«Παλιότερα τα Θεοφάνεια γιορτάζονταν μαζί με τα Χριστούγεννα, μετά είπαν να μεταφέρουν τα Χριστούγεννα και να τα ξεχωρίσουν. Τα Φώτα είναι πολύ σημαντική γιορτή και πολλές φορές οι Κεφαλονίτες την ταυτίζουν με την Λαμπρή.

«Τα Θεοφάνεια είναι μια γιορτή κοσμική, αναγκάζει τον κόσμο να πάει στον αγιασμό των υδάτων. Αναφορικά με το υγρό στοιχείο, αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Ακόμα και την Μεγάλη Παρασκευή ακούγεται «ο εν ύδασι»  και έχουμε το στοιχείο του νερού και αυτό το λέω για να καταλάβουμε πως συνδέεται η Λαμπρή και τα Φώτα. Τα πολύ παλιά Κεφαλονίτικα κάλαντα, ήταν απλά αλλά κρύβουν πολλά νοήματα. Περικλείεται όλη η ταπείνωση και είναι πολύ προσεγμένο. Τα παιδιά δεν λένε τα κάλαντα των Θεοφανείων πια. Βέβαια τα τωρινά κάλαντα έχουν αλλάξει και αυτά που ακούγονται ακόμα και στην Κεφαλονιά, είναι τα Αθηναϊκά».

Έθιμα των Φώτων

«Η παραμονή των Φώτων είναι νηστεία. Όταν νηστεύω σημαίνει ότι θλίβομαι. Η νηστεία ρυθμίζει το συναισθηματικό κόσμο ως προς το θέμα της ακρότητας.  Σήμερα τρώγανε χόρτα βραστά, τηγανόψωμα, ρεβίθια, ελιές και ιδιαίτερα την μάπα την βραστή. Το έθιμο δεν είναι μόνο να πάμε στην βρύση, να ρίξουμε τον Σταυρό και τελείωσε. Είναι ότι προηγείται είναι ολόκληρη τελετουργία».

«Στις περισσότερες εκκλησίες του νησιού μας οι ιερείς με τους επιτρόπους έχουν στήσει ένα ωραίο πάρκο της Βάπτισης, όσο μπορούνε πιο καλλιτεχνικό. Επιστρατεύουν κάθε λογής πρασινάδες, ελατόκλαρα, φοίνικες και μούσκλια, ακόμη και κλαριά με πορτοκάλια για να κοσμήσουν όσο γίνεται επιβλητικά το πάρκο. Παλιά  κάποιοι ιερείς έβρισκαν ελατόχορτο από τον Αίνο και έστρωναν την επίπεδη επιφάνεια του πάρκου. Αυτό δυστυχώς έχει τελειώσει στις μέρες μας».

«Τα έθιμα εξασθένισαν και γι΄ αυτό φταίνε οι πολιτικές, κοινωνικές καταστάσεις και φυσικά οι φυσικές, δηλαδή ένας σεισμός, οι πρόσφυγες…Εμείς δανειστήκαμε έθιμα από τους Ηπειρώτες όταν ήρθαν να φτιάξουν τα σπίτια το 1953. Κάθε εποχή έχει το δικό της γνώρισμα. Στην Κεφαλονιά έχουμε ελαττώσει τα έθιμα, γιατί δεχτήκαμε και πολλούς εποικισμούς και η εποχή μας είναι τέτοια, όπου ο παππούς και η γιαγιά δεν κληροδοτούν στο παιδί ένα έθιμο».

«Υπάρχει ένα θέμα το οποίο πρέπει να ειπωθεί. Η εποχή μας είναι παρεξηγήσιμη. Δηλαδή φοβόμαστε είτε να κάνουμε τον σταυρό μας δημοσίως είτε να μιλήσουμε για αυτό που πιστεύουμε. Η πίστη είναι υποκειμενικό θέμα και αυτό που πιστεύεις πρέπει να το υπερασπίζεσαι και να μην κρύβεσαι. Το έθιμο και η τελετουργία πρέπει να είναι συνειδητή πράξη, αλλιώς δεν “πατάει” στο είναι…».

 «Παλιότερα οι γυναίκες πήγαιναν τις εικόνες στη θάλασσα τη μέρα των Φώτων. Αυτό το έθιμο γινόταν και πριν από άλλες μεγάλες γιορτές. Είναι ένα έθιμο κατά το οποίο πίστευαν ότι η εικόνα αγιαζόταν και μετά την πήγαιναν σπίτι, γεμάτη από την Θεία Χάρη».

«Έχουμε και το παραδοσιακό μεγάλο στρογγυλό ψωμί, με τον σταυρό στην μέση και αμύγδαλα ή καρύδι. Μάλιστα στα τέσσερα τεταρτημόρια υπήρχαν εξογκώματα, για να δείξουν ότι η Ορθοδοξία απλώθηκε παντού στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Τα αμύγδαλα και τα καρύδια συμβόλιζαν, ότι μέσα από τον καρπό γεννιέται η ζωή… Μέσα από δύο καρπούς του Χειμώνα, γεννιέται η Άνοιξη».

«Μετά το Δωδεκαήμερο μπαίνουμε σε μια περίοδο στοχασμού. Αρχίζει μια προ – καρναβαλική περίοδος, η οποία βέβαια ισχύει περισσότερο στην Βόρεια Ελλάδα. Στην Κεφαλονιά λέμε ότι ο Άγιος Γεράσιμος ανοίγει τις γιορτές και ο Άγιος Χαράλαμπος τις κλείνει. Εμείς θα πάμε αργά αργά έως την γιορτή του Αγίου Χαραλάμπη, όπου και θα κλείσουν οι γιορτές  και μετά θα μπούμε στην καρναβαλική περίοδο. Είναι μια ελαφρά γαληνεμένη πορεία».

Ακούστε το ηχητικό της συνέντευξης παρακάτω