Της Ράνιας Στελλάτου

 
Ως ένας από τους πιο δημοφιλής προορισμούς της χώρας, τόσο για τον εξωτερικό όσο και για τον εσωτερικό τουρισμό της χώρας, η Κεφαλονιά βρίσκεται στη δίνη που έχει δημιουργήσει η πανδημία του νέου κωρονοιού. Οι προσπάθειες για μια υποτυπώδη τουριστική σεζόν φέτος αποδεικνύονται πιο δύσκολες απ’ ότι φάνταζαν πριν λίγο καιρό. Η καθημερινή συνειδητοποίηση της κατάστασης και η αξιολόγηση των δυσκολιών και των προϋποθέσεων μας φέρνει διαρκώς μπροστά σε νέα εμπόδια και αδιέξοδα.

Στην τελευταία μελέτη του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO), η οποία εκδόθηκε στις 7 Μαΐου,  προβλέπει ότι η πτώση σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να κινηθεί στο 60 έως 80% κατά τη διάρκεια του 2020. Ήδη η μείωση του Μαρτίου αντιστοιχεί σε 67 εκατ. Τουρίστες και 80 δις. δολάρια. Όπως αναφέρει ο γεν. γραμματέας του UNWTO, «Ο κόσμος αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου υγειονομική και οικονομική κρίση. Ο τουρισμός έχει πληγεί σκληρά με εκατ. θέσεις εργασίας  σε κίνδυνο, σε έναν από τους τομείς υψηλής έντασης εργασίας της οικονομίας.»

Το άνοιγμα του τουρισμού μοιάζει με μια δύσκολη εξίσωση με πολλούς αγνώστους και μεταβλητές. Είναι όλα αυτά για τα οποία συζητάμε και διαβάζουμε αυτόν τον καιρό, η πορεία της επιδημίας, τα τεστ και η αξιοπιστία τους, τα υγειονομικά πρωτόκολλα, η δυνατότητα των επιχειρήσεων να τα εφαρμόσουν, οι τελικές αποφάσεις των tour operators, η ψυχολογία των τουριστών, κ.α. Το αν τελικά είναι ρεαλιστικό και προς το συμφέρον των επιχειρήσεων να λειτουργήσουν αυτή τη σεζόν έχει γίνει γρίφος για δυνατούς λύτες.  

Η Ελλάδα έχει προγραμματίσει την απελευθέρωση πτήσεων από το εξωτερικό προς το Ελ. Βενιζέλος με είσοδο από χώρες με καλά επιδημιολογικά χαρακτηριστικά στις 15 Ιουνίου και σε δεύτερη φάση προς όλα τα αεροδρόμια από 1η Ιουλίου. Στόχος είναι να γίνει πραγματικότητα το καλύτερο από τα τρία σενάρια που έχει επεξεργαστεί ο UNWTO για τους προορισμούς που θα ανοίξουν σύνορα και πτήσεις στις αρχές Ιουλίου το οποίο προβλέπει μείωση 58%.

Φαίνεται ότι ακόμα και το καλύτερο σενάριο είναι πολύ κακό και μπορεί να γίνει και ακόμα χειρότερο αν λάβουμε υπόψιν τα ειδικά στοιχεία της Κεφαλονιάς. Αν η αγορά του Ην. Βασιλείου παραμείνει κλειστή λόγω της μεγάλης έξαρσης της επιδημίας και του υψηλού δείκτη μετάδοσης τότε η απώλεια από την απουσία των Βρετανών θα είναι τεράστια. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του αεροδρομίου για το 2019 οι επιβάτες από το Ην. Βασίλειο αποτελούν το 51,2% του συνόλου των επιβατών που καταφθάνουν στο νησί. Χωρίς καν να υπολογίσουμε τις αφίξεις που δε θα πραγματοποιηθούν με άλλα μέσα και τη μείωση των επιβατών από τις άλλες αγορές (Ιταλία) φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε δεινή θέση. Ακόμα και αν το Ην. Βασίλειο ανοίξει καθυστερημένα όταν ο ρυθμός μετάδοσης του ιού θα έχει μειωθεί, δεν είναι βέβαιο ότι ο χρόνος που θα απομένει θα ικανός για να πραγματοποιηθούν κρατήσεις για να οργανωθούν οι αντίστοιχες πτήσεις.

Πληροφορίες που διακινούνται τελευταία αναφέρουν ότι ίσως η TUI UK ακυρώσει το πρόγραμμα της στην Κεφαλονιά με σκοπό να μεταφέρει τους πελάτες της στη Ζάκυνθο η οποία ως προορισμός είναι πιο οικονομικός και διαθέτει ΜΕΘ και θάλαμο αρνητικής πίεσης. Ακόμη όμως και αγορές που βρίσκονται στις πρώτες χώρες για τις οποίες επιτρέπονται οι πτήσεις από  τον Ιούλιο, θα έχουν μείωση καθώς η χαμηλές πληρότητες αναγκάζουν τις εταιρίες να ακυρώσουν τις πτήσεις τους. Πιθανότατα θα υπάρξουν προορισμοί εντός της χώρας που θα έχουν ιδιαίτερα μειωμένη τουριστική κίνηση είτε λόγω των αγορών που προσελκύουν είτε λόγω επιλογών των tour operators και των αεροπορικών εταιρειών. Η Κεφαλονιά ίσως να είναι μέσα σε αυτούς τους προορισμούς.

Οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι του τουρισμού και κυρίως ο ξενοδοχειακός κλάδος της, βιώνουν μια διαρκή περίοδο αγωνίας η οποία κάθε μέρα εντείνεται. Πολλές επιχειρήσεις δεν πρόλαβαν να ανακάμψουν από την οικονομική κρίση και πρόσφατα την πτώχευση της Tomas Cook και τώρα καλούνται να διαχειριστούν μια ακόμη μεγάλη και πολύπλοκη κρίση.

Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις μέρα τη μέρα και μοιραζόμαστε την αγωνία όλων των εμπλεκόμενων. Ακολουθεί η καταγραφή των σημείων που μέχρι τώρα έχουμε καταγράψει για τα οποία η κεντρική κυβέρνηση αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να μεριμνήσει ώστε να υπάρξει η ελάχιστη στήριξη προς τις πληττόμενες επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους σε αυτές. Κάποια από τα προτεινόμενα σημεία έχουν εξαγγελθεί δεν έχουν όμως νομοθετηθεί.Οργανωτικές Προτάσεις

• Δημιουργία DMO (Destination Marketing Organization)

Πρόκειται για έναν Οργανισμό Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού ο οποίος αποτελεί μια συλλογική δομή με σκοπό την διαχείριση, την προώθηση και την αντικειμενική πληροφόρηση για το σύνολο του τουριστικού προϊόντος στον συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό. Είναι αυτό ακριβώς που έχει ανάγκη η κάθε τουριστική περιοχή και η έλλειψη του είναι πιο εμφανής από ποτέ.

• Όχι σε αποσπασματικές ενέργειες προβολής οι οποίες δεν συνδέονται και δεν αποτελούν μέρος ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού για την προβολή του νησιού και τη διαχείριση κρίσεων.
• Δημιουργία και παρακολούθηση υγειονομικού πρωτοκόλλου σύμφωνα με τα πρότυπα του υπουργείου από το Δήμο/ Περιφέρεια
• Δωρεάν εκπαίδευση του προσωπικού των επιχειρήσεων στα υγειονομικά πρωτόκολλα
• Ορισμός νομικού συμβούλου από το Δήμο/Περιφέρεια ώστε να παρέχει δωρεάν υπηρεσίες στους επιχειρηματίες του τουρισμού συλλογικά
• Διοργάνωση ανοικτής συζήτησης με τα εμπλεκόμενα μέρη του τουρισμού και τον ιατρικό σύλλογο ώστε να οργανωθεί η διαχείριση πιθανού κρούσματος
• Εισήγηση για σύναψη διακρατικών συμφωνιών ώστε οι επιχειρήσεις να διασφαλίζονται από τυχόν ευθύνες απέναντι στους πελάτες τους σε σχέση με τον ιό με προϋπόθεση την εφαρμογή των πρωτοκόλλων (η ελληνική νομοθεσία που αφορά την αστική ευθύνη δεν ισχύει π.χ. στο αγγλικό δίκαιο )

 
Προτάσεις Οικονομικής Στήριξης

• Παράταση του επιδόματος ανεργίας για όσους εποχιακά εργαζόμενους δεν θα εργασθούν φέτος έως τον Μάιο 2021
• Κατάργηση του φόρου διαμονής
• Μείωση των συντελεστών ΦΠΑ
• Κατάργηση των Δημοτικών τελών για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις
• Αναστολή Ασφαλιστικών υποχρεώσεων
• Μείωση του κόστους παροχής ηλεκτρικού ρεύματος για τις επιχειρήσεις που δε θα λειτουργήσουν
• Κατάργηση των τελών ύδρευσης- αποχέτευσης για όσο τα καταλύματα θα παραμείνουν κλειστά
• Επιδότηση του κόστους που αφορά πάγιες κατασκευές όπως διαχωριστικά προστατευτικά plexi glass και άλλα υλικά απαραίτητα (π.χ ΜΑΠ για το προσωπικό) για την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων.  

 
Ράνια Στελλάτου

MSc Διαχείριση Τουρισμού και Περιβάλλοντος
Κίνηση "Κεφαλονιά, νησί για όλους"