενά, σε κανένα πολιτικό χώρο και την ίδια στιγμή σε όλους.

Στις εκλογές του Ιουνίου του 1989 εκλέχθηκε βουλευτής της μονοεδρικής περιφέρειας Ευρυτανίας, με ενεργό ρόλο στην κυβέρνηση Τζαννετάκη, στο σχηματισμό της οποίας έλαβε ενεργό ρόλο, ως διαπραγματευτής μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του Συνασπισμού. Ο ίδιος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την ανάπτυξη της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Ευρυτανίας.

https://youtu.be/k5evdo_ww7g

26 Σεπτεμβρίου: Μια μέρα που δεν θα ξεχαστεί

Λίγο πριν τις οκτώ το πρωί, ο Παύλος Μπακογιάννης  βγαίνει από το γραφείο του, στην είσοδο της πολυκατοικίας της οδού Ομήρου στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί δέχθηκε την επίθεση τριών ενόπλων που τον πυροβόλησαν με δύο 45άρια πιστόλια, τραυματίζοντάς τον πολύ σοβαρά. Ο βουλευτής μεταφέρθηκε άμεσα στον Ευαγγελισμό όμως εξέπνευσε μία ώρα αργότερα. Οι ένοπλοι που στάθηκαν απέναντί του και τράβηξαν την σκανδάλη ανήκαν στην τρομοκρατική οργάνωση της 17 Νοέμβρη και στο πρόσωπό του έβλεπαν έναν μισητό εχθρό.

Η δολοφονία του συγκλόνισε την πολιτική επικαιρότητα εκείνων των ημερών, η οποία μονοπωλείτο από έναρξη της διαδικασίας για την παραπομπή των πολιτικών του σκανδάλου Κοσκωτά. Λίγες ώρες μετά τον θάνατο του Παύλου Μπακογιάννη η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκρίνει την χρηματοδότηση του προγράμματος για την Ευρυτανία, κάτι που ο ίδιος είχε καταρτίσει. Κάτι σαν μια τελευταία προσφορά του στον τόπο...

Απόσπασμα από τη 12σέλιδη προκήρυξη της 17 Νοέμβρη με ημερομηνία 18/9/1989 που εστάλη στην «Ελευθεροτυπία»

Μια προκήρυξη με τίτλο «Αρχισε η κάθαρση», φθάνει στα γραφεία της Ελευθεροτυπίας. «Η ΝΔ και ο Συνασπισμός εξαπάτησαν και εξαπατούν χυδαία τον λαό», αναφέρει, «αφού οδηγούν με τη στάση τους στην παραγραφή των εγκλημάτων, χωρίς να κρατάνε τα προσχήματα». Στην προκήρυξη αναφέρονται ως συνυπεύθυνοι (μαζί με τον Παύλο Μπακογιάννη) του σκανδάλου Κοσκωτά οι Παπανδρέου, Κουτσόγιωργας, Πέτσος, Ρουμελιώτης και Χαλικιάς. Μάλιστα γίνεται και αναφορά για την κρίση στην ΚΝΕ.

«Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον απατεώνα και ληστή του λαού Μπακογιάννη. Ο κύριος αυτός είναι υπεύθυνος όχι μόνο γιατί έκλεψε τα πρώτα 60 εκατομμύρια του ιδρυτικού κεφαλαίου της Γραμμής αλλά και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια που είτε έκλεψε μαζί με τον συνεργάτη του Κοσκωτά για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου Γραμμής, αλλά και για την αγορά μέσω της Γραμμής της Τράπεζας Κρήτης», αναφέρεται στην προκήρυξη.

Πίσω από την δολοφονία του Παύλου, ποιοι...

Η Αστυνομία διαθέτει την ομολογία του Βασίλη Τζωρτζάτου, ο οποίος είπε στην προανακριτική του κατάθεση ότι πήρε μέρος στη λήψη απόφασης της δολοφονίας.

Βάσει της κατάθεσής του, με τη δολοφονία εμπλέκονται ακόμη οι Αλέκος Γιωτόπουλος, Δημήτρης Κουφοντίνας, Σάββας Ξηρός και Ηρακλής Κωστάρης: «… Σε συνάντηση που είχαμε στα μέσα Αυγούστου 1989 εγώ, ο «Λάμπρος» (σ.σ.: Γιωτόπουλος), ο «Λουκάς» (σ.σ.: Κουφοντίνας) και ο «Μιχάλης» (σ.σ.: Σ. Ξηρός) με πρόταση του «Λουκά» και του «Λάμπρου» αποφασίσαμε την εκτέλεση του βουλευτή Μπακογιάννη. [...] Την εκτέλεση έκαναν ο «Λουκάς», ο «Μιχάλης» και ο «Χάρης» (σ.σ.: Κωστάρης), χωρίς να ξέρω ποιος πυροβόλησε. Μετά την εκτέλεση και οι τρεις ήρθαν πεζή στο αυτοκίνητο όπου ήμουν εγώ».

Στη δική του κατάθεση ο Χριστόδουλος Ξηρός τονίζει: «Στη δολοφονία του Μπακογιάννη εγώ δεν συμμετείχα, πλην όμως, απ’ όσα άκουσα στην οργάνωση, την ομάδα αποτελούσαν ο «Σταμάτης», ο αδελφός μου ο Σάββας, ο «Λουκάς», ο «Χάρης» και ο «Λάμπρος»».

https://youtu.be/El2b9DcpYGw