Απολογισμός τριήμερων επετειακών εκδηλώσεων για τη Ναυμαχία Ναυπάκτου και τη συμμετοχή Επτανησίων/Ελλήνων σε αυτήν
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΙΘΑΚΗΣΙΩΝ «ΟΔΥΣΣΕΥΣ» ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ
Γ.Γ. ΑΠΟΔΗΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ
Αργοστόλι, 7 / 8 / 9 Οκτωβρίου 2021
Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη του αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο Δήμος Αργοστολίου και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κεφαλλήνων και Ιθακησίων «Οδυσσεύς» διοργάνωσαν στο Αργοστόλι από την Πέμπτη, 7 έως και το Σαββάτο 9 Οκτωβρίου 2021 τριήμερες εκδηλώσεις για να τιμήσουν τη μεγάλη προεπαναστατική, ως προς την αθρόα και ομόψυχη συμμετοχή των Κεφαλλήνων / Επτανησίων / Ελλήνων, δράση στη Ναυμαχία Ναυπάκτου, καθώς φέτος συμπληρώθηκαν 450 χρόνια από μεγάλο αυτό ιστορικό γεγονός.
Οι εκδηλώσεις, στις οποίες ασφαλώς τηρήθηκαν όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα, περιλάμβαναν τέλεση Πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας, Ιερού Μνημόσυνου, εκπαιδευτικά προγράμματα, έκθεση κειμηλίων στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο Αγίου Ανδρέα Μηλαπιδιάς και επιστημονική ημερίδα υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, καθώς και αποκαλυπτήρια, στον τόπο του παλαιού κοιμητηρίου των πεσόντων της Ναυμαχίας, τού πρώτου στην Ελλάδα Ηρώου Ελλήνων πεσόντων.
Οι καιρικές συνθήκες εμπόδισαν την άφιξη στην Κεφαλλονιά επισήμων και εισηγητών της Επιστημονικής Ημερίδας. Παρόλα αυτά το πρόγραμμα τηρήθηκε κατά γράμμα.
Την Πέμπτη, 7 Οκτωβρίου, ημέρα που πραγματοποιήθηκε στο κεντρικό Ιόνιο η κοσμοϊστορική αυτή Ναυμαχία, μετά την Επιμνημόσυνη Δέηση έγιναν τα αποκαλυπτήρια ορειχάλκινου έργου του διαπρεπούς Κεφαλλονίτη γλύπτη Μεμά Καλογηράτου στον προαύλιο χώρο του Ι.Ν. Αρχαγγέλων, όπου η παλαιότατη μονή Santa Maria della Vittoria. Τα αποκαλυπτήρια του έργου έγιναν από τους τρεις διοργανωτές: ήτοι την εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ε. Παπαδάτου, τον Δήμαρχο Αργοστολίου κ. Θ. Μιχαλάτο και την Αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κεφαλλήνων και Ιθακησίων «Οδυσσεύς» κ. Α. Χιόνη.
Στέφανα κατετέθησαν από το ΥΠΕΞ, την Πρεσβεία της Ισπανίας, τον Δήμο Αργοστολίου, την Παγκόσμια Ομοσπονδία Κεφαλλήνων και Ιθακησίων «Οδυσσεύς», την Π.Ε. Κεφαλληνίας, και τον Σύλλογο ‘Τετράπολις’.
Χαιρετισμό απέστειλε η Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων κ. Κράτσα Τσαγκαροπούλου, η κ. Παπαδάτου μετέφερε χαιρετισμό εκ μέρους του Υφυπουργού Εξωτερικών κ. Κατσανιώτη, και ανέγνωσε μήνυμα του Γενικού Γραμματέα Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας κ. Χρυσουλάκη. Ο Εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Καθολικού Αρχιεπισκόπου Κερκύρας, Ζακύνθου-Κεφαλληνίας Αιδεσιμότατος π. Ρέικλι ανέγνωσε τον χαιρετισμό του Αρχιεπισκόπου κ. Γεωργίου ο οποίος, αναφέρθηκε και στην αθρόα συμμετοχή των Ελλήνων, των Ορθοδόξων, στον μεγάλο αυτό αγώνα της Χριστιανοσύνης.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο Δήμαρχος Αργοστολίου κ. Μιχαλάτος, η Αντιπρόεδρος του «Οδυσσέα» κ. Χιόνη, και ακολούθησε η κεντρική ομιλία από την συγγραφέα κ. Ευρυδίκη Λειβαδά Ντούκα.
Το Ηρώο, δωρεά της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας «Οδυσσεύς» προς τον Δήμο Αργοστολίου, κεντρικό θέμα έχει τη φτερωτή Ελευθερία -διεθνές πανανθρώπινο σύμβολο- που κρατώντας σπαθί οδήγησε την Ιερή Συμμαχία στη νίκη και απάλλαξε την Ευρώπη από την επεκτατική πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτή η ένωση των χριστιανικών ευρωπαϊκών δυνάμεων θεωρείται πρώιμο δείγμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και έμπρακτης συνεργασίας για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών.
Λόγω απουσίας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κ. Δημητρίου εξ αιτίας συνοδικών καθηκόντων, την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσε ο Πανοσιολογιότατος εκπρόσωπός του, Αρχιμανδρίτης π. Σπυρίδων Πετεινάτος μαζί με άλλους κληρικούς της Ιεράς Μητροπόλεως.
Παρόντες στην εκδήλωση, εκτός από τους προαναφερθέντες, ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Κεφαλληνίας και Ιθάκης κ. Σταύρος Τραυλός, ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Ιονίων Νήσων κ. Σωτήρης Κουρής, ο Αντιδήμαρχος Αργοστολίου κ. Γεώργιος Τσιλιμιδός, η Επίτιμη Πρόξενος Ιταλίας κ. Γκρατσιέλα Μικελέττι, ο Επίτιμος Πρόξενος Σερβίας κ. Βίκτωρας Ρουχωτάς, ο πρώην Περιφερειάρχης και επικεφαλής της ΑΝΑΣΑ κ. Θόδωρος Γαλιατσάτος, ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Αργοστολίου κ. Νικόλαος Φραντζής, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Αργοστολίου κ. Νικόλας Βαλλιανάτος, επικεφαλής και εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας, τα μέλη του Δ.Σ. της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας «Οδυσσεύς» κ. Πόπη Μιχαλάτου και Ειρήνη Μιχαλάτου.
Τιμές απέδωσε η Φιλαρμονική του Δήμο Αργοστολίου «Διονύσιος Λαυράγκας» υπό την διεύθυνση του μαέστρου κ. Βασίλη Περλικίδη. Στην εκδήλωση είχε ορισθεί από τον Δήμο Αργοστολίου τελετάρχης η κ. Αικατερίνη Ανδρεάτου.
Ακολούθησαν στο Εκκλησιαστικό και Βυζαντινό Μουσείο Αγίου Ανδρέα Μηλαπιδιάς τα Εγκαίνια Έκθεσης κεφαλληνιακών Κειμηλίων. Η έκθεση διοργανώθηκε με την αμέριστη συμβολή της Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας και προσωπικά του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη κ. κ. Δημητρίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Προηγήθηκε ξενάγηση στο παλαιό Καθολικό της Ι.Μ. από τον Διευθυντή του Μουσείου κ. Κωνσταντίνο Στάβερη και μετά το πέρας Αγιασμού που πραγματοποιήθηκε στην ισόγειο κεντρική αίθουσα του Μουσείου από τους ίδιους σεβαστούς πατέρες και τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη π. Γεράσιμο Χαραλαμπάτο, ακολούθησε εισαγωγική ομιλία από τον κ. Κ. Στάβερη.
Αμέσως μετά, την επίσημη κορδέλα των εγκαινίων έκοψαν από κοινού οι τρεις διοργανωτές ΥΠΕΞ/ΓΓΑΕ&ΔΔ, Δήμος, «Οδυσσεύς», και εν συνεχεία οι εκλεκτοί προσκεκλημένοι, τηρώντας τα επιβαλλόμενα μέτρα προστασίας, ξεναγήθηκαν από τον ίδιο τον Διευθυντή του Μουσείου στους χώρους της έκθεσης η οποία συνδέει τις δυο κομβικές χρονικές στιγμές για τον Ελληνισμό, το 1571 με το 1821, μέσω των μοναδικών και πλουσιότατων ιερών εκθεμάτων που προέρχονται από ιερούς χώρους του νησιού και από ιδιωτικές συλλογές, και φυλάσσονται με ιδιαίτερη φροντίδα και μέριμνα στον μουσειακό χώρο της Ι.Μ. Αγίου Ανδρέα Μηλαπιδιάς.
Την Παρασκευή, 8 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη η Επιστημονική Ημερίδα υπό τον τίτλο: «450 χρόνια από τη Ναυμαχία Ναυπάκτου: Ελληνισμός και Ευρώπη», και τελούσε κι αυτή υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Στην έναρξή της και μετά την εισαγωγή από τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Γεώργιο Τσιλιμιδό, την εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ / ΓΓΑΕ & ΔΔ κ. Ευανθία Παπαδάτου και την Αντιπρόεδρο του «Οδυσσέα» κ. Αγγελική Χιόνη, τον λόγο πήρε ο Εξοχότατος Πρέσβης της Ισπανίας κ. Ενρίκε Βιγκουέρα. Ευχαρίστησε και συνεχάρη θερμά τους διοργανωτές, αναφέρθηκε στην καθοριστική συμβολή της Ισπανίας στην Ιερή Συμμαχία, τόνισε την μαζική συμμετοχή των Επτανησίων και των λοιπών Ελλήνων, τη μεγάλη θυσία των οποίων αναγνώρισε, υπεσχέθη πως θα φροντίσει την κατασκευή αντίστοιχου Ηρώου στην πόλη της Ναυπάκτου, επεσήμανε πως πρέπει Ισπανοί και Έλληνες να γνωρίσουν τη σημαντική συνεισφορά στη νίκη, ενώ καθώς μιλούσε, παράλληλα μοιραζόταν στην αίθουσα η μεταφρασμένη στην Ελληνική ομιλία του την οποία ο ίδιος θα απηύθυνε κατά τα αποκαλυπτήρια και η οποία ανεγνώσθη από την κ. Παπαδάτου.
Ακολούθησε η πρωινή συνεδρία που είχε δυο Προεδρεία. Το πρώτο από την κ. Α. Χιόνη -καθώς ο Γραμματέας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας «Οδυσσεύς» κ. Κώστας Βαγγελάτος δεν κατέστη δυνατόν να παρίσταται-, και το δεύτερο από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Φιλολόγων Κεφαλλονιάς – Ιθάκης κ. Δημήτριο Ζαβιτσιάνο.
Στην πρωινή συνεδρία έδωσαν διάλεξη -με τα αντίστοιχα θέματα- οι κ.κ.:
- Δημήτρης Δεμεσούκας: «Δραματοποιώντας την Ιστορία: Η Ναυμαχία Ναυπάκτου μέσα από τα μάτια ενός Έλληνα πολεμιστή»,
- Γεράσιμος Γαλανός, Εκπαιδευτικός, Λαογράφος: «Ο Γεώργιος Κλόντζας ιστορεί τη Ναυμαχία Ναυπάκτου»,
- Σπύρος Γαούτσης: «Λατρευτικές παραδόσεις και ευλάβειες στην Κέρκυρα, στον απόηχο της Ναυμαχίας Ναυπάκτου»,
- Βαρβάρα Γεωργοπούλου: «Όταν το θέατρο συναντά την ιστορία: η παράσταση των ‘Περσών’ του Αισχύλου και η Ναυμαχία Ναυπάκτου»,
- Αικατερίνη Δεμέτη: «Απεικονίσεις της Ναυμαχίας Ναυπάκτου από το Αρχείο Διονυσίου Ρώμα στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων»,
- Κωνσταντίνος Στάβερης: «Οι Παναγίες της Ναυμαχίας Ναυπάκτου»,
- Ευρυδίκη Λειβαδά, «Η ελληνική και επτανησιακή συμβολή στη Ναυμαχία Ναυπάκτου»,
- Χριστόφορος Χριστοφοράτος: «Η ναυμαχία των Εχινάδων».
Η απογευματινή συνεδρία είχε δυο Προεδρεία. Το πρώτο από την κ. Ε. Παπαδάτου και το δεύτερο από τον κ. Γεράσιμο Παγκράτη, οι δε συμμετέχοντες –με τα αντίστοιχα θέματα- ήταν οι κ.κ.:
- Ηλίας Τουμασάτος: «Ναυμαχία Ναυπάκτου και ιστορική μυθιστορία: "Στους θρόνους της αποκάλυψης" της Ευρυδίκης Λειβαδά»,
- Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Αντζουλάτος: «Εβγήκεν η αρμάδα των Χριστιανών εκ την Κεφαλληνία, εκ μέρος Σάμος»,
- Σταματούλα Ζαπάντη: «Ο Χριστόφορος ή Χριστόδουλος Κρασσάς στην Ναυμαχία Ναυπάκτου / Η προσωπικότητα του ανδρός μέσα από νοταριακές εγγραφές»,
- Νικόλαος Μαραγκάκης: «Η Κεφαλονιά στον 4ο Βενετοτουρκικό πόλεμο και η διαθήκη του Δράκου Αμπατιέλου, κωπηλάτη στη ναυμαχία των Εχινάδων»,
- Λεωνίδας Γουργουρίνης: «Καπετάν Πέτρος Λάντζας και το φαινόμενο της πειρατείας στην πορεία προς την Ναυμαχία Ναυπάκτου»,
- Γεράσιμος Δ. Παγκράτης: «Τυπολογία του κατά θάλασσαν πολέμου στο Ιόνιο Πέλαγος των νεότερων χρόνων (τέλη 15ου αι. - αρχές 19ου αι.)»,
- Ευάγγελος Γρυπιώτης: «Τα πλοία που πρωταγωνίστησαν στη ναυμαχία Ναυπάκτου, οι καινοτόμες διαφορές που οδήγησαν στη νίκη του χριστιανικού στόλου».
Κατά την Επιστημονική Ημερίδα βραβεύθηκε και από τους τρεις διοργανωτές ο Ομ. Καθηγητής του ΑΠΘ κ. Ιωάννης Χασιώτης για το μεγάλο επιστημονικό του έργο και την πρωτοπορία του στην έρευνα και ιστορία του Απόδημου Ελληνισμού.
Επίσης, την ίδια ημέρα ο Δήμαρχος Αργοστολίου κ. Θεόφιλος Μιχαλάτος υπεδέχθη στο γραφείο του την εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ/ΓΓΑΕ&ΔΔ κ. Παπαδάτου και κατά την διάρκεια της εθιμοτυπικής επίσκεψης αντηλλάγησαν δώρα αναμνηστικά.
Το Σαββάτο, 9 Οκτωβρίου, τελέσθηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Ιερό Μνημόσυνο στον Ι.Ν. Αρχαγγέλων στο Αργοστόλι και στην ισόγειο αίθουσα «Αντίοχου Ευαγγελάτου» στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου «Ο Κέφαλος» έγινε παρουσίαση και προτάσεις εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικών με τη Ναυμαχία Ναυπάκτου και τη συμμετοχή των Ελλήνων σε αυτήν. Στόχος της συνάντησης με την εκπαιδευτική κοινότητα της Κεφαλλονιάς όλων των βαθμίδων ήταν η αξιοποίηση ιστορικών τεκμηρίων για τη Ναυμαχία Ναυπάκτου για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Για τον λόγο αυτό, αναφορά στο ιστορικό της Ναυμαχίας, με υποστηρικτικό υλικό και ενδεικτικές προτάσεις για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης έκαναν η Ευρυδίκη Λειβαδά, και ο Ηλίας Τουμασάτος και στην ανοιχτή συζήτηση που πραγματοποιήθηκε, μετά το πέρας των ψηφιακών παρουσιάσεων, έλαβε μέρος και η κ. Σκιαδαρέση, υπεύθυνη υλοποίησης πολιτιστικών προγραμμάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλληνίας.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζονται από τους διοργανωτές και όλους τους συμμετέχοντες προς τον κ. Θανάση Μαρτίνο για την απόφασή του να εκδώσει σε επετειακό τόμο όλες τις εκδηλώσεις του τόσο σημαντικού για την Ελληνική Ιστορία τριημέρου στο οποίο, αφ’ ενός μεν τοποθετήθηκε το πρώτο στην Ελληνική Επικράτεια Ηρώο Ελλήνων πεσόντων στην Ναυμαχία, αφ’ ετέρου δε αναγνωρίσθηκε από ξένα κράτη η πολυπληθής και ολόψυχη συμμετοχή των Κεφαλλήνων / Επτανησίων / Ελλήνων στην Ναυμαχία που καθόρισε το μέλλον όλης της Ευρώπης.
Αργοστόλι, 11 Οκτωβρίου 2021
Η Οργανωτική Επιτροπή