Μηνιγγίτιδα: Ανάστατοι οι γονείς μετά τον θάνατο φοιτητή - Κλιμάκιο του ΕΟΔΥ στην Πάτρα
Δεύτερος θάνατος από μηνιγγίτιδα στην Πάτρα το τελευταίο δίμηνο. 37 κρούσματα μέσα σε ένα χρόνο σε όλη τη χώρα.
Ανησυχία έχει προκληθεί στην Πάτρα μετά την είδηση του θανάτου του 20χρονου φοιτητή από «κεραυνοβόλο μηνιγγίτιδα», την ώρα που το Πανεπιστήμιο Πατρών μπαίνει εκ νέου σε κατάσταση συναγερμού με τη διοίκηση να σπεύδει να δημιουργήσει φίλτρο προστασίας της κοινότητας. Κι αυτό γιατί και στο παρελθόν σημειώθηκαν κρούσματα μηνιγγίτιδας μεταξύ φοιτητών.
Πρόκειται για το δεύτερο θανατηφόρο περιστατικό μέσα σε διάστημα λίγων μηνών που σημειώνεται στην Πάτρα. Πρόσφατα έχασε τη ζωή της από την ίδια ασθένεια 16χρονη μαθήτρια που έδινε μάχη στο νοσοκομείο για αρκετό διάστημα.
Στις Αρχές έχει σημάνει συναγερμός και την Τετάρτη (29/1) αναμένεται να μεταβεί εκτάκτως κλιμάκιο του ΕΟΔΥ στην πόλη. Θα μελετηθούν τα τελευταία επιδημιολογικά δεδομένα και θα γίνει διερεύνηση της δράσης προστασίας των φοιτητών, αλλά και των πολιτών από τη διασπορά της μηνιγγίτιδας.
Η επίσκεψη του κλιμακίου γίνεται σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και τις υγειονομικές αρχές, ενόψει και της διοργάνωσης του Πατρινού Καρναβαλιού, με τις εκδηλώσεις να ξεκινούν το επόμενο διάστημα.
Σημειώνεται ότι το 2024, καταγράφηκαν τρεις θάνατοι στην Ελλάδα - η 16χρονη και μια 53χρονη - και 37 περιστατικά μηνιγγίτιδας.
Με ανακοίνωση, το πανεπιστήμιο, ενημέρωσε την Ακαδημαϊκή Κοινότητα ότι σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ και τη Δημόσια Υγεία, εφαρμόστηκε το πρωτόκολλο διαχείρισης της κατάστασης και ελήφθησαν όλα τα μέτρα για την ασφάλεια των εμπλεκομένων.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση σε συνεργασία με τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές, στο κεντρικό αμφιθέατρο στο campus Κουκούλι κλήθηκαν όλοι οι φοιτητές που έγραφαν στην ίδια αίθουσα με το κρούσμα καθώς και όλο το προσωπικό πάσης φύσεως (μέλη ΔΕΠ, διοικητικό, καθαριότητας) που ήρθαν σε στενή επαφή με το κρούσμα και τους χορηγήθηκε χημειοπροφύλαξη από το κλιμάκιο της Δημόσιας Υγείας.
Παράλληλα, έγινε απολύμανση όλων των χώρων του Τμήματος καθώς και του πανεπιστήμιου όπου ενδέχεται να υπήρξε παρουσία του φοιτητή.
Θλίψη για το θάνατο του 20χρονου από μηνιγγίτιδα
Ο άτυχος 20χρονος, με καταγωγή από την Αθήνα, σπούδαζε στο Τμήμα Διοικητών Επιστημών και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και χθες, Δευτέρα (27/1), πήγε κανονικά στην εξεταστική του για να «δώσει» μάθημα.
Σύμφωνα με το pelop.gr, ο φοιτητής, γυρνώντας στο σπίτι όπου μένει μαζί με τη δίδυμη αδελφή του, ένιωσε αδιαθεσία. Διαπιστώθηκε πως είχε 38 πυρετό και η αδελφή του, βλέποντας την έντονη κόπωση, αλλά και κάποια μελανώματα που εμφανίστηκαν, τον πήγε στα Επείγοντα. Δυστυχώς, η επιδείνωση της υγείας του 20χρονου ήταν ραγδαία με αποτέλεσμα, παρ’ όλες τις προσπάθειες των γιατρών, σήμερα να καταλήξει.
Όπως, μάλιστα, μεταδίδει η ΕΡΤ, ο φοιτητής είπε στην αδερφή του «δεν αισθάνομαι καλά» και σύμφωνα με την ίδια, άρχισε να αλλάζει χρώμα η επιδερμίδα του.
Αναβολή της εξεταστικής ανακοίνωσε το Πανεπιστήμιο
Η ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Πατρών για την αναβολή των εξετάσεων:
Το Πανεπιστήμιο Πατρών μετά το θλιβερό συμβάν με το κρούσμα μηνιγγίτιδας που εμφανίστηκε στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης & Τεχνολογίας ενημερώνει την ακαδημαϊκή κοινότητα ότι σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ και τη Δημόσια Υγεία, εφαρμόστηκε το πρωτόκολλο διαχείρισης της κατάστασης και ελήφθησαν όλα τα μέτρα για την ασφάλεια των εμπλεκομένων.
Εφαρμογή προληπτικής αγωγής: Σε συνεργασία με τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές, στο κεντρικό αμφιθέατρο στο campus Κουκούλι κλήθηκαν όλοι οι φοιτητές που έγραφαν στην ίδια αίθουσα με το κρούσμα καθώς και όλο το προσωπικό πάσης φύσεως (μέλη ΔΕΠ, διοικητικό, καθαριότητας) που ήρθαν σε στενή επαφή με το κρούσμα και τους χορηγήθηκε χημειοπροφύλαξη από το κλιμάκιο της Δημόσιας Υγείας.
Απολύμανση χώρων: Αν και ο μηνιγγιτιδόκοκκος μεταδίδεται με τη μεταφορά του σάλιου και άλλων αναπνευστικών εκκριμάτων σε δραστηριότητες όπως βήχας, φιλί και μάσηση των παιχνιδιών και δεν επιβιώνει στο περιβάλλον, έγινε απολύμανση όλων των χώρων του Τμήματος καθώς και του πανεπιστήμιου όπου ενδέχεται να υπήρξε παρουσία του φοιτητή.
Αναβολή εξετάσεων: Επίσης για λόγους καθαρά και μόνο ψυχολογικούς ακυρώνονται οι εξετάσεις 28/1 και 29/1 και τα μαθήματα θα εξεταστούν στις 13/2 και 14/2 σε συνεννόηση με την πρόεδρο του Τμήματος.
Προληπτική ενημέρωση και καθοδήγηση: Στείλαμε άμεσα οδηγίες στους φοιτητές, το προσωπικό και τα μέλη του τμήματος για τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας και τα μέτρα προφύλαξης (οδηγίες ΕΟΔΥΥ).
- Λειτουργεί 1135 24ωρη γραμμή υποστήριξης για τη δημόσια υγεία του Κέντρου Επιχειρήσεων του ΕΟΔΥ, όπου παρέχονται πληροφορίες και ενημέρωση για τη μηνιγγίτιδα και ό,τι άλλο χρειαστεί.
Βακτηριακή Μηνιγγίτιδα: Τα συμπτώματα και οι πιθανές επιπλοκές
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ τα αίτια της βακτηριακής μηνιγγίτιδας διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία και άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες κάθε ατόμου.
Ο πυρετός, η ναυτία, ο έμετος, η κεφαλαλγία, η μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης και οι μυαλγίες είναι τα συνήθη συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς με μηνιγγίτιδα.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος και ο αιμόφιλος ινφλουέντζας τύπου Β προκαλούν πάνω από το 75% όλων των κρουσμάτων βακτηριακής μηνιγγίτιδας και είναι υπεύθυνοι για το 90% της βακτηριακής μηνιγγίτιδας στα παιδιά.
Στους ενήλικες επικρατεί ο πνευμονιόκοκκος ακολουθούμενος από τον μηνιγγιτιδόκοκκο και έπεται η λιστέρια που εμφανίζει ιδιαίτερα αυξημένη συχνότητα στη νεογνική περίοδο και στους άνω των 50 ετών. Τα λιγότερο συχνά βακτηριακά αίτια όπως ο σταφυλόκοκκος, ο στρεπτόκοκκος ομάδας Β, τα εντεροβακτηριοειδή και η λιστέρια προκαλούν νόσο σε ευαίσθητους πληθυσμούς όπως νεογνά και ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς.
Το φάσμα της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου ποικίλλει από πυρετό και ασυμπτωματική βακτηριαιμία ως σηψαιμία, τοξική καταπληξία και θάνατο. Τα κλινικά συνδρομα που έχουν αναγνωριστεί περιλαμβάνουν βακτηριαιμία χωρίς σηψαιμία, μηνιγγοκοκκαιμία (σηψαιμία) χωρίς μηνιγγίτιδα και μηνιγγίτιδα με ή χωρίς μηννιγγοκοκκαιμία. Ακόμη η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί και με λοίμωξη συγκεκριμένων οργάνων.
Πρόσφατη ανάλυση των περιστατικών μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου κατά το χρονικό διάστημα 1998-2007, μέσω του συστήματος ABC στις ΗΠΑ, έδειξε ότι το συχνότερο κλινικό σύνδρομο είναι η μηνιγγίτιδα (50,2%) ακολουθούμενη από βακτηριαιμία (37,5%), πνευμονία (9,2%) και σηπτική αρθρίτιδα (2,0%).
Πίνακας 1: Συχνότερα αίτια βακτηριακής μηνιγγίτιδας ανάλογα με τους προδιαθεσικούς παράγοντες | πηγή: ΕΟΔΥ
Βακτηριακή μηνιγγίτιδα: Τα συμπτώματα
Τα κλινικά συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία. Οι περισσότερες άτυπες εικόνες, όπως επισημαίνει ο ΕΟΔΥ παρατηρούνται στη νεογνική και βρεφική ηλικία. Η τυπική αρχική κλινική εικόνα της μηνιγγίτιδας από N. meningitidis χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού, ναυτία, έμετο, κεφαλαλγία, μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης και μυαλγίες σε ένα κατά τα άλλα υγιή ασθενή.
Σε προοπτική επιδημιολογική μελέτη, η κλασική τριάδα συμπτωμάτων πυρετός, αυχενική δυσκαμψία και επηρεασμένο επίπεδο συνείδησης ήταν παρούσα σε 27% των ασθενών με μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα ενώ ήταν πιο συχνή στην πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα (58%). Με την προσθήκη του εξανθήματος το ποσοστό ασθενών που είχαν τουλάχιστον δύο από τα τέσσερα αυτά σημεία ανέρχεται στο 89%. Άλλα συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, κακουχία, έμετοι, σπασμοί συνοδεύουν τη νόσο.
Οι σπασμοί εμφανίζονται συχνότερα στα παιδιά (20-30%) και σε λιγότερο από 12% στους ενήλικες. Ξεκινούν ως εστιακοί και δευτερογενώς γενικεύονται. Τα εστιακά νευρολογικά σημεία και οι επιληπτικές κρίσεις είναι λιγότερο συχνές σε μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα, σε αντίθεση με μηνιγγίτιδα που οφείλεται σε H. influenzae ή Streptococcus pneumoniae. Άλλες νευρολογικές εκδηλώσεις όπως τα σημεία Kernig και Brudzinski είναι ενδεικτικά μηνιγγίτιδας αλλά η απουσία τους δεν αποκλείει τη διάγνωση της νόσου.
Η βραδυκαρδία, οι έμετοι, το οίδημα οπτικής θηλής μπορεί να δηλώνουν αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης οπότε απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην απόφαση για διενέργεια οσφυονωτιαίας παρακέντησης. Το εξάνθημα είναι χαρακτηριστικό, εμφανίζεται στο 50% των ασθενών κατά την πρώτη εξέταση, αφορά κυρίως τη μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα και είναι σε τυπικές περιπτώσεις πετεχειώδες ή πορφυρικό (80%) και σε άτυπες κηλιδοβλατιδώδες ή κνιδωτικό. Πορφυρικό ή πετεχειώδες εξάνθημα που συνοδεύεται από τοξική καταπληξία είναι παθογνωμονικό μηνιγγιτιδοκοκκαιμίας και προκαλεί ανησυχία για ενδεχόμενη αιμορραγία επινεφριδίων που έχει βαρεία κλινική εικόνα και μεγάλη θνητότητα. Η σηπτική αρθρίτιδα, η περικαρδίτιδα και η πνευμονία αποτελούν επίσης ένδειξη γενικευμένης λοίμωξης.
Βακτηριακή μηνιγγίτιδα: Πώς μεταδίδεται
Η μετάδοση γίνεται με άμεση επαφή από άτομο σε άτομο με σταγονίδια των αναπνευστικών εκκρίσεων.
Ο μηνιγγιτιδόκοκκος δεν επιβιώνει στο περιβάλλον. Πηγή εξάπλωσης του μηνιγγιτιδόκοκκου είναι ο ασυμπτωματικός αποικισμός του ανώτερου αναπνευστικού, ο οποίος ποικίλει ανάλογα με την ηλικία.
Ασυμπτωματικοί φορείς μηνιγγιτιδόκοκκου είναι το 10% περίπου του γενικού πληθυσμού, αλλά τα ποσοστά κυμαίνονται από 2% σε παιδιά που δεν παρακολουθούν παιδικό σταθμό έως και 24-37% εφήβων και νεαρών ενηλίκων ηλικίας 15-24 ετών.
Σε κλειστούς πληθυσμούς κατά τη διάρκεια επιδημιών το ποσοστό της φορείας αγγίζει το 100% . Πρόσφατη μελέτη από την Ελλάδα υπολογίζει τη φορεία μηνιγγιτιδοκόκκου σε 10,5% στο γενικό πληθυσμό με επιμέρους ποσοστά 13,1% και 11,3 σε παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αντίστοιχα και 37,4% σε νεοσύλλεκτους.
Στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική η μέση διάρκεια της φορείας υπολογίζεται σε περίπου 9 μήνες. Η φορεία βοηθά στην ανάπτυξη φυσικής ανοσίας.
Βακτηριακή μηνιγγίτιδα: Οι επιπλοκές
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ η περιφερική κυκλοφορική καταπληξία αποτελεί μια από τις σοβαρότερες επιπλοκές και συμβαίνει συνήθως την πρώτη ημέρα της νοσηλείας. Μία από τις βαρύτερες επιπλοκές είναι η διάχυτη ενδαγγειακή πήξη (DIC). Η DIC γίνεται κλινικά εμφανής με την επέκταση υποδόριων αιμορραγιών, γαστρορραγία, ή αιμορραγίες ούλων ή αιμορραγίες στις θέσεις φλεβοκεντήσεων. Οι οξείες επιπλοκές σχετίζονται με την εμφάνιση αγγειίτιδας, DIC και υπότασης στην σοβαρή μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο.
Η κεραυνοβόλος πορφύρα αποτελεί άλλη μια από τις σοβαρές επιπλοκές της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου και εμφανίζεται σε περίπου 15-25% των ατόμων με μηνιγγοκοκκαιμία. Η νέκρωση των άκρων και κυρίως των δακτύλων αποτελεί σημείο κεραυνοβόλου μηνιγγιτιδοκοκκικής λοίμωξης.
Κατά την οξεία λοίμωξη μπορεί ακόμη να εκδηλωθούν: αιμορραγία των επινεφριδίων, επιπεφυκίτιδα, αρθρίτιδα, περικαρδίτιδα, μυοκαρδίτιδα, πνευμονία, περιτονίτιδα και νεφρικά έμφρακτα. Άλλες σοβαρές αλλά σπάνιες νευρολογικές βλάβες όπως πάρεση κρανιακών νεύρων ειδικά 6ης, 7ης και 8ης εγκεφαλικής συζυγίας, υποσκληρίδια συλλογή, εμπύημα, εγκεφαλικό απόστημα, αταξία, επιληπτικές κρίσεις, τύφλωση και αποφρακτικός υδροκέφαλος μπορεί ακόμη να εμφανιστούν. Στα παιδιά το πιο συχνό νευρολογικό συνεπακόλουθο της νόσου είναι η κώφωση, η οποία εμφανίζεται σε ποσοστό 5-10%.
Οι μη πυώδεις επιπλοκές της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου, με συχνότερες την αρθρίτιδα και το οζώδες ερύθημα, φαίνεται να προκαλούνται από τη μεσολάβηση ανοσοσυμπλεγμάτων και γίνονται εμφανείς 4-9 ημέρες μετά την έναρξη της νόσου. Παλαιότερα η απρόσφορη έκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης θεωρείτο ως επιπλοκή της μηνιγγίτιδας.
Σήμερα θεωρείται ότι αποτελεί απάντηση του ξενιστή σε υποογκαιμία και η ελεύθερη λήψη υγρών θεωρείται επωφελής για τη διατήρηση σταθερής αρτηριακής πίεσης. Στις βιομηχανικές χώρες, η συνολική θνησιμότητα της μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 5-10%.
Η θνητότητα βρίσκεται στα επίπεδα του 5-15% ακόμα και σε χώρες με καλό επίπεδο ιατρικών υπηρεσιών ενώ στην περίπτωση της κεραυνοβόλου σηψαιμίας μπορεί να ξεπεράσει το 15-20%. Η θνητότητα εξαρτάται επίσης και από την οροομάδα και είναι υψηλότερη για την W135 (21%) σε σχέση με τις C 14%), Y (9%) και B (6%). Ένα 10-20% των επιζώντων από μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα θα παραμείνει με σοβαρά νευρολογικά κατάλοιπα.
ieidiseis.gr