Ιδιαίτερα αποκαλυπτική ήταν πρόσφατη πανεπιστημιακή έρευνα που αφορούσε άτομα που ασχολούνται με τα τυχερά παιχνίδια και παράλληλα είναι επιρρεπή στο ψέμα, την εξαπάτηση και την εν γένει σκληρή συμπεριφορά. Τι έδειξε; Πως είναι πολύ πιθανότερο να παρουσιάσουν προβλήματα όπως ο εθισμός στον τζόγο, παρά να χρησιμοποιήσουν κάποια «θεραπεία» ώστε να περιορίσουν το πρόβλημα (πρωτογενής ψυχοπάθεια).

Η ψυχοπάθεια γενικότερα αποτελεί ένα μοτίβο συναισθηματικών, προσωπικών και συμπεριφορικών χαρακτηριστικών και περιλαμβάνει την αναισθησία, τη χειραγώγηση, τις παρορμητικές ενέργειες και την αντικοινωνική συμπεριφορά. Το πρώτο συστατικό της είναι η πρωτογενής ψυχοπάθεια που μέσω μιας σημαντικής γενετικής λειτουργίας μπορεί να κάνει ένα άτομο επιρρεπές στο ψέμα, την απάτη, την επιθετικότητα, την ανυπόκριτη συμπεριφορά, τη συνολική έλλειψη ενσυναίσθησης και την αυξημένη μεγαλοπρέπεια.

Το δεύτερο συστατικό είναι η δευτερογενής ψυχοπάθεια, η οποία πιστεύεται ότι αποτελεί περισσότερο ένα συγκεκριμένο μοτίβο που χαρακτηρίζεται από αρνητικά συναισθήματα, υψηλά επίπεδα άγχους, αναζήτηση συγκίνησης και παρορμητικότητα.

Πολλές μελέτες έχουν συνδέσει και τους δύο αυτούς τύπους ψυχοπάθειας με διάφορες δυσμενείς εκβάσεις στη ζωή των ατόμων που τις εμφανίζουν. Η αποτυχία, ή η απροθυμία να εφαρμόσουν αυτά τα άτομα προστατευτικές στρατηγικές συμπεριφοράς (στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να περιορίσουν τη ζημιά που μπορεί να υποστούν από διάφορες δραστηριότητες, όπως πχ η αποφυγή της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ) αναφέρεται συχνά ως ένας σημαντικός μηχανισμός που οδηγεί σε δυσάρεστα αποτελέσματα για άτομα με υψηλή πρωτογενή ψυχοπάθεια.

Η τάση να ενεργεί κανείς βιαστικά υπακούοντας στις παρορμήσεις του και με τρόπο που αργότερα θα μετανιώσει, είναι πολύ συχνά ο λόγος που η δευτερογενής ψυχοπάθεια οδηγεί ένα άτομο σε προβλήματα. Αυτή η τάση συμπεριφοράς μερικές φορές αντιμετωπίζεται ως ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που ονομάζεται «επείγουσα ανάγκη». Πως όμως όλα τα παραπάνω μεταφράζονται σε – προβληματική - συμπεριφορά τζόγου;

Για να μελετήσει τη σχέση μεταξύ ψυχοπάθειας και τυχερών παιχνιδιών, ο επικεφαλής Matthew P. Kramer και οι συνεργάτες του οργάνωσαν μια διαδικτυακή έρευνα σε φοιτητές πανεπιστημίου που δήλωναν ότι ασχολούνται συστηματικά με τον τζόγο. Οι ερευνητές συνέλεξαν αρχικά παρατηρήσεις από 1.620 μαθητές, αλλά οι 1.312 από αυτούς αποκλείστηκαν επειδή δεν ανέφεραν ότι ασχολούνταν με τον τζόγο. Έτσι, αναλύθηκαν οι απαντήσεις των 308 μόνο φοιτητών που δήλωσαν πως εμπλέκονταν με τον τζόγο. Το μεγαλύτερο ποσοστό (63.64%) ήταν άνδρες, η μέση ηλικία τα 21 έτη και η έρευνα έλαβε χώρα το 2017.

Οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν αξιολογήσεις σχετικές με την ποσότητα τυχερών παιχνιδιών, τα πρωτογενή και δευτερογενή ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά, τις προστατευτικές στρατηγικές συμπεριφοράς γύρω από τον τζόγο και τη σοβαρότητα του προβλήματος τζόγου. Η τελευταία αξιολόγηση περιελάμβανε ερωτήσεις σχετικά με τα προβλήματα που δύναται να προκαλέσει η ενασχόληση με τον τζόγο, τα οποία είναι κατά βάση οικονομικά και προβλήματα ψυχικής υγείας όπως το υπέρμετρο άγχος. Μέσα από τις αναλύσεις τους, οι ερευνητές εξέτασαν το ενδεχόμενο ύπαρξης προβλημάτων τζόγου καθώς και το μέγεθος κάθε προβλήματος ξεχωριστά.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πρωτογενής ψυχοπάθεια συνδέεται με την ύπαρξη προβλημάτων τζόγου τόσο άμεσα όσο και μέσω της συσχέτισης με χαμηλά επίπεδα εφαρμογής προστατευτικής στρατηγικής συμπεριφοράς για τον τζόγο, η οποία με τη σειρά της επιδεινώνει τα υπάρχοντα προβλήματα. Με απλούστερα λόγια, άτομα που είναι επιρρεπή στο ψέμα, την εξαπάτηση και την ανυπόκριτη συμπεριφορά, ενώ έχουν χαμηλά επίπεδα ενσυναίσθησης, έχουν την τάση να εμφανίζουν προβλήματα που σχετίζονται με τον τζόγο. Παράλληλα, τα ίδια άτομα είναι λιγότερο επιρρεπή στη χρήση στρατηγικών που στοχεύουν στην προστασία τους από τέτοια προβλήματα, κάτι που οδηγεί στην περαιτέρω επιδείνωση τους.

Το μέγεθος των προβλημάτων τζόγου συνδέθηκε επίσης με την πρωτογενή ψυχοπάθεια, αλλά η συγκεκριμένη σύνδεση εξηγήθηκε πλήρως από τη μειωμένη χρήση προστατευτικών στρατηγικών. Κατά τον ίδιο τρόπο, η δευτερογενής ψυχοπάθεια συσχετίστηκε επίσης με προβλήματα τυχερών παιχνιδιών και η συγκεκριμένη περίπτωση χαρακτηρίζεται αισθητά πιο σοβαρή. Η τάση για λήψη βιαστικών και παρορμητικών αποφάσεων είναι ικανή να οδηγήσει σε έντονα προβλήματα τζόγου. Τέλος, η συσχέτιση μεταξύ του μεγέθους των προβλημάτων τζόγου και της δευτερογενούς ψυχοπάθειας ήταν εξίσου άμεση και αρκετά ισχυρή.

Η συγκεκριμένη μελέτη έριξε φως στην άκρως σημαντική σύνδεση μεταξύ της συμπεριφοράς στον τζόγο και των ψυχοπαθητικών χαρακτηριστικών. Σημειώνεται ωστόσο πως ο συγκεκριμένος σχεδιασμός της μελέτης δεν επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων τύπου «αιτία & αποτέλεσμα» μεταξύ των θεωρούμενων συμπεριφορικών και προσωπικών τάσεων που εκδηλώνει κάθε άνθρωπος. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε φοιτητές πανεπιστημίου, κάτι που σημαίνει πως τα αποτελέσματα πιθανότατα δεν θα ήταν τα ίδια σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες.

Αξίζει εδώ να αναφερθεί πως οι στοιχηματικες εταιριες δουλεύουν ανελλιπώς πάνω σε ανάλογα προβλήματα εθισμού, προκειμένου ο κόσμος να αντιμετωπίζει τα τυχερά παιχνίδια ως διασκέδαση. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα στην Ελλάδα, οι ιστοσελίδες βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή με το ΚΕΘΕΑ, ώστε να διευθετούνται ανάλογα προβλήματα εθισμού.