«Θωράκιση» ενάντια στα κουνούπια
Βραβευμένο σύστημα επαγρύπνησης με τη συμμετοχή του ΑΠΘ
Περισσότερα από 50.000 κουνούπια… διυλίζονται ετησίως στα μικροσκόπια του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής του ΑΠΘ. Εκεί τα κουνούπια ελέγχονται πρωτίστως για τον ιό του Δυτικού Νείλου, καθώς το εργαστήριο λειτουργεί το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τους Αρμποϊούς, δηλαδή ιούς που μεταδίδονται με αρθρόποδα (κουνούπια, κρότωνες, σκνίπες).
«Το 2010 στο εργαστήριο διαγνώστηκαν τα πρώτα περιστατικά λοίμωξης με ιό του Δυτικού Νείλου σε κατοίκους της Κεντρικής Μακεδονίας, τα οποία ήταν η αρχή μιας μεγάλης επιδημίας και η αρχή συνεργασίας με την Οικοανάπτυξη Α.Ε., η οποία από τότε έως σήμερα αποστέλλει στο εργαστήριο κουνούπια Culex που συλλέγει από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, κάθε έτους, από 60 σταθερές θέσεις της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ). Στο εργαστήριο εξετάζονται κουνούπια και για άλλα παθογόνα, ώστε να υπάρξει έγκαιρη επαγρύπνηση και εφαρμογή μέτρων δημόσιας υγείας. Το εργαστήριο έχει καθημερινή επικοινωνία, ειδικά τους θερινούς μήνες, με τον ΕΟΔΥ», ανέφερε η πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για το πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών, υπεύθυνη του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Αρμποϊών και καθηγήτρια Μικροβιολογίας της Ιατρικής ΑΠΘ, Αννα Παπά, σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου παρουσίασης του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για ασθένειες μεταδιδόμενες με κουνούπια EYWA (EarlY WArning System for Mosquito-borne Diseases).
Στο σύστημα απονεμήθηκε ένα από τα έξι μεγάλα βραβεία Horizon Prize του ΕIC (European Innovation Council, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας) που έχουν απονεμηθεί από συστάσεως του EIC το 2015. Η κοινοπραξία που ανέπτυξε το EYWA αποτελείται από 15 ερευνητικά ιδρύματα και δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς καταπολέμησης κουνουπιών από Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία και Σερβία.
Στη μείωση του πληθυσμού των κουνουπιών κατά 50% και στην αποτροπή κρουσμάτων ιού του Δυτικού Νείλου σε 65 οικισμούς οδήγησε η εφαρμογή συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για ασθένειες μεταδιδόμενες από κουνούπια, στο οποίο απονεμήθηκε ένα από τα έξι μεγάλα βραβεία Horizon Prize από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας.
«Η χρήση του το 2020 και το 2021, σύμφωνα με την επίτροπο Ερευνας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οδήγησε στην αποτροπή κρουσμάτων ιού του Δυτικού Νείλου σε 65 οικισμούς».
«Η χρήση του EYWA το 2020 και το 2021, σύμφωνα με την επίτροπο Ερευνας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, “οδήγησε στη μείωση κατά 50% των πληθυσμών των κουνουπιών και στην αποτροπή κρουσμάτων ιού του Δυτικού Νείλου σε 65 οικισμούς”. Το αμέσως προσεχές διάστημα και μέχρι το 2025 θα επιχειρηθεί η χρήση του EYWA κατά τα πρότυπα της εφαρμογής του στην ΠΚΜ σε άλλες οκτώ περιφέρειες από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες», δήλωσε ο πρόεδρος της εταιρείας Οικοανάπτυξη Α.Ε., Σπύρος Μουρελάτος, που μετείχε στην κοινοπραξία που ανέπτυξε το σύστημα.
O πρύτανης του ΑΠΘ Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου σημείωσε ότι «το βραβευμένο έργο αντανακλά τη συνεισφορά του ΑΠΘ μέσα από τρεις πυλώνες οι οποίοι οδηγούν στην αριστεία: εξωστρέφεια, διεπιστημονικότητα και συνέργεια. Το καλοκαίρι 2010, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είχαμε την ανάδυση του ιού του Δυτικού Νείλου, που προκάλεσε θανάτους σε ανθρώπους και σε ίππους. Από την πρώτη εμφάνιση του ιού, η συνεισφορά του ΑΠΘ ήταν άμεση και ουσιαστική, αρχικά με εντοπισμό του σε ανθρώπους, κουνούπια, ίππους και πτηνά, και στη συνέχεια, όταν ό ιός έγινε ενδημικός, με την επιτήρησή του, στο πλαίσιο της ενιαίας υγείας.
Από το 2010 έως σήμερα, μέσα από τη διεπιστημονική συνεργασία των Ιατρικής, Κτηνιατρικής και Γεωλογίας του ΑΠΘ, κατέστη εφικτό να μειωθεί η επίπτωση του ιού, με την έγκαιρη ενημέρωση για τη διασπορά του και με την αποτελεσματική και στοχευμένη αντιμετώπιση των κουνουπιών διαβιβαστών του».