Πρώιμα χρόνια και καταγωγή

Γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1916 στο Αργοστόλι της Κεφαλλονιάς, κόρη του πλοιάρχου Νικολάου Θ. Φωκά και της Καικιλίας Κουντούρη. Η καταγωγή της από την Κεφαλλονιά επηρέασε βαθιά την προσωπικότητά της και την καλλιτεχνική της πορεία.

Εκπαίδευση και θεατρική καριέρα

Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν», από όπου αποφοίτησε το 1944. Την ίδια χρονιά, έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο, υποδυόμενη την Ασημίνα στη «Στέλλα Βιολάντη» του Γρηγορίου Ξενόπουλου. Στο Θέατρο Τέχνης παρέμεινε έως το 1948, συμμετέχοντας σε σημαντικές παραστάσεις όπως «Παντρολογήματα» του Γκόγκολ, «Αντιγόνη» του Ανούιγ και «Ματωμένος Γάμος» του Λόρκα.

Προσωπική ζωή

Στο Θέατρο Τέχνης γνώρισε τον ηθοποιό Λυκούργο Καλλέργη, με τον οποίο παντρεύτηκε και απέκτησε μια κόρη, την Ισμήνη Καλλέργη. Ο γάμος τους δεν διήρκεσε πολύ, και χώρισαν στα τέλη της δεκαετίας του 1950.

Πολιτική δράση και διώξεις

Η Μαρία Φωκά ήταν ενεργό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ) και συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Το 1951 συνελήφθη για μεταφορά 1.600 λιρών από το Παρίσι προς ενίσχυση του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ. Στη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη το 1952, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για κατασκοπεία, ποινή που αργότερα μειώθηκε σε δεκαετή κάθειρξη με στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων.

Επιστροφή στην καλλιτεχνική σκηνή

Μετά την αποφυλάκισή της στα τέλη της δεκαετίας του 1950, επανήλθε στο θέατρο, συνεργαζόμενη με θιάσους όπως του Λάμπρου Κωνσταντάρα, της Έλλης Λαμπέτη, της Αλίκης Βουγιουκλάκη και της Τζένης Καρέζη. Στον κινηματογράφο, πρωτοεμφανίστηκε το 1949 στην ταινία «Ο Κόκκινος Βράχος» και συμμετείχε σε πολλές ταινίες, όπως «Ένας ιππότης για τη Βασούλα» και «Γοργόνες και Μάγκες».

Τηλεοπτική καριέρα

Από το 1971 έως το 2000, η Μαρία Φωκά συμμετείχε σε δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, με χαρακτηριστικούς ρόλους στις σειρές «Η γειτονιά μας», «Μεθοριακός Σταθμός», «Εκμέκ Παγωτό» και «Ντόλτσε Βίτα», όπου υποδύθηκε την αξέχαστη Όλγα Μαρκάτου.

Συνδικαλιστική δράση

Το 1977, διετέλεσε πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), συμβάλλοντας ενεργά στις εργασιακές διεκδικήσεις του κλάδου.

Τελευταία χρόνια και θάνατος

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα πέρασε κοντά στην κόρη της στην Αγγλία. Απεβίωσε στις 15 Ιουνίου 2001 στο Λονδίνο, μετά από εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, και κηδεύτηκε στο Πόρτσμουθ.

Η Μαρία Φωκά άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή, συνδυάζοντας το ταλέντο της με την αφοσίωσή της στις πολιτικές της πεποιθήσεις.

Αναλυτικά οι εμφανίσεις της σπουδαίας ηθοποιού:

1949 Κόκκινος Βράχος

1960 Οικογένεια Παπαδοπούλου

1964 Τα 201 Καναρίνια

1966 Τ'αδέλφια μου

1968 Θύελλα στο σπίτι των ανέμων

1968 Ο Μικές παντρεύεται

1968 Γυμνοί στο δρόμο

1968 Γοργόνες και μάγκες

1968 Ένας ιππότης για τη Βασούλα

1968 Ας με κρίνουν οι γυναίκες

1969 Ο μικρός δραπέτης

1969 Η Κόμισσα της Φάμπρικας

1969 Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα

1971 Ο αήττητος

1972 Αγάπησα μια πολυθρόνα

1972 Αγάπη μου παλιόγρια θεία

1972 Η Αλίκη της σύγχρονης γενιάς

Τηλεόραση

1972 Η γειτονιά μας κυρία Δελακοβία ΥΕΝΕΔ

1991–92 Εκμέκ Παγωτό Αφροδίτη Mega

1992–94 Και οι τέσσερις ήταν υπέροχες Mega

1994–95 Ένας αξιολάτρευτος μπελάς Mega

1995–97 Ντόλτσε Βίτα Όλγα Μαρκάτου Mega

2000 Οι θειοσεβούμενοι Star

{https://www.youtube.com/watch?v=WgARdPRzJec/}
{https://www.youtube.com/watch?v=n8YikYMGFLE/}
{https://www.youtube.com/watch?v=RQR4WKutWjU/}