του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Τέσσερις είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις για τον κλάδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών το δωδεκάμηνο μετά τις ευρωεκλογές. Οι αναμενόμενες εξελίξεις είναι τέτοιες που προδικάζουν ότι θα δημιουργηθεί ένα εντελώς νέο τοπίο, καθώς οι «εκκρεμότητες» για τον κλάδο είναι πολλές και ουσιαστικές, ενώ η διευθέτησή τους αναμένεται να δρομολογηθεί μετά τις εκλογές.

Σύμπραξη με δημόσιο

Η μεγάλη αλλαγή στο συνταξιοδοτικό, με την είσοδο ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στα νέου τύπου Επαγγελματικά Ταμεία εκτιμάται πως θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον μέσα στο 2014. Όπως αποκάλυψε το “Κεφάλαιο”, μέσα στους επόμενους δέκα μήνες θα ανατραπεί η διάρθρωση και τα όρια μεταξύ των τριών πυλώνων του ασφαλιστικού συστήματος με την συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να προκύψει ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα.

Η μελέτη για τον δεύτερο ασφαλιστικό πυλώνα βρίσκεται στα σκαριά, ενώ μετά τις εκλογές θα ξεκινήσει ο βασικός κορμός της διαβούλευσης μεταξύ κυβέρνησης, Τράπεζας της Ελλάδος και ασφαλιστικών εταιρειών. Στόχος του διαλόγου αυτού είναι να ψηφιστεί μέσα στο έτος ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που να επιτρέπει τη δημιουργική εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα με στόχο την αντιμετώπιση -ή έστω την άμβλυνση- του συνταξιοδοτικού προβλήματος.

Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Μνημονίου, θα πρέπει σε διάστημα 15 μηνών από το Μάρτιο του 2013, ήτοι μέχρι τον Ιούνιο του 2014, να προετοιμαστεί και ολοκληρωθεί το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία Δεύτερου Πυλώνα συμπληρωματικών συντάξεων. Ωστόσο, λόγω κρίσης, η άτυπη αυτή προθεσμία έχει πλέον μετατεθεί για τον Ιούνιο του 2015.

Μεγάλη ανατροπή θα αφορά τον πυλώνα της επικουρικής ασφάλισης, και κυρίως τα Ταμεία που δεν εντάσσονται στο ΕΤΕΑ (Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης). Σύμφωνα με τη μελέτη που έχει ετοιμαστεί, αλλά θα δημοσιοποιηθεί στο β΄ εξάμηνο του έτους:

-Σημαντικός αριθμός επικουρικών ταμείων προορίζονται να ενταχθούν σε ένα σχέδιο διασύνδεσής τους με ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες θα αναλάβουν αφενός τη μεγέθυνση της απόδοσης των διαθεσίμων τους και αφετέρου τη διασφάλιση των παροχών τους (επικουρικές συντάξεις και υπηρεσίες υγείας).

-Προβλέπεται η μετάλλαξη επικουρικών Ταμείων που θα μείνουν εκτός ΕΤΕΑ σε “Επαγγελματικά Ταμεία” νέου τύπου, που θα καλύπτουν, σε συνεργασία με ασφαλιστικές εταιρείες, τον δεύτερο πυλώνα ασφάλισης.

Στελέχη του κλάδου εξηγούν ότι πρόκειται για συνεργασίες που θα έχουν την μορφή ΣΔΙΤ, στις οποίες το Ταμείο και η Ασφαλιστική θα δημιουργούν ένα φορέα διαχείρισης πόρων αλλά και παροχής επικούρισης και κάλυψης υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα θα δρομολογηθεί η δυνατότητα συνεργασίας του ΕΟΠΥΥ με ασφαλιστικές εταιρείες όσο αφορά την πώληση υπηρεσιών υγείας από τα κρατικά νοσοκομεία.          

Υποχρεωτική ασφάλιση ακινήτων

Για το δεύτερο εξάμηνο του 2014 μετατίθεται η συζήτηση για την ενεργοποίηση μίας παλαιότερης απαίτησης της Τρόικας, που αφορά στην υποχρεωτική ασφάλιση των ακινήτων απέναντι στις φυσικές καταστροφές, με κεντρικό άξονα τον σεισμικό κίνδυνο. Οι πρόσφατες ζημιές στην Κεφαλονιά επανέφεραν στο προσκήνιο την ανάγκη ασφάλισης των ακινήτων, κυρίως όσων βρίσκονται σε περιοχές που εμφανίζουν “τακτική” σεισμική δραστηριότητα.

Από πλευράς κυβέρνησης εκτιμάται ότι είναι προς όφελος του κράτους να καλύπτονται τα χρήματα που χρειάζονται για την αποκατάσταση των ζημιών από ιδιωτικά κεφάλαια, ήτοι μέσω των ασφαλιστικών, αφού δεν θα επιβαρύνεται ο προϋπολογισμός. Πόσω μάλλον, όταν το ελληνικό δημόσιο δεν βρίσκεται στην καλύτερη οικονομική κατάσταση...

Η λύση της υποχρεωτικής ασφάλισης όλων των ακινήτων έναντι φυσικών καταστροφών, αν προχωρήσει, θα γίνει με νόμο του κράτους που θα κατατεθεί στη Βουλή. Η συζήτηση βρίσκεται ακόμη σε πρώιμη φάση καθώς πολλοί είναι εκείνοι που μιλούν για νέο “χαράτσι” και μία νέα τεράστια και δυσβάσταχτη επιβάρυνση για τα νοικοκυριά, την ώρα που το κράτος αγωνιά για την πορεία των φορολογικών εσόδων.

Εποπτικό πλαίσιο

Με δεδομένη την εφαρμογή του νέου καθεστώτος του Solvency II οι κυρίαρχοι στόχοι της Τράπεζας της Ελλάδος είναι η ολοκλήρωση του αναγκαίου κανονιστικού πλαισίου και η σταδιακή προετοιμασία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Το 2014 θα είναι το έτος της εφαρμογής των Πράξεων 30 και 31/30.9.2013 καθώς και των αναμενόμενων “Κατευθυντήριων Γραμμών” που θα οδηγήσουν στη μετάβαση και στην πλήρη εφαρμογή του καθεστώτος του Solvency ΙΙ. 

Εν αναμονή των νομοθετικών παρεμβάσεων οι ασφαλιστικές εταιρείες προετοιμάζονται για την έλευση του νέου πλαισίου, αυξάνοντας τα επίπεδα τεχνογνωσίας, υποδομής και φερεγγυότητας προκειμένου να αναλάβουν ενεργά συμπληρωματικό ρόλο στην συνταξιοδοτική αποταμίευση. Την ίδια ώρα, οι εγχώριοι τραπεζικοί όμιλοι έχουν δεσμευτεί να πουλήσουν τις ασφαλιστικές τους δραστηριότητες, τουλάχιστον ένα πλειοψηφικό πακέτο, ενώ θυγατρικές ξένων ασφαλιστικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί από τις μητρικές τους... καραδοκούν, θέλοντας να τοποθετηθούν για την επόμενη ημέρα. 

Σε αυτό το πλαίσιο, θα συνεχιστεί η αυστηρή πολιτική που ασκεί η ΤτΕ, προκειμένου να περιοριστούν στο ελάχιστο οι νέες επισφάλειες των ασφαλιστικών εταιρειών και τελικά ο κλάδος να βαδίσει χωρίς μεγάλες απώλειες προς την υιοθέτηση του Solvency II από την 1η Ιανουαρίου του 2016.

Κλάδος αυτοκινήτου
Σε ό,τι αφορά τα ανασφάλιστα οχήματα, οι ασφαλιστικές περιμένουν τη μείωση του αριθμού τους μετά την εφαρμογή των νόμων που έχουν ήδη ψηφιστεί. Γι΄ αυτόν το λόγο, θεσπίστηκε κατά τα πρότυπα πολλών ευρωπαϊκών κρατών η διαδικασία ηλεκτρονικού ελέγχου κυκλοφορίας, με την οποία διασταυρώνονται ηλεκτρονικά τα ηλεκτρονικά αρχεία των ασφαλισμένων και των νομίμως κυκλοφορούντων οχημάτων, κατά τρόπο ώστε να προκύπτουν άμεσα τα ανασφάλιστα οχήματα. Χαρακτηριστικό της αποτελεσματικότητας της νέας διαδικασίας είναι ότι ήδη μετά την ψήφιση του ν.4141/2013 στο Κέντρο Πληροφοριών εμφανίστηκαν περίπου 600 χιλιάδες νεοασφαλιζόμενα οχήματα. 

Για καινούρια αρχή στην ασφάλιση των αυτοκινήτων έκανε λόγο ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, στο πλαίσιο ομιλία του κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης της ένωσης για το 2013. Ο κ. Σαρρηγεωργίου τόνισε ότι οι αλλαγές που συντελούνται στην εν λόγω κατηγορία ασφαλίσεων είναι... οι αυτονόητες, ενώ στη νέα εποχή το ασφάλιστρο θα συμβαδίζει με την κάλυψη. 

Σύμφωνα με τον ίδιο, το νέο νομοθετικό πλαίσιο προστατεύει και διασφαλίζει τον ασφαλισμένο αλλά και τον τρίτο ζημιωθέντα, σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος ενώ, παράλληλα, οι νέες ρυθμίσεις προστατεύουν και θωρακίζουν τη φερεγγυότητα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων

Οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που τίθενται σε είναι μεταξύ άλλων οι εξής:
- Η κατάργηση της αυτόματης ανανέωσης της ασφάλισης αυτοκινήτου και η αναγνώριση της πληρωμής του ασφαλίστρου ως απαραίτητης προϋπόθεσης, τόσο για την έναρξη όσο και για την ανανέωση της ασφαλιστικής κάλυψης. Με τον τρόπο αυτό, δεν θα απαιτείται πλέον ακύρωση/καταγγελία της ασφάλισης από τον ασφαλιστή, κατά τον χρόνο λήξης της ασφαλιστικής σύμβασης.

- Η κατάργηση του αυτοκόλλητου σήματος ασφάλισης και του σήματος προσωρινής ασφάλισης.

- Η θεσμική αναγνώριση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας ασφαλιστή, ασφαλισμένου και δικαιούχου αποζημίωσης σε όλες τις διαδικασίες.

Ο νέος νόμος στοχεύει, επίσης, στην αντιμετώπιση δυσλειτουργιών του παρελθόντος που έβλαπταν τους συνεπείς ασφαλισμένους, τους ζημιωθέντες αλλά και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Καθώς εφαρμόζεται πλέον ένα σαφές σύστημα έναρξης/λήξης/ακύρωσης της υποχρεωτικής ασφάλισης αυτοκινήτου που εκτιμάται ότι θα ωφελήσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Τέλος, η αναγνώριση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας έχει σκοπό τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση των διαδικασιών σε όλα τα στάδια της συνδιαλλαγής ασφαλιστή-ασφαλισμένου.