Τι είναι το Barber’s Pole που βλέπουμε έξω από όλα τα κουρεία;
Photo by Dan Gold on Unsplash
Τα μπαρμπέρικα έχουν πληθύνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και σε κάθε γειτονιά υπάρχει τουλάχιστον ένα, το οποίο προσπαθεί να γίνει όχι μόνο ένα μέρος για περιποίηση μαλλιών και το μούσι, αλλά και ένα μέρος κοινωνικοποίησης της γειτονιάς. Όλοι θα έχετε προσέξει ότι απ’ έξω από κάθε μπαρμπέρικο υπάρχει ένας κύλινδρος που στριφογυρίζει, με λευκές, κόκκινες και μπλε ραβδώσεις. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Η παράδοση προέρχεται από τον Μεσαίωνα. Τότε οι κουρείς ή μπαρμπέρηδες, ήταν και χειρούργοι, κάνοντας μικροεπεμβάσεις στους πελάτες, όπως για παράδειγμα, αφαίρεση δοντιών. Ο αρχικός αυτός κύλινδρος αντιπροσώπευε τη ράβδο που έπιανε ο ασθενής για να γίνει ευκολότερη η ροή του αίματος. Και έτσι έγινε το σήμα κατατεθέν τους.
Αργότερα, στην περίοδο της Αναγέννησης, οι χειρούργοι στο Άμστερνταμ χρησιμοποίησαν τις πολύχρωμες ραβδώσεις με το κόκκινο να υποδηλώνει ότι ήταν έτοιμοι να ματώσουν τους πελάτες, το λευκό ότι θα τους διορθώσουν τα κοκάλα ή θα τους βγάλουν τα δόντια και το μπλε ότι θα προσφέρουν ένα ξύρισμα, αν κάτι πιο επείγον δεν χρειαζόταν.
Εκτός από την εξαγωγή δοντιών, οι κουρείς – χειρούργοι βοηθούσαν για την εξόντωση των ψειρών στα μαλλιά, φυσικά περιποιούνταν τα μαλλιά και τα μούσια, να κάνουν αφαιμάξεις με βδέλλες αλλά και να κάνουν μικρές χειρουργικές επεμβάσεις. Μάλιστα, ο αρχικός κύλινδρος είχε στην κορυφή του έναν νιπτήρα, που αντιπροσωπεύει το δοχείο που φυλάσσονταν οι βδέλλες, και έναν στο κάτω μέρος, που αντιπροσωπεύει το δοχείο όπου πήγαινε το αίμα.
Το κούρεμα ήταν η κύρια δραστηριότητά τους, αλλά πολλές φορές έκαναν και τις υπόλοιπες. Οι υπηρεσίες τους είχαν να κάνουν και με την περιποίηση γενικότερα, όχι μόνο των μαλλιών και της γενειάδας, αλλά επίσης του δέρματος και της οδοντοστοιχίας.
Στην Αγγλία και σε άλλες χώρες μετά τη συνδικαλιστική ενοποίηση των μπαρμπέρηδων, χρησιμοποιήθηκαν κύλινδροι με κόκκινες και άσπρες ραβδώσεις, ενώ το μπλε προστέθηκε στις ΗΠΑ, λογικά για να τιμήσουν τα χρώματα της σημαίας. Βέβαια, υπάρχει και μια ακόμα εξήγηση που παραπέμπει περισσότερο στους παλιούς κουρείς – χειρούργους, που λέει ότι το κόκκινο αντιπροσωπεύει το αρτηριακό αίμα, το μπλε το φλεβικό αίμα και το λευκό τους επιδέσμους.
Τον 20 αιώνα άρχισε και η εμπορική χρήση των Barber Poles, με τον μεγαλύτερο που υπάρχει να έχει ύψος 22 μέτρα. Τα μπαρμπέρικα έγιναν μέρος της ανδρικής κουλτούρας και μετατρέπεται σε κοινωνικό χώρο, όπως δηλαδή ξεκίνησε τα παλιά χρόνια. Η αισθητική είναι ιδιαίτερη και λιτή, με τα Barber Shops στην Ελλάδα να έχουν άνθιση, ενώ στις ΗΠΑ, συμβαίνει το αντίθετο. Στη Νότια Κορέα, οι συγκεκριμένοι κύλινδροι χρησιμοποιούνται και στα μπαρμπέρικα αλλά και σε ποpνεία, που είναι καμουφλαρισμένα ως μπαρμπέρικα.