Ένα φρούτο που δεν τρώγεται ωμό, το κυδώνι συμβόλιζε τον έρωτα και την ευζωία στους Ομηρικούς χρόνους. Δείτε πώς θα χρησιμοποιήσετε αυτό το παράξενο φθινοπωρινό φρούτο, για να φτιάξετε ζελέ και γλυκό του κουταλιού ή να το συνδυάσετε με κρέατα στη γάστρα και την κατσαρόλα.

Το κυδώνι ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες από την εποχή του Ομήρου. Λέγεται ότι όταν ο Πάρις έδωσε στην Αφροδίτη το «χρυσό μήλο», κάτι που οδήγησε στον Τρωικό πόλεμο, εννοούσε ένα κυδώνι. Ίσως γι’ αυτό ο νομοθέτης Σόλων το ενέταξε στη γαμήλια τελετουργία με νομοθέτημά του. Αυτή η παράδοση συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, καθώς σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας δίνουν γλυκό κυδώνι στο αντρόγυνο πριν την πρώτη νύχτα του γάμου, για να ξυπνήσουν την επομένη και οι δύο με γλυκιά αναπνοή.

Ένα φρούτο με καταγωγή από τον Νότιο Καύκασο το κυδώνι είναι πολύ δημοφιλές στη Μικρά Ασία. Μάλιστα το Αϊβαλί σημαίνει κήπος από κυδώνια στα τουρκικά (ayva = κυδώνι). Το κυδώνι έχει πάρει την επιστημονική του ονομασία Cydonia oblonga από την αρχαία κρητική πόλη Κυδωνία (τα σημερινά Χανιά), όπου οι τοπικοί γεωργοί καλλιεργούσαν φρούτα εξαιρετικής ποιότητας.

Ένα φρούτο που δεν τρώγεται ωμό

Όταν είναι ωμό το κυδώνι είναι εξαιρετικά στυφό και δεν είναι δυνατό να φαγωθεί. Όταν όμως μαγειρευτεί ή ψηθεί κάτι μαγικό συμβαίνει, το φρούτο γλυκαίνει και αναπτύσσει αρώματα από εσπεριδοειδή και βανίλια.

Περιέχει θειαμίνη και ριβοφλαβίνη, δύο σημαντικές ουσίες που ενισχύουν την μνήμη και την εγκεφαλική λειτουργία. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι η υψηλή περιεκτικότητα σε πηκτίνη, γι’ αυτό και είναι ιδανικό για την παρασκευή μαρμελάδας και ζελέ. Η πηκτίνη επιβραδύνει την απορρόφηση των σακχάρων, κάτι που την καθιστά χρήσιμη σε αυτούς που προσπαθούν να χάσουν βάρος αλλά και σε όσους πάσχουν από διαβήτη.

Αυτό το χρυσό μήλο χρησιμοποιείται ευρέως στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα και είναι πολύ οικονομικό στην εποχή του. Θα το βρείτε στις λαϊκές, στα μανάβικα αλλά και στο discount φυλλαδιο με μόλις 1,09 ευρώ το κιλό.

Δείτε παρακάτω δυο απλές συνταγές για να γνωρίσετε το κυδώνι και την ιδιαίτερη γεύση του.

Πελτές κυδώνι

ΥΛΙΚΑ

• 4 μέτρια κυδώνια
• 2  ποτήρια νερού ζάχαρη
• Χυμό από ένα λεμόνι
• λίγο αλάτι
• 2-3 φυλλαράκια αμπαρόριζα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

1. Πλύνουμε τα κυδώνια και βγάζουμε το εξωτερικό χνούδι. Τα ξεφλουδίζουμε και αφαιρούμε τον πυρήνα με τα κουκούτσια με το ειδικό εργαλείο. Βάζουμε τα φλούδια και τους πυρήνες σε ένα τούλι η τουλπάνι και τα δένουμε σφιχτά. Κόβουμε τα κυδώνια στα τέσσερα.
2. Βάζουμε σε κατσαρόλα τα κομμάτια των κυδωνιών μαζί και το τούλι με τα φλούδια και τα σκεπάζουμε με νερό. Τα βράζουμε περίπου μια ώρα. Τα σουρώνουμε με λεπτή σίτα.
3. Πετάμε το τούλι με τα φλούδια. Προσθέτουμε ένα φλιτζάνι ζάχαρη σε δύο φλιτζάνια ζουμί, το αλάτι, τον χυμό του λεμονιού και την αμπαρόριζα .
4. Αφήνουμε να βράσει σε δυνατή φωτιά περίπου μισή ώρα. Για να δούμε αν είναι έτοιμος ο πελτές, βουτάμε ένα κουτάλι στην κατσαρόλα και ρίχνουμε μια σταγόνα σε ένα ποτήρι νερό. Αν κατέβει ολόκληρη ο πελτές είναι έτοιμος.
5. Βγάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά, αφαιρούμε την αμπαρόριζα και αδειάζουμε το περιεχόμενο αμέσως (γιατί πήζει γρήγορα) στα κατάλληλα σκεύη. Τα βρασμένα κυδώνια τα κάνουμε μαρμελάδα κυδώνι.

Αρνί με κυδώνια στην κατσαρόλα

ΥΛΙΚΑ

• 2 μέτρια κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• 1/3 του φλυτζανιού ελαιόλαδο
• 1 κιλό αρνί σε μικρά κομμάτια
• 2 μεγάλα κυδώνια
• αλάτι, πιπέρι
• λίγη ζαφορά
• ½ κουταλάκι κανέλα σε σκόνη
• 3 φλυτζάνια νερό
• 1 κουτάλι ζάχαρη
• 1/4 του φλυτζανιού λεμόνι
  
  ΕΚΤΕΛΕΣΗ

1. Σε μια μεγάλη κατσαρόλα τσιγαρίζουμε τα κρεμμύδια και το κρέας, μέχρι να ροδίσουν ελαφρά. Προσθέτουμε το αλατοπίπερο, την κανέλα και το νερό. Το να σιγοβράσει για μια ώρα σε σιγανή φωτιά, ανακατεύοντας τακτικά.
2. Πλύνουμε αλλά δεν ξεφλουδίζουμε τα κυδώνια. Τα κόβουμε σε τέσσερα ή οκτώ κομμάτια, ανάλογα με το μέγεθος και βγάζουμε τα κουκούτσια. Τα τηγανίζουμε πολύ λίγο λάδι για 2-3 λεπτά μόνο, ώστε να μη μαλακώσουν πολύ.
3. Τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα με το κρέας μαζί με τη ζάχαρη, το λεμόνι και τη ζαφορά.
4. Σιγοβράζουμε μέχρι να μαλακώσει καλά το κρέας και τα κυδώνια, περίπου 40 λεπτά.

 Την επόμενη φορά που θα δείτε κυδώνια στη λαϊκή ή το σούπερ μάρκετ μην τα προσπεράσετε αδιάφορα. Δοκιμάστε τις συνταγές που προτείνουμε και που σίγουρα θα λατρέψουν η οικογένεια και οι φίλοι σας.

ΠΗΓΕΣ: Πόλη Χανίων (Κυδωνία) | Discount φυλλάδιο, κυδώνια σε προσφορά | Κυδώνι, το αγαπημένο φρούτο του μάγειρα, από τα ομηρικά χρόνια (Τα Νέα, 30/10/2009)