3ο Γυμνάσιο Αργοστολίου: Οδοιπορικό στην Κύπρο στο πλαίσιο προγράμματος ERASMUS+
Από την Κυριακή, 14 Απριλίου έως το Σάββατο, 20 Απριλίου
Ο Διευθυντής του 3ου Γυμνασίου Αργοστολίου, κ. Φώτης Λευκαδίτης, η φιλόλογος κ. Σοφία Νεοφύτου και τρεις μαθήτριες της Γ΄ Τάξης, η Αγγελική Κωστοπούλου, η Μαρία- Σπυρέτα Μαρκάτου και η Χριστιάνα Σωτηροπούλου πραγματοποιήσαμε ταξίδι-erasmus στην Κύπρο, από την Κυριακή, 14 Απριλίου έως το Σάββατο, 20 Απριλίου.
Η επιλογή αυτού του προορισμού δεν ήταν τυχαία. Ήταν το αποτέλεσμα δράσεων που γίνονται κατά τη διάρκεια της φετινής σχολικής χρονιάς με όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ Τάξης του Σχολείου μας. Συγκεκριμένα, η κ. Νεοφύτου υλοποιεί πολιτιστικό πρόγραμμα «Κύπρος 1954- 2024». Επιπλέον, με στόχο την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας στο μάθημα της Λογοτεχνίας, μελετήθηκε και αναλύθηκε το βιβλίο «Αιχμάλωτος περιηγητής» του Κύπριου λογοτέχνη κ. Γιώργου Χαριτωνίδη. Τα βιώματα του συγγραφέα, ο οποίος κατάγεται από την κατεχόμενη Λάπηθο Κερύνειας και που παρέμεινε ως τις 23 Σεπτεμβρίου 1974 αιχμάλωτος στις τουρκικές φυλακές των Αδάνων και της Αμάσειας, στάθηκαν αφορμή για να αναζητήσουμε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της Κύπρου, εστιάζοντας κυρίως στα γεγονότα της περιόδου 1954- 1974, αλλά και στα δραματικά αποτελέσματα της τουρκικής εισβολής και διχοτόμησης του μαρτυρικού νησιού. Μάλιστα ο ίδιος ο κ. Χαριτωνίδης επισκέφθηκε το σχολείο μας (24/1/24), για να συζητήσει με τους μαθητές και να απαντήσει σε απορίες και προβληματισμούς που η μελέτη του βιβλίου τούς γέννησε. Το ταξίδι, λοιπόν, στην Κύπρο, ήταν ο επίλογος όλων αυτών των δράσεων.
Με έδρα τη Λεμεσό, εφόσον το σχολείο με το οποίο συνεργαστήκαμε ήταν το Θέκλειο Γυμνάσιο Λεμεσού, και χάρη στο πυκνό μας πρόγραμμα, γνωρίσαμε βιωματικά πια όλα εκείνα που είχαμε διαβάσει, ακούσει, δει για το νησί της Αφροδίτης. Καταρχάς, σε αίθουσα του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου στη Λεμεσό, προσκαλέσαμε ξανά τον κ. Χαριτωνίδη, ο οποίος απαντώντας σε ερωτήσεις των τριών μαθητριών μας, μοιράστηκε τα βιώματά του, τις σκέψεις του για τον πόλεμο, το ρόλο των ισχυρών, τον ξεριζωμό και την προσφυγιά σε μαθήτριες και μαθητές του Θέκλειου Γυμνασίου, το οποίο σημειωτέον είναι πολυπολιτισμικό.
Τον πόνο του ανέστιου που του έκλεψαν τη γενέτειρά του και στο πατρικό του ιδιοκτήτες είναι έποικοι κέντησε κόμπο κόμπο στα έργα της η εικαστικός κ. Μαρία Χατζητοφή, σύζυγος του κ. Χαριτωνίδη, πρόσφυγας και αυτή από την κατεχόμενη Λύση. Είχαμε την τύχη να απολαύσουμε τους ξεχωριστούς πίνακές της, με ξεναγό τον κ. Χαριτωνίδη, στην έκθεση που λίγες μέρες πριν άνοιξε για το κοινό, στη γκαλερί Rouan ,στη Λεμεσό.
Στην Πάφο γνωρίσαμε τους χώρους στους οποίους φοίτησε και έδρασε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Στη Λευκωσία συγκλονιστήκαμε με την ξενάγησή μας στα Φυλακισμένα Μνήματα, στο χώρο των Κεντρικών Φυλακών Λευκωσίας, όπου είναι θαμμένοι 13 ηρωομάρτυρες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα κατά των Άγγλων και για Ένωση με την Ελλάδα ( 1955-1959). Η αγχόνη, η κουκούλα που αρνήθηκαν οι Ήρωες να βάλουν πριν τον απαγχονισμό τους γιατί δεν φοβούνταν το θάνατο, τα κελιά, τα συρματοπλεγμένα μνήματα ήταν μία ξεχωριστή εμπειρία. Αυτή συνεχίστηκε με την ξενάγησή μας στο Μουσείο Αγώνα, όπου εκτίθενται πολύτιμα τεκμήρια της πάλης του ελληνοκυπριακού λαού για ανεξαρτησία και Ένωση με την προγονική μήτρα, την Ελλάδα. Ο επόμενος Ιερός χώρος που επισκεφθήκαμε ήταν ο τύμβος της Μακεδονίτισσας, όπου οι τάφοι 449 Ελλήνων και Ελληνοκυπρίων που έπεσαν στους αγώνες του 1964 και 1974. Και η συναισθηματική φόρτιση κορυφώθηκε με την επίσκεψή μας στα Κατεχόμενα. Συνειδητοποιήσαμε διά ζώσης τι σημαίνουν οι έννοιες : διχοτόμηση, εποικισμός, ιμπεριαλισμός, μιλιταρισμός... Σε απόσταση λίγων μέτρων βρεθήκαμε σε ένα ψευδοκράτος που ωστόσο επιβάλλεται και παγιώνει την κυριαρχία του απροκάλυπτα και με τη συνενοχή Διεθνών Οργανισμών. Αυτό το "Καλώς ήρθατε στην Τουρκία" μόλις περάσαμε τον έλεγχο των ταυτοτήτων μας, μας πόνεσε πολύ για ευνόητους λόγους..., όπως και ο πληγωμένος Πενταδάκτυλος, όπου η τεράστια σημαία του ψευδοκράτους αναβοσβήνει τα βράδια για να επιβεβαιώνει την επιβολή του Αττίλα.
Όμως και το προτεκτοράτο των Αγγλικών Βάσεων στο Ακρωτήρι, που ελέγχουν ολόκληρη την περιοχή έχοντας δικές τους υπηρεσίες (αστυνομία, πυροσβεστική, δικαστήριο) και οικισμούς, αποτέλεσε αφορμή για συζητήσεις στη διάρκεια του ταξιδιού μας σχετικά με τα δεινά που επιφέρει σε έναν τόπο η καλή γεωπολιτική του θέση...
Επισκεφθήκαμε και άλλα μνημεία, ιστορικά και φυσικά, της Κύπρου: το Μεσαιωνικό κάστρο Λεμεσού που έχει μετατραπεί σε Μουσείο με σπουδαία εκθέματα, το Μεσαιωνικό κάστρο-πύργο των Ιωαννιτών ιπποτών στο Κολόσσι, το Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία, τον αρχαιολογικό χώρο Κουρίου με το θαυμάσιο θέατρο του 2ου αι. μ. Χ. και τα υπέροχα ψηφιδωτά, το μικρό αλλά πανέμορφο Μουσείο Επισκοπής, τη μονή του Αγίου Νεόφυτου, την Πέτρα του Ρωμιού, τον Καθολικό Ναό της Αγίας Αικατερίνης στη Λεμεσό, όπου απολαύσαμε και κουαρτέτο εγχόρδων από Σέρβους μουσικούς.
Κι επειδή η Ιστορία ενός τόπου είναι αλληλένδετη με τη γεωγραφία του, επισκεφθήκαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στον υδροβιότοπο Ακρωτηρίου, ενώ ξεναγηθήκαμε στο Λιβάδι Ακρωτηρίου, έναν υγρότοπο ορόσημο εντός των Βρετανικών Βάσεων Κύπρου.
Επιστρέψαμε φορτωμένοι πολύτιμες γνώσεις, σπουδαίες εμπειρίες, ποικίλα συναισθήματα από την περιήγησή μας σε έναν τόπο όπου η Ιστορία έχει την ιδιαιτερότητα να μην ανήκει στο παρελθόν μόνο, αλλά να είναι και παρόν. Σε έναν τόπο που αιμορραγεί ακόμη. Σε έναν τόπο όπου γνωρίσαμε τη θέρμη της φιλοξενίας από φίλους εκεί. Σε έναν τόπο που προσπαθεί να κρατήσει την ελληνικότητά του αν και το βόρειο τμήμα του είναι κατεχόμενο, το νότιο ελέγχεται από αγγλικές βάσεις, ενώ πλήθη προσφύγων καταφεύγουν στις πόλεις του.
Όλα όσα μάθαμε και βιώσαμε κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού οι τρεις μαθήτριες ,με την καθοδήγηση της κ. Νεοφύτου, τα παρουσιάζουν σε όλες τις Τάξεις του Σχολείου, αφιερώνοντας μία διδακτική ώρα σε κάθε Τμήμα. Πρέπει όλοι οι νέοι να γνωρίσουν την ιστορία μα και το παρόν της πολύπαθης Κύπρου, ώστε το "Δεν ξεχνώ" να αποκτήσει υπόσταση.
Το ταξίδι μας ήταν, όπως είπαμε, ο επίλογος της φιλαναγνωσίας και του πολιτιστικού προγράμματος που προαναφέραμε, είναι, όμως, και ο πρόλογος για τις δράσεις που προγραμματίζουμε για την επόμενη σχολική χρονιά. Πρώτη και κύρια η ονοματοδοσία μίας αίθουσας του Σχολείου μας σε «Ευαγόρας Παλληκαρίδης». Είναι η ελάχιστη ένδειξη οφειλής στην Κύπρο, η οποία πήρε μέρος σε όλους τους εθνικούς αγώνες για ελευθερία ,ανεξαρτησία και δημοκρατία.
Ο Διευθυντής
Φώτης Λευκαδίτης
Η φιλόλογος
Σοφία Νεοφύτου