Ανδρόνικος Θεοδ. Κουρούκλης - Ένας λαμπρός αρχιμουσικός
Ανδρόνικος Θεοδ. Κουρούκλης[1]
Ένας λαμπρός αρχιμουσικός
Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Γεννήθηκε το 1916 στο Ληξούρι. Από τη νεανική του ηλικία εκδήλωσε την αγάπη του και την κλίση του προς τη θεία τέχνη της μούσας Τερψιχόρης. Έτσι παράλληλα με τα μαθητικά του χρόνια στο Πετρίτσειο Γυμνάσιο Ληξουρίου έκανε και τα πρώτα μουσικά του βήματα στην Φιλαρμονική του Ληξουρίου, όπου κατά τα έτη 1953 έως 1955 τη διεύθυνε ως αρχιμουσικός.
Διατέλεσε στην Κατοχή μέλος της Αχτιδικής Επιτροπής του Κ.Κ.Ε. της περιοχής Κεφαλονιάς και Ιθάκης και μέλος της Επαρχιακής Επιτροπής Πάλης του Ε.Α.Μ. Λόγω αυτών των ιδιοτήτων αντιμετώπισε και τις διώξεις των μεταδεκεμβριανών κυβερνήσεων. Αναγκάστηκε να καταφύγει στο εξωτερικό, όπου και εκεί συνέχισε τις μουσικές σπουδές του.
Έπειτα γύρισε στην Ελλάδα όπου το 1962 πήρε από το Ελληνικό Ωδείο «Πτυχίο ενοργανώσεως πνευστών οργάνων και Διευθύνσεως Μπάντας» με άριστα. Ακολουθούν στα δυο επόμενα χρόνια, Ιούλιος του 1963 και Ιούλιος του 1964 τα πτυχία «Ωδικής και Αρμονίας» αντίστοιχα με άριστα παμψηφεί και με καθηγητές τον Αντίοχο Ευαγγελάτο και τον Μάριο Βάρβογλη. Τέλος το 1969 με άριστα παμψηφεί το πτυχίο και δίπλωμα Αντίστιξης και Φούγκας[2].
Ο Ανδρόνικος Κουρούκλης χρημάτισε αρχιμουσικός σε πολλές φιλαρμονικές της Ελλάδος, όπως του Ληξουρίου, Αιγίου, Άρτας, Πρέβεζας, Πύργου Ηλείας, Αγρινίου, Δάφνης και Λευκάδος.
Το 1975 οργάνωσε και διεύθυνε τη μικτή χορωδία Συλλόγου Ορφέας Λευκάδος. Το 1982 δημιούργησε και διεύθυνε τη μικτή χορωδία «Αρμονία» Πρέβεζας, όπως επίσης και την Παιδική Χορωδία Πρεβέζης.
Πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως μαέστρος στα παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ Ηλιούπολης και Δάφνης και από τις αρχές του 1986 έως το θάνατό του διεύθυνε τη χορωδία της ΠΕΑΕΑ, όπου συμμετείχε σε πλήθος εκδηλώσεις στην Ηλιούπολη τον Οκτώβρη του 1987, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής και το 1988 και στη γιορτή της ΕΠΟΝ στον Υμηττό το 1988.
Ο Ανδρόνικος εκτός από αξιόλογος μαέστρος ήταν και θαυμάσιος ενορχηστρωτής. Μας άφησε ένα πλήθος από ενορχηστρώσεις για μπάντα και για χορωδία, εργασία αξίας λόγου που θα ήταν ευχής έργο να δημοσιευτεί. Ένα μέρος από το αρχείο του σύμφωνα με την επιθυμία του το άφησε στην Φιλαρμονική της ιδιαιτέρας του πατρίδας, στο Ληξούρι.
Με τη σύνθεση δεν καταπιάστηκε ιδιαιτέρως, μα η αγάπη του και ο σεβασμός του για τον Ληξουριώτη ποιητή Μικελάκη Άβλιχο, όπως και για τον Κώστα Βάρναλη, τον ώθησαν και μελοποίησε κάποια ποιήματα τους για μικτή χορωδία.
Σε στίχους Μικελάκη Άβλιχού τα : «Ιτιά», την περίφημη ποιητική απάντηση του Άβλιχου προς τον Κωστή Παλαμά «Έρημου βράχου μια βρυσούλα», «Στίχοι πειρασμού». Σε στίχους του ποιητή Κώστα Βάρναλη τα : «Ο οδηγητής». «Οι μοιραίοι», «Ύμνος της Νιότης». Κάποιες από αυτές τις συνθέσεις δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στο δίτομο έργο «Λόγια Κεφαλληνιακή Μούσα»[3].
Ο Ανδρόνικος Κουρούκλης ήταν ένας προικισμένος καλλιτέχνης. Αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στο λαό και στη τέχνη, με τη διακριτικότητα, την ειλικρίνεια και την αφοσίωση που μόνο οι αληθινοί καλλιτέχνες διαθέτουν.
Η χορωδία της Εθνικής Αντίστασης είχε την ευτυχία να τον έχει κοντά της, στην αρχή σαν απλό μέλος της κι αργότερα σαν μαέστρο της. Στις δυο αυτές περιόδους εργάστηκε με ταπεινοφροσύνη αλλά και με «ιερή ευλάβεια». Φρόντισε να συγκεντρώσει, να ενορχηστρώσει και να διδάξει τα τραγούδια που εμψύχωσαν τον αγωνιζόμενο λαό ενάντια στον ξένο κατακτητή. Μετέφερε το αντάρτικο τραγούδι στις πιο απόμακρες γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά, στην Κρήτη, στο Αίγιο, στην Πρέβεζα, αποσπώντας τον ενθουσιασμό και τη συγκίνηση του κόσμου. Με τις απείθαρχες γερασμένες φωνές των αγωνιστών που αποτελούσαν τη χορωδία της ΠΕΑΕΑ, κυκλοφόρησε μία αξιόλογη ταινία εγγραφής (κασέτα,) που δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από τις επαγγελματικές του είδους. Ιδιαίτερα όμως με το ήθος , την καλοσύνη, το χιούμορ που τον χαρακτήριζαν, κατάφερε να εμψυχώνει και να δίνει από το πλούτο της ψυχής του πάντα το καλύτερο.
Ο Ανδρόνικος Κουρούκλης έφυγε από τη ζωή το 1989, αφήνοντας πίσω του άξιους μαθητές τόσο στη μουσική παιδεία του όσο και στην αγωνιστική δράση του ακέραιου ήθους του.
[1]Στοιχεία για τον Ανδρόνικο Κουρούκλης χρησιμοποιήθηκαν από το μουσικό και φωτογραφικό αρχείο Γερασίμου Σωτ. Γαλανού, Από την Εφημερίδα «Ριζοσπάστης» Παρασκευή 14/4/1989, άρθρο με τίτλο «Θάνατος αγωνιστή» και από την ίδια εφημερίδα που κατά καιρούς αναφέρεται στην προσφορά του.
[2]Η τεκμηρίωση των μουσικών του σπουδών προέρχεται από τα αντίγραφα των πτυχίων του που μου είχε δώσει ο ίδιος το 1987.
[3] Για περισσότερες πληροφορίες βλ. «Λόγια Κεφαλληνιακή Μούσα» έργα Κεφαλλήνων συνθετών 19ου και 20ου αιώνα, δίτομο έργο των: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός και Λαμπρογιάννης Πεφάνης. Έκδοση από το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων 2015 και 2016 αντίστοιχα.