Ο Άγιος Αντώνιος γεννήθηκε το 251 μ.Χ. στην Άνω Αίγυπτο από πλούσιους και ενάρετους γονείς, τους οποίους δυστυχώς έχασε σε ηλικία 20 ετών, αφήνοντας ορφανούς αυτόν και την μικρότερη αδερφή του. Ο Άγιος Αντώνιος, τότε, ανέλαβε την επιμέλεια της αδερφής του χωρίς όμως να σταματήσει στιγμή να ασχολείται με την Αγία Γραφή και τον Θεό. Όταν διάβασε όμως το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα του Ματθαίου: «Ει θέλεις τέλειος είναι, ύπαγε πώλησόν σου τα υπάρχοντα και δος πτωχοίς, και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ, και δεύρο ακολούθει μοι» (Ματθ. 19:21), το έκανε αμέσως πράξη.

Μοίρασε όλα του τα υπάρχοντα και την κληρονομιά από τους γονείς του, στους φτωχούς, εγκατέλειψε τα εγκόσμια και πήγε στην έρημο έχοντας αφήσει την αδερφή του στις φροντίδες ενός ιδρύματος. Επί είκοσι χρόνια ερχόταν αντιμέτωπος με απίστευτους πειρασμούς. Νύχτα και μέρα έκανε ασκητικούς αγώνες με τους οποίους νέκρωσε τα πάθη του, και έφτασε στον βαθμό της απάθειας, υπερβαίνοντας τα όρια της ανθρώπινης φύσης. Οι ενάρετες πράξεις του έγιναν γνωστές και έφεραν πλήθος μιμητών, ώστε η έρημος μεταμορφώθηκε σε πόλη. Σ'αυτήν την «πόλη» ο Μέγας Αντώνιος ήταν ο "αρχηγός" και ιδρυτής του μοναχικού βίου. Στην έρημο συνάντησαν τον Άγιο Αντώνιο, ο Μέγας Βασίλειος και ο Μέγας Αθανάσιος. Ο Μέγας Αθανάσιος, μάλιστα, έγραψε και τον βίο του Αγίου Αντωνίου. Όταν ο Μαξιμίνος το 312 μ.Χ. διέταξε διωγμό κατά των Χριστιανών, όπου και θανάτωσε πολλούς. Τότε, ο Μέγας Αντώνιος πήγε, βοήθησε και παρηγόρησε τους πιστούς. Όταν η Εκκλησία ταρασσόταν από τους Αρειανούς, ο Μέγας Αντώνιος πήγε με ζήλο στην Αλεξάνδρεια το 335 μ.Χ. και αγωνίστηκε για την Ορθοδοξία. Τέλος, ζώντας έτσι, τόσο ασκητικά, έγινε πρότυπο αρετής και κανόνας των μοναζόντων. Παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο στις 17 Ιανουαρίου το 356 μ.Χ. σε ηλικία 105 ετών. Όπως αναφέρει ο Μέγας Αθανάσιος, μία από τις τελευταίες επιθυμίες του Αγίου Αντωνίου ήταν να μείνει κρυφός ο τόπος της ταφής του, οι μοναχοί που μόναζαν κοντά του έλεγαν ότι είχαν το Ιερό Λείψανό του, το οποίο επί Ιουστινιανού, το 561 μ.Χ., κατατέθηκε στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια και από εκεί, το 635 μ.Χ., μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

Ανάλυση ονόματος:
ΑΝΤΩΝΙΟΣ: (αντί + ωνούμαι) = ο πλειοδότης σε προσφορά αξίας, ο πλειοδότης, ο γενναιοδωρότερος.