Ο φτωχός ο Φίλιππας στο χωράει απόκρευε.

Όταν ο μήνας  έχει Ρω το κρασί δε θέλει νερό.

 Φέτος όλους τσου μήνες το κρασί θέλει νερό, γιατί δεν τρυγήσαμε,δεν λιοκομήσαμε.

Ο Νοέμβρη κι αν βροντά το κρασί ν' ναι καλά. 

Σπίτι, κρασάκι και παρεάκι.Εξού σε καλού κουμπάρου σπίτι.

Νοέμβρης οργώματα κι ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές.

Τα οργώματα κρατούσαν μέχρι το Μάρτη που έσπερναν το μαρτιάκο.Είδος δημητριακού μεταξύ σιταριού και κριθαριού,ήταν ιδιαίτερα μαλακό κατά το θερισμό και χρυσίζον.

Μαρτιάκο  εἶδ. κριθῆς διὰ τροφὴν οὐ μόνον ἵππων, ὥς τινες ὑπέλαβον (Γαζ. λεξικ. ἐν λ. Ὀλύρα), ἀλλὰ καὶ ἀνθρώπων.

..... οὕτω τοῦ μηνὸς Μαρτίου, καθ᾿ ὃν σπείρεται, οἷον εἰπεῖν γέννημα Μαρτιακόν. Ἀνώνυμός τις ἀνέκδοτος μεταφραστὴς τοῦ Ὁμήρου.

Τα όργωμα  γινόταν με το γεροδεμένο άλογο ή δυό αγελάδες έσερναν το αλέτρι με το γουνί.Κουραστική και συνάμα γραφική δουλειά. 

Άκουγες χο και χο στους κάμπους για να σπέρνουν τα δημητριακά τους.

Το Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια,το Νοέμβρη παραμύθια. 

(γιατί κουδουνιάζουν τα ζώα που αρχίζουν να γεννούν να μην τα χάνουν,τον λένε και κουδουνά, το Νοέμβρη κρύο, τζάκι και παραμύθια η γιαγιά).

Σήμερα 14 Νοέμβρη γιορτάζει ο Φίλιππος είναι  ημέρα κρεατοφαγίας γιατί ο ατέρμονας κύκλος της ζωής κυλά κλιμακοτά, η φύση ξεκουράζεται,μπαίνει σε χειμερία νάρκη έτσι και το σώμα επιζητεί ξεκούραση διατροφική στις 15 Νοέμβρη ξεκινάει η 40 μέρη νηστεία των Χριστουγέννων.

Οι νηστείες δεν είναι χαρακτηριστικό της χριστιανικής πίστης. Νηστείες τηρούνταν και στην αρχαιότητα με ωμοφαγία, ξηροφαγία (τροφές χωρίς κρασί και λάδι) ή πλήρη αποχή από την τροφή.

Ο φτωχός ο Φίλιππας στο χωράφι απόκρινε.

(Δεν σταματούσαν να γιορτάσουν γιατί έτρεχαν να προλάβουν τις άβρεχες μέρες τα οργώματα και τις ελιές).

Αν δε έρτω των Αγίων Φιλίππων, του Αγιά Αντριός δε λείπω.( το χιόνι).

Η  παροιμία αποτελεί έναν πολύτιμο λαογραφικό θησαυρό, που μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά μέσω του προφορικού λόγου.

Οι παροιμίες είναι λακωνικές, γλαφυρές και με μεγάλο νόημα βάσει εμπειριών και βιωμάτων, χρησιμοποιούνται στη ντοπιολαλιά και με διάφορα γλωσσικά ιδιώματα..

Επίσης με νιο λάδι που φέτος είχαμε λιγοτάρια θα απολαύσουμε και τις  πρώτες τηγανίτες με προζύμι,ψιλοκομμένη,ξερή πορτοκαλόφλουδα και αγνό θυμαρίσιο μέλι ή έλατο του Αίνου μας.

Όμως οι τηγανίτες ήθελαν και μπόλικη φωτιά.

Χάραματα ξεκίναγαν οι Δηγαλέτησες,οι Χαράκτενες,οι Τσακαρισιάνες με τα μουλάρια να φέρουν πετίνια από το μεγάλο βουνό για κογχάσει το λάδι στην παδέλα και να μοσχοβολίσει η ρούγα  από  τσι τηγανίτες .Ολόκληρα σκαφίδια γέμιζαν για να χορτάσει

Του Αγιά Αντριός αντριεύει.

Ο μήνας που θα μοσχολίσει όμως η πρώτη βιολέτα .

Βιολέτα μου ανθισμένη,βιολέτα μου ανθιστή.

Στον ίσκιο σου από κάτω ποιός θ'αποκοιμηθεί,

με τ'άρωμα σου  ευθύς θα γιατρευτεί.

Η   Μυράνθη του Μπελέ μού'πε   τα χρυσάνθεμα,  τα λένε  αγιοδημητριάτικα ή αρμπακανέλες,είναι  λιγοτάρια μα   δίνουν ζωντάνια ακόμα στην αυλή του Νοέμβρη.

Στους φράχτες πρωτοστατεί η βασίλισσα της εποχής λευκή μπουκαμβίλια.

Αν δεν έρτω τ'Αγίων  Φιλίππων, 

του Αγίου Αντριός δε λείπω.

Βρήκε ο Φίλιππος το Ναθαναήλ…

Φίλιππος και Ναθαναήλ δυό καλοί φίλοι.

Σήμερα γιορτάζει ο Άγιος της φιλίας, ο Άγιος των φτωχών αγροτών.

Ας έχουμε ένα πιάτο φαγητό παραπάνω όπως το καλεί η παράδοση της γιορτής του να προσφέρουμε στον συνάνθρωπο μας.

Χρόνια πολλά στο Φιλιππάκο όπως τον αποκαλούσε η μητέρα του, Θίλιππα, τον κράζαμε εμείς το φίλο συμμαθητή μας στα σχολικά μας χρόνια.

Χρόνια πολλά και στην Φιλίππα, Φιλιππία και Φιλιώ.

Διονυσία Μενεγάτου