ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ

ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 2004.

20 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ!

‘Εχουν περάσει 20 χρόνια από την κυκλοφορία του πολυτελούς τόμου «Προσωπογραφίες και συνθέσεις ( 17 ος -20^ος Αιώνας)» Αθήνα 2004, ο οποίος περιέχει τις προσωπογραφίες και τους πίνακες της συλλογής του Κοργιαλένειου Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Αργοστολίου. Η συγγραφή του, μου ανατέθηκε από το Κοργιαλένειο Διοικητικό Συμβούλιο τον Νοέμβριο του 2004 και αφοσιώθηκα εντατικά στη σύνταξη κριτικών, περιγραφικών σχολίων για τα επιλεγμένα έργα της έκδοσης καθώς και την αισθητική διαμόρφωση της, που ακόμη και σήμερα κατά τις κριτικές επαιόντων στις παρουσιάσεις που πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη στο Αργοστόλι, στην Εραλδική και Γενεαλογική Εταιρία Ελλάδος, από το Κέντρο Μελετών Ιονίου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και στην Αίθουσα της Παλαιάς Βουλής στην Αθήνα, παραμένει μοναδική-παρά τις αντιγραφές που επιχειρήθηκαν- και αντικειμενικά αξεπέραστη, εφόσον αρκετά από τα έργα εικονίζονται ολόκληρα ή σε λεπτομερειακά close up σε 4 σελίδες το καθένα, όσο και για την ποιότητα των φωτογραφιών των έμπειρων αδελφών Κοτσιρέα, την εξαιρετική εκτύπωση από τον ΑΡΤΥΠΟ ΕΠΕ και την βιβλιοδεσία της Βιβλιοδετικής Αττικής. Το ανυπόγραφο κείμενο που ακολουθεί το βρήκα σε εμπορικό κόμβο για βιβλία στο ίντερνετ, βασίζεται στο προλογικό μου κείμενο της έκδοσης και παρά τις απλουστεύσεις του είναι χρήσιμο…

Μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Με τη συλλογή αυτή παρουσιάζεται η κοσμική τέχνη των περασμένων αιώνων (17ος - 20ος) στην Κεφαλονιά. Εκατό περίπου έργα είναι δημοσιευμένα στον τόμο, έργα αξιόλογων ζωγράφων Κεφαλονιτών ή ξένων, που έχουν αντικείμενο τους συνήθως μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες του νησιού. Ανάμεσα στις προσωπικότητες που παρίστανται στα πορτραίτα ξεχωρίζουν αυτές των: Νικολάου και Ανδρέα Καρούσου, Σάββα Άννινου, Πέτρου Βαλσαμάκη, Μαρίνου Βέγια, Νικολάου Δελλαπόρτα, Όρσας Παύλου Φωκά, Αικατερίνης Σάββα Αννίνου, Δήμου και Νικολάου Βαλσαμάκη, Μαρίας Μηνιάτη, Σπυράκη Μεταξά - Καψολιβέρη, Ιωάννη Μηνιάτη, Αθηνάς Γερασίμου Καββαδία, Ανδρέα Σπυρίδωνος Μηλιαρέση, Διονυσίου Βούρβαχη, Θόδωρου Βλάχου, Νικόλαου Αγγέλου Ξυδιά, Παναγή Χωραφά, Χαράλαμπου Λούζη, Δημήτριου Μηλιαρέση, Παρασκευής Δελλαπόρτα, Σπύρου και Νικόλαου Δελλαπόρτα, Ιωάννη και Γεράσιμου Αννίνου, Μαρίνου Γκεντιλίνη, Ηλία Ζερβού - Ιακωβάτου, Χρυσάνθης Ζερβού - Ιακωβάτου, Κάτες Τυπάλδου - Φορέστη, Χαραλάμπου Γερασίμου Μοντεσάντου, Contessa Anna Jane Rivarola, Ευαγγέλου Παναγή Μπλέσσα, Μαρίνου, Παναγή, Ανδρέα, Αθανασίου και Βασιλείου Βαλλιάνου, Σπύρου, Θωμαϊδος και Γεωργίου Βανδώρου, Ιωάννη Μεταξά, Μαρίνου Κοργιαλένειου κ.α. Προσωπογραφίες σημαντικών προσωπικοτήτων της Κεφαλονιάς του 17ου και 18ου κυρίως αιώνα τις οποίες συγκεντρώνει ο τόμος. Τα έργα φιλοτέχνησαν σημαντικοί ζωγράφοι της εποχής, όπως οι Μηνιάτης, Καντούνης, Ξυδιάς, Προσαλέντης, Άβλιχος, Βικάτος, Παρθένης, Γερανιώτης, Τσαρούχης, Βαρλάμος, Πεταλούδης και άλλοι. Οι δημιουργοί ζωγράφισαν πολιτικούς, στρατιωτικούς, νομικούς, συνθέτες, εμπόρους, ηθοποιούς, δασκάλους, ιατρούς, εξέχουσες φυσιογνωμίες της Κεφαλονιάς όλοι τους. Αυτό που εντυπωσιάζει στη συλλογή είναι ότι στον καμβά αποτυπώνονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Πόζαραν οι οικογένειες Αννίνου, Βαλλιάνου, Ιακωβάτου, ο συνθέτης Διονύσιος Λαυράγκας, η ηθοποιός Μαρία Βαλσαμάκη, η Αγνή Μεταξά κ.ά. Ένα μεγάλο μέρος του δημοσιευμένου καλλιτεχνικού θησαυρού που προβάλλει το λεύκωμα εκτίθεται στο Κοργιαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο και στην Βιβλιοθήκη. Στόχος της έκδοσης αποτελεί η προβολή της ειδικής πολιτιστικής ταυτότητας της Επτανήσου και γενικότερα ολόκληρης της χώρας.

Ο συγγραφέας του εντυπωσιακού λευκώματος, ο εικαστικός και θεωρητικός της τέχνης Κώστας Ευαγγελάτος, αναφέρει: «Ο αισθητικός σχολιασμός των προσωπογραφιών συνοδεύεται από χαρακτηριστικά ιστορικά στοιχεία και αναφορές σχετικές με την προσωπικότητα του εικονιζόμενου, για τον δημιουργό καλλιτέχνη και άλλες συναφείς πληροφορίες για τη φιλοτέχνηση του έργου». Το λεύκωμα ολοκληρώνει κατά κάποιον τρόπο σφαιρικότερα την παρουσίαση της τέχνης που άνθησε τους περασμένους αιώνες στην Κεφαλονιά. Ο καθηγητής Πανεπιστημίου Γεώργιος Ν. Μοσχόπουλος, έχει κάνει την όλη επιστημονική επιμέλεια της ιστορικής έκδοσης. Στο τέλος της μελέτης παρατίθενται ενδιαφέροντα βιογραφικά σχόλια των εικονιζόμενων προσωπικοτήτων, που συνέταξαν ο Ηλίας Τουμασάτος, διευθυντής της Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης, και ο καθηγητής Λάμπρος Σιμάτος».

Συμπληρώνω εδώ ότι για την επίτευξη της έκδοσης σε ορισμένο, αυστηρά σύντομο χρονοδιάγραμμα, ώστε να επιτευχθεί η κρατική επιδότηση της, δούλεψε με μεράκι και ενθουσιασμό όλο το φιλόπονο προσωπικό του Λαογραφικού Μουσείου, με την πολύπειρη Ουρανία Κρεμμύδα, την ευγενική Θεοτοκούλα Μουλίνου και προεξάρχουσα την πληροφορικό Κατερίνα Μαραβέγια-Κώνστα. Σε όλους εκφράζω τις ευχαριστίες μου για την όποια συνδρομή τους, τον ενθουσιασμό και την θετική τους αύρα στη συνεργασία μας, που η ανάμνηση και το αποτέλεσμα της είναι όντως διαχρονικό.

Κώστας Ευαγγελάτος, Μάιος 2024

Εικαστικός, Λογοτέχνης, Θεωρητικός της τέχνης.

βλ. Παρουσίαση έκδοσης στη ΒΟΥΛΗ TV

{https://www.youtube.com/watch?v=HShkGKnKfkY}