Η κατάτμηση του έργου σε 8 εργολαβίες το 2015, ενώ αρχικά είχε κάποια ταχύτητα τώρα δείχνει να έχει κολλήσει καθώς η αναμενόμενη 8η εργολαβία που θα ολοκληρώσει τον κύκλο των διαγωνισμών δεν έχει προς το παρόν προκηρυχθεί.

Μιλάμε για μία από τις πλέον μακρόσυρτες διαγωνιστικές διαδικασίες καθώς οι πρώτοι διαγωνισμοί διεξήχθησαν το 2015, συνέχισαν το 2016 και το 2017 χωρίς μέχρι σήμερα να έχουμε τελειώσει με αυτή την κύρια φάση ωρίμανσης του έργου. Σύμφωνα με πληροφορίες του ypodomes.com o Φάκελος Μεγάλου Έργου έχει αποσταλεί προς έγκριση και στο Υπ.ΥΠΟΜΕ είναι αισιόδοξοι ότι σύντομα θα πάρουν το πράσινο φως που θα τους επιτρέψει να αρχίζουν να συμβασιοποιούν τις εργολαβίες.

Να θυμίσουμε ότι η χρηματοδότηση του έργου θα κλειδώσει στο ΕΣΠΑ 2014-2020 μέσω του Ε.Π. ΥΜΕ-ΠΕΡΑΑ. Τώρα, αυτό σε συνδυασμό με την χρονική υστέρηση που παρουσιάζει το έργο προκαλεί αλυσιδωτά γεγονότα. Το πρώτο είναι ότι ντεφάκτο, όσο καθυστερούν οι υπογραφές των συμβάσεων, τόσο καθυστερεί και η υλοποίηση. Αν σε αυτό προσθέσουμε και το γεγονός ότι σύμφωνα με τις προκηρύξεις όλων των δημοπρατημένων εργολαβιών, η διάρκεια υλοποίησης των έργων ανέρχεται σε 42 μήνες, τότε δημιουργείται μία εικόνα μεγάλης χρονικής πίεσης για το αν τελικά τα έργα θα καταφέρουν να ολοκληρωθούν μέσα στο τρέχων ΕΣΠΑ.

Ας το αναλύσουμε: για να προχωρήσουν οι εργολαβίες πρέπει να εγκριθεί από την Κομισιόν ως μεγάλο έργο, κατόπιν να σταλούν οι συμβάσεις στο Ελεγκτικό Συνέδριο (που απαιτεί 2-4 μήνες συνήθως) και κατόπιν να υπογραφούν. Αν υποθέσουμε ότι οι πρώτες εργολαβίες ξεκινήσουν να υπογράφονται μέσα στο καλοκαίρι, τότε το περιθώριο των 42 μηνών μας πάει στα τέλη του 2021 με την αίρεση οτι δεν θα υπάρξει ούτε μία ημέρα καθυστέρηση στα έργα, πράγμα απίθανο τουλάχιστον στην σημερινή ελληνική κατασκευαστική πραγματικότητα των έργων. Για τις εργολαβίες και ειδικότερα την 8η που δεν έχει ακόμα δημοπρατηθεί θα είναι πολύ δύσκολο να τη δούμε συμβασιοποιημένη πριν το τέλος του Φθινοπώρου, πράγμα που συμπερασματικά μας οδηγεί σε ολοκλήρωση (και πάλι χωρίς καθυστερήσεις) το 2022.

Αυτό σημαίνει ότι ενώ το ΕΣΠΑ ολοκληρώνεται τυπικά το 2022, ακόμα και με τον κανόνα του Ν+2, πάμε για ολοκλήρωση των έργων με πολύ ασφυκτικούς χρόνους μέχρι τα τέλη του 2022. Αυτό, γίνεται ακόμα πιο δύσκολο να επιτευχθεί και από τον παράγοντα των υψηλών εκπτώσεων που έχουν δοθεί στα έργα και οι οποίες ξεκινούν από 49,9% και φτάνουν μέχρι 57%.

Στην κατασκευαστική αγορά θεωρούν πως με αυτές τις εκπτώσεις τα έργα "μπαίνουν μέσα" και πως η συνήθης πρακτική είναι να ζητούνται επιπλέον χρήματα ή συμπληρωματικές συμβάσεις μέσω των αδυναμιών που παρουσιάζονται κατά την εκτέλεση των έργων (π.χ. από μελέτες) οδηγώντας τα πολλές φορές σε μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις και πνίγοντας το έργο.

Εδώ έχουμε και το χαρακτηριστικό παράδειγμα του Άκτιο-Αμβρακία που χωρίστηκε σε 4 εργολαβίες, συμβασιοποιήθηκε το 2010 και 8 χρόνια μετά παραμένει ημιτελές. Τέλος, η κατάτμηση του έργου σε 8 εργολαβίες προϋποθέτει και την έγκαιρη ολοκλήρωση του από όλους τους αναδόχους καθώς σε άλλη περίπτωση θα έχουμε κομμάτια αυτοκινητόδρομου λειτουργικά και άλλα σε κατασκευή ανάλογα με την κατάσταση του εργολάβου και του κάθε έργου ξεχωριστά.

Όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις δημιουργούν ένα κλίμα ανασφάλειας για το αν τελικά το έργο μπορέσει εν ευθέτω χρόνο να ξεκινήσει να υλοποιείται και κυρίως με τον πιεστικό έλεγχο των υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών να μπορέσει να ολοκληρωθεί χωρίς τα παρατράγουδα που έχουμε δει σε δεκάδες περιπτώσεις άλλων συγχρηματοδοτούμενων έργων.

Το έργο έχει ενταχθεί από τον περασμένο Οκτώβριο στο ΕΣΠΑ 2014-2020 με το ποσό των 355,60εκατ.ευρώ. Να θυμίσουμε ότι οι ανάδοχοι είναι: 
-ΠΥΡΓΟΣ-ΔΟΥΝΑΙΙΚΑ (12.7.16), Χ.Θ.66+360 μέχρι Χ.Θ.74+500, 67,2ΕΚ.€: Κ/Ξ ΤΟΞΟΤΗΣ-ΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ, έκπτωση 53,05%
-ΔΟΥΝΑΙΙΚΑ-ΑΜΑΛΙΑΔΑ (17.5.16), ΧΘ.57,4-ΧΘ.66,360, 54,5ΕΚ€: Κ/Ξ ΤΟΞΟΤΗΣ-ΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ, έκπτωση 55,32%
-ΑΜΑΛΙΑΔΑ-ΚΥΛΛΗΝΗ (14.6.16), Χ.Θ.46+500 μέχρι Χ.Θ.57+400, 56,16ΕΚ€: Κ/Ξ ΤΟΞΟΤΗΣ-ΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ με έκπτωση 57,45%
-ΚΥΛΛΗΝΗ-ΒΑΡΔΑ, (7.2.17), Χ.Θ. 37+500 μέχρι Χ.Θ. 46+500, 74,01ΕΚ€: Κ/Ξ ΤΟΞΟΤΗΣ-ΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ με έκπτωση 50,39%
-ΒΑΡΔΑ-ΣΑΓΑΙΙΚΑ: (4.4.17) Χ.Θ. 23+060 μέχρι Χ.Θ. 37+500, 74,37ΕΚ€: Κ/Ξ ΞΑΝΘΑΚΗΣ-ΙΝΤΕΡΚΑΤμε έκπτωση 49,90%
-ΣΑΓΑΙΙΚΑ-ΚΑΤΩ ΑΧΑΓΙΑ (30.5.17) Χ.Θ. 12+900 μέχρι Χ.Θ. 23+060, 74,39EK€ DG INFRASTRUTTURE με έκπτωση 53,40%
-ΚΑΤΩ ΑΧΑΓΙΑ-ΒΙΠΕ ΠΑΤΡΑΣ (25.7.17) Χ.Θ. 7+270 μέχρι Χ.Θ. 12+900 35,79ΕΚ€, ΙΝΤΕΡΚΑΤ 50,99%.
-ΒΙΠΕ ΠΑΤΡΑΣ-ΜΙΝΤΙΛΟΓΛΙ (-)

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com