Οι «αγρότες» των αστικών κέντρων και η πρωτοβουλία που άλλαξε τα δεδομένα
Του Στράτου Ιωακείμ Στην Κεφαλονιά η επαφή με τη γη είναι αυτονόητη, ωστόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι κάτι που σπανίζει. Γι αυτό και ξεκίνησαν οι δράσεις που το inkefalonia.gr σας τις παρουσιάζει σήμερα. Η ανάγκη άλλωστε για επαναπροσδιορισμό της ζωής και επιστροφή στη γη, απασχολεί τα αστικά κέντρα και γεννά νέες πρωτοβουλίες. Οι αρχές της εναλλακτικής, κοινωνικής-αλληλέγγυας οικονομίας και της βιωσιμότητας οδήγησε μια ομάδα ανθρώπων να τολμήσουν και να κάνουν πράξη κάτι που φάνταζε αδιανόητο. Να δημιουργήσουν έναν από τους πρώτους αστικούς αγρούς -μέσα στις άθλιες μεγαλουπόλεις- και να γίνουν ο "φάρος" για εξάπλωση των αστικών αγρών σε πολλά αστικά κέντρα της πρωτεύουσας και όχι μόνο.
Η «Πρωτοβουλία για έναν Αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό», είναι μια ανεξάρτητη ομάδα πολιτών η οποία ιδρύθηκε από την Συνέλευση της 17ης Ιανουαρίου 2011 στο Ελληνικού.
Βασικός στόχος είναι η διάσωση του χώρου του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού από την εκποίηση, δείχνοντας το δρόμο για αξιοποίησή του με ήπιες κοινωνικές χρήσεις.
Το χωράφι για την δημιουργία αστικού αγρού (περίπου 2,5 στρεμμάτων) παραχωρήθηκε με τη σύμφωνη γνώμη του Δημάρχου Ελληνικού –Αργυρούπολης Χρήστου Κορτζίδη ο οποίος στηρίζει έμπρακτα την προσπάθειά. Ο χώρος ανήκει στην πρώην Αμερικάνικη Βάση και αποτελεί τμήμα της ευρύτερης έκτασης του αεροδρομίου, την οποία το κράτος σκοπεύει να ξεπουλήσει.
Oι Αρχές
Ο Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό, πιστεύει σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης και οργάνωσης της οικονομίας και των κοινωνιών όπου η ζωή, o πλουραλισμός, η αυτοδιαχείριση, η περιβαλλοντική και κοινωνική δικαιοσύνη ορίζουν μια αλληλέγγυα οικονομία διαφοροποιημένη από το μοντέλο της σημερινής πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης το οποίο χαρακτηρίζεται από την απληστία, τον ανταγωνισμό, τον ατομικισμό, και τη βία κατά των προσώπων.
Η δράση αυτή, μέσα από τις αρχές της συλλογικότητας, της συντροφικότητας, της ισονομίας και της συνεχούς εκπαίδευσης, μπορεί να αποτελέσει ταυτόχρονα εργαστήριο έρευνας για την ανάπτυξη ενός νέου τύπου κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων, να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ αστών και αγροτών και να φέρει κοντά στην φύση τον άνθρωπο της πόλης. Η ομαδικότητα, η συνεργασία, η συντροφικότητα, το κοινό όνειρο, θα δείξουν έναν δρόμο για έξοδο από την κρίση, κυρίως την κοινωνική.
H Οργάνωση
Για την καλύτερη οργάνωση του χώρου του αγρού, υπάρχουν ομάδες εργασίας με υπεύθυνη Τεχνολόγο Γεωπόνο και μέλη που καθορίζουν τα ακόλουθα :
• Καθορισμός συστήματος αμειψισποράς, συγκαλλιέργειες, φυτεύσεις
• Δημιουργία αρδευτικού δικτύου, καθορισμός βαρδιών για το χειροκίνητο πότισμα, αυτοματισμοί
• Σπόροι: εύρεση, διατήρηση ή συλλογή από τα μητρικά φυτά, επεξεργασία, φύλαξη, δημιουργία σπορείων
• Κομποστοποίηση οικιακών απορριμμάτων, λιπάνσεις
• Φυτοπροστασία, παρασκευή εκχυλισμάτων, βαμμάτων κλπ
• Αντιμετώπιση ζιζανίων
Οικολογική Διαχείριση
Ο αυτοδιαχειριζόμενος αγρός στο Ελληνικό δεν διαφέρει σε τίποτα από έναν οικολογικά διαχειριζόμενο λαχανόκηπο όπου και αν βρίσκεται αυτός. Έχει ως πρότυπο παραγωγής την βιωσιμότητα (αειφορία) όπου ο στόχος παραγωγής προϊόντων είναι σε αρμονική συνύπαρξη με το φυσικό περιβάλλον και οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί δεν πρόκειται να λείψουν ούτε στις παρούσες ούτε και στις μελλοντικές γενεές.
Ενθάρρυνση βιοποικιλότητας και διατήρηση οικολογικής ισορροπίας
Με δεδομένο το πυκνοδομημένο περιβάλλον της Αθήνας, το πρώτο που έπρεπε να γίνει στο διατιθέμενο χώρο, ήταν να διατηρηθεί το φυσικό κεφάλαιο αλλά και να εμπλουτιστεί με άλλα φυτά ώστε να ενθαρρυνθεί η βιοποικιλότητα και η οικολογική ισορροπία. Αυτή την στιγμή υπάρχουν φυτά όπως λιγούστρα, ράμνοι, βάτα, κουφοξυλιά, κληματίδα, με προοπτική να φυτευτούν και άλλα όπως άγρια τριανταφυλλιά, βερμπάσκο, αγιόκλημα, αψιθιές, βαλεριάνα, δεντρολίβανο, κράταιγος, φασκόμηλο, θυμάρι και άλλα. Τα φυτά αυτά αποτελούν τροφή και καταφύγιο για ωφέλιμα έντομα αλλά κυρίως για αρκετά πουλιά όπως η παπαδίτσα, ο κοκκινολαίμης, ο κλειδωνάς, που είναι σύμμαχοι στον οικολογικό λαχανόκηπο τρώγοντας κυρίως βλαβερά έντομα. Ανάμεσα στον σχηματιζόμενο φυτοφράχτη μπορούν να βρουν κρυψώνα η μυογαλή, ο τυφλίτης αλλά και ζώα όπως ο σκαντζόχοιρος που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στον οικολογικό λαχανόκηπο.
Καλλιέργειες
Οι καλλιέργειες χωρίζονται σε χειμερινές και καλοκαιρινές. Οι σπόροι προέρχονται κυρίως από την κοινότητα "Πελίτι" και είναι ντόπιοι παραδοσιακοί. Στις αρχικές φυτεύσεις (ντομάτες, πιπεριές, μαρούλια, λαχανίδες) χρησιμοποιήθηκαν έτοιμα φυτά προσφορά του βιοκαλλιεργητή Θοδωρή Αρβανίτη. Δεν χρησιμοποιούνται σπόροι-υβρίδια (δεν αναπαράγονται) και λειτουργεί παράλληλα με τις άλλες δραστηριότητες, τράπεζα σπόρων αποτελούμενη από μια μεγάλη γκάμα ντόπιων παραδοσιακών ποικιλιών πολλές εκ των οποίων κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
Έδαφος & Λιπαντικές ανάγκες
Για τις ανάγκες των φυτών σε λιπαντικά στοιχεία και οργανική ουσία, χρησιμοποιείται κοπριά από αιγοπρόβατα ελευθέρας βοσκής, άλογα και κότες αλλά και φυτική κομπόστα που προέρχεται από τους σωρούς κομποστοποίησης μέσα στον αγρό και από έναν κομποστοποιητή κλειστού τύπου που υπάρχει στον χώρο. Επιτυχής ήταν η εκτροφή γαιοσκωλήκων και η εξαπόλυσή τους ώστε να εμπλουτίσουν σταδιακά το έδαφος του αγρού με χούμο διαρκείας, θρεπτικά στοιχεία και αμινοξέα. Επίσης γίνεται χρήση θαλασσίων φυκιών και μικροοργανισμών, στάχτης και τσουκνιδόζουμου.
Φυτοπροστασία
Η φυτοπροστασία βασίζεται κυρίως στην πρόληψη και στην αποτροπή εμφάνισης φυτονόσου ή εχθρού ή την συγκράτησή του σε μικρούς σχετικά πληθυσμούς . Πρακτικά αυτό γίνεται με την καλλιέργεια φυτών που φιλοξενούν ωφέλιμα είδη ή αποτελούν μέρος της τροφής τους, με έναν υγιή και απαλλαγμένο από φυτονόσους σπόρο (υγιή μητρικά φυτά - λουτρά σπόρων). Από τα πρώτα στάδια φυτρώματος τα φυτά δυναμώνουν με ψεκασμό από ζωμούς και βάμματα που τα προστατεύουν ισχυροποιώντας το αμυντικό τους σύστημα. Εάν παραστεί ανάγκη επέμβασης θα είναι συνδυασμός οικολογικών τεχνικών και μεθόδων, μόνων ή και σε συνδυασμό μεταξύ τους, ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με το μικρότερο οικονομικό κόστος και το μεγαλύτερο σεβασμό στο περιβάλλον αλλά και στον άνθρωπο.
Διαχείριση νερού
Η άρδευση γίνεται από νερό του δικτύου ενώ για την καλύτερη αξιοποίησή του αλλά και την οικονομία αυτού του σπουδαίου αγαθού έχει τοποθετηθεί αυτοματισμός που ποτίζει ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε ομάδας φυτών με σταλλακτοφόρους αγωγούς.
Δράσεις κοινής ωφέλειας
Μέσα στα δύο χρόνια που κύλησαν, ο Αυτοδιαχειριζέμενος Αγρός στο Ελληνικό συμμετείχε σε δεκάδες εκδηλώσεις και διοργάνωσε πολλές ακόμα. Έχει μοιράσει ΔΩΡΕΑΝ περισσότερους από 10.000 ντόπιους παραδοσιακούς σπόρους. Διέθεσε ποσότητες από τα παραγόμενα λαχανικά στην κοινωνική υπηρεσία του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης προκειμένου να δοθούν σε άπορους δημότες. Επίσης διέθεσε ποσότητες οπωροκηπευτικών σε κοινωφελή ιδρύματα που φροντίζουν να προσφέρουν συσσίτια.
Δείτε περισσότερα εδώ:http://agroselliniko.blogspot.gr/
Η Τεχνολόγος-Γεωπόνος του Αγρού Παναγιώτα Μαλτέζου
https://www.youtube.com/watch?v=xQHtT_lMKfU
"Μια ομάδα κηπουρών με κοινοτικό πνεύμα έχει μετατρέψει το πρώην αεροδρόμιο της Αθήνας σε ένα ανθισμένο κομμάτι λαχανόκηπου, δείχνοντας πώς το διαβρωμένο έδαφος της Ελλάδας αποτελεί το κλειδί για την αναγέννηση στον τομέα της γεωργίας" (Περιοδικό "The Ecologist")