Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 23 Φεβρουαρίου του 1983, όταν βυθίστηκε το πλοίο «Χρυσή Αυγή» μεταξύ Κάβο Ντόρο και Άνδρου παρασύροντας στον βυθό 28 ανθρώπους!

Το «Χρυσή Αυγή» είχε ναυπηγηθεί το 1970 στην Yoshiura της Ιαπωνίας και είχε ονομαστεί HAYABUSA για την ιαπωνική εταιρεία «Kyoei Unyu K.K.».

Επτά χρόνια μετά, το πλοίο πουλήθηκε στην ελληνική εταιρεία συμφερόντων Πολέμη «Γραμμή Ηπείρου Ε.Π.Ε.» με έδρα της την Άνδρο.

Το απόγευμα της 23ης Φεβρουαρίου του 1983, υπό τον πλοίαρχο Αντώνη Γαρδέλη, απέπλευσε φορτωμένο με εννέα βυτιοφόρα, τέσσερα φορτηγά, 21 επιβάτες και 21 μέλη του πληρώματος, από την Ραφήνα προς Άνδρο-Πάρο-Νάξο.

Τα βυτιοφόρα οχήματα μετατοπίστηκαν

Απόγευμα κοντά στις 18:30 και ενώ το πλοίο ταξίδευε κάτω από δυσχερείς καιρικές συνθήκες, μετατοπίστηκαν τα βυτιοφόρα οχήματα που βρίσκονταν στην πλώρη με αποτέλεσμα το πλοίο να πάρει κλίση. Μετά λίγα λεπτά και ενώ το πλοίο βρισκόταν περίπου δυο ναυτικά μίλια από την νησίδα Μαντήλι, ακούστηκαν διαδοχικές εκρήξεις από τις οποίες - όπως προέκυψε αργότερα - δημιουργήθηκαν ρήγματα και το πλοίο αναποδογύρισε.

Η καταδυτική ομάδα του Αντώνη Γράφα (www.grafasdiving.gr) εντόπισε το ναυάγιο του «Χρυσή Αυγή» στα 112 μέτρα βάθους και το μαγνητοσκόπησε στις 11 Ιουνίου του 2016

{https://www.youtube.com/watch?v=dTwMXYwSiSM}

Το πλοίο παρέμεινε αναποδογυρισμένο στην επιφάνεια της θάλασσας επί τρεις ώρες μέχρι που βυθίστηκε. Από τους 42 επιβαίνοντες διασώθηκαν 14 από τους οποίους μόνο οι τρεις ήταν μέλη του πληρώματος: Οι μηχανικοί Σίμος Λάβδας και Αντώνης Κοκκίνης και ο ναύτης Γιάννης Μπαρμπούνης. Ο πλοίαρχος και τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους. Να πούμε ότι το «Χρυσή Αυγή» παρέσυρε… στον βυθό και την εταιρία του καπετάν Αυγουστή Πολέμη, αλλά και τον ίδιο αφού πέθανε πολύ γρήγορα μετά το μοιραίο ναυάγιο.

Συγκλονιστική αφήγηση του Β' Μηχανικού

Ένας από τους τρεις διασωθέντες - μέλος του πληρώματος, ο Σίμος Λάβδας, Β΄ Μηχανικός, αφηγήθηκε στην ιστοσελίδα «Εν Άνδρω» (www.enandro.gr) και στον δημοσιογράφο Διαμαντή Μπασαντή την ιστορία της διάσωσης του, καταθέτωντας ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες από τη βύθιοση του πλοίου, αλλά και την διάσωσή του: «Εκείνο τον Φεβρουάριο είχαμε πολλά απαγορευτικά. Αλλά και πολλά χιόνια. Επειδή δεν υπήρχε άλλο πλοίο στη γραμμή μας πιέζανε από το Γραφείο και πολλές φορές φεύγαμε με απαγορευτικό. Κάθε Τετάρτη το πλοίο έκανε μεταφορές καυσίμων με βυτία. Την είχαμε γλυτώσει δύο-τρεις φορές με απλά μπαταρίσματα, μέχρι που ήρθε η μοιραία Τετάρτη και βουλιάξαμε. Θυμάμαι είχαμε φύγει Τετάρτη πρωί από Τήνο για Άνδρο και Ραφήνα. Η θάλασσα έβγαζε φίδια. Δόθηκε απαγορευτικό, όμως με υπογραφή του καπετάνιου αποφασίστηκε να γίνει το δρομολόγιο. Φύγαμε με θάλασσα 9 μποφόρ. Τα χιόνια έφταναν μέχρι την Ραφήνα. Το λεωφορείο του ΚΤΕΛ δεν μπόρεσε να περάσει την Αγία Παρασκευή. Αποτέλεσμα ήταν να μην έχουμε κόσμο. Το πλοίο, φτάνοντας στον Κάβο Ντόρο, ζορίστηκε και άρχισε τις πλαγιοκοπήσεις και τα βουτήγματα. Κάποια στιγμή ακούγεται ένας παράξενος θόρυβος και το πλοίο μπατάρισε από τη δεξιά μεριά. Στο γκαράζ όλα τα βυτία ήταν μπαταρισμένα. Χυνόντουσαν βενζίνες και πετρέλαια. Βγήκαμε επάνω και πήγαμε στην πρύμνη του πλοίου. Εκεί ήταν ο ναύτης Πολύκαρπος Χορευτής και έδινε σωσίβια στον κόσμο. Προσπαθήσαμε να λύσουμε τις βάρκες αλλά δεν γινόταν. Λόγω του μπαταρίσματος του πλοίου τα βαρελάκια δεν πέφτανε γιατί δεν λυνόντουσαν τα σχοινάκια. Είχαν κολλήσει με την μπογιά. Έπρεπε να φέρουμε τσεκούρι.

Αλλά φοβόμασταν να πάμε επειδή οι οδηγοί των βυτιοφόρων μας έλεγαν πως τα καύσιμα θα εκραγούν και το πλοίο θα βουλιάξει. Όλο το πλήρωμα έβαζε σωσίβια. Δεκαπέντε λεπτά από την στιγμή που το πλοίο πήρε μόνιμη κλίση έγινε μια τρομερή έκρηξη. Το πλοίο κυκλώθηκε από φωτιά. Όσοι είμαστε ακόμα στην πρύμνη αρχίσαμε να πέφτουμε στην θάλασσα όπως μπορούσε ο καθένας. Με το που έγινε η έκρηξη και πέσαμε στην θάλασσα άρχισαν να πέφτουν από τον ουρανό ρόδες αυτοκινήτων και άλλα αντικείμενα. Για λίγο το πλοίο έγινε λαμπάδα και φώτιζε όλο τον Κάβο Ντόρο. Η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα ήταν μηδέν βαθμούς και στη θάλασσα πέντε! Κάποια στιγμή άρχισα να χάνω τις αισθήσεις μου. Λίγο πριν τις χάσω είδα έναν προβολέα που χτύπαγε προς το ναυάγιο. Κάπου εκεί όλα έσβησαν και δεν θυμάμαι τίποτα. Ξύπνησα μετά από ώρες. Ήμουν στο ρώσικο πλοίο Σάμπυ Ράμπατ. Μου είπαν πως ήταν ωκεανογραφικό. Από πάνω μου είδα νοσοκόμες και γιατρό. Τις πρωινές ώρες της Πέμπτης μας φέρανε στην Ραφήνα. Στο λιμεναρχείο ήρθαν τα ασθενοφόρα και μας πήγαν στο Γενικό Κρατικό. Εγώ έμεινα 16 μέρες στο νοσοκομείο με ειδική θεραπεία γιατί τα πνευμόνια μου ήταν γεμάτα αλάτι και πετρέλαιο. Έζησα την κόλαση»…
Στον τόπο του ναυαγίου προσέτρεξαν για βοήθεια δυο πλοία του Πολεμικού Ναυτικού και τρία επιβατηγά, όμως ένα ρωσικό Ωκεανογραφικό ήταν εκείνο που βοήθησε πραγματικά ανασύροντας από τη θάλασσα 12 ανθρώπους από τους οποίους μόνο ο ένας ήταν ήδη νεκρός.

Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ΕΘΝΟΣ

Η άτυχη μάνα κι ο τυχερός οδήγός

Τραγική η ιστορία της Ματούλας Λάβδα με τα δυο παιδιά της Νικόλα και Λέγκω που είχε αποχαιρετήσει τον ναυτικό σύζυγό της στον Πειραιά και επέστρεφε στην Άνδρο. Η Ματούλα ενημερώθηκε από άνδρες του πληρώματος στη Ραφήνα, ότι έχει δοθεί απαγορευτικό και μάλιστα την είχαν συμβουλεύσει να μην ταξιδέψει. «Πρέπει να πάνε τα παιδιά σχολείο», είχε πει και μπήκε στο πλοίο για να βγει προβληματισμένη λίγα λεπτά μετά. Στο τέλος η Ματούλα Λάβδα και τα δυο παιδιά αποφάσισαν αν ταξιδέψουν· χάθηκαν στα κύματα του Κάβο Ντόρο... Αντίθετα ο οδηγός φορτηγού Ζαγοραίος από το Κόρθι της Άνδρου αφού έβαλε το αυτοκίνητό του μέσα στο πλοίο ο ίδιος πήδηξε έξω τη στιγμή που σηκωνόταν ο καταπέλτης!