Αν και η ιστορία και καταγωγή ενός γλυκίσματος είναι δευτερεύουσας σημασίας, τις στιγμές που ετοιμαζόμαστε να καταβροχθίσουμε δυο-δυο τα γλυκάκια, αξίζει να αναφερθούμε στην ιστορία τους, που μας έχει χαρίσει η ελληνική παράδοση.

Κουραμπιές

Οι κουραμπιέδες κατ’ αρχάς, φτιάχνονται από φρέσκο βούτυρο και σε αυτό -σχεδόν αποκλειστικά- βασίζεται η επιτυχία ή ευθύνεται η αποτυχία τους. Ονοματολογικά, αλλά και γαστρονομικά, ο κουραμπιές κατάγεται από τη γειτονική Τουρκία και το αντίστοιχο Kurabiye, που σημαίνει παρασκεύασμα από αλεύρι, βούτυρο και ζάχαρη άχνη, που είναι και τα κύρια συστατικά του.

Το τουρκικό Kurabiye, από την άλλη προέρχεται από τα αραβικά έθιμα και επιβεβαιώνεται εύκολα αυτή η συσχέτιση με μια επισκεψη στη Μέση Ανατολή, κατά την οποία συναντούμε πολλά συγγενικά γλυκά με τον ελληνικό/τουρκικό κουραμπιέ.

Τέλος, η τουρκική ονομασία Kurabiye, μεταφράζεται ως «ξηρό μπισκότο» το οποίο διανθίστηκε στη συνέχεια με αμύγδαλα, καρύδια και μπόλικη ζάχαρη άχνη, ώστε να καταλήξουμε σήμερα στον γνωστό σε όλους μας χριστουγεννιάτικο κουραμπιέ.

...και μελομακάρονο

Η δε ετυμολογία και προέλευση των μελομακάρονων είναι ελληνική και συγκεκριμένα, αρχαιοελληνική. Το πρώτο συνθετικό της λέξης είναι προφανώς το «μέλι», ενώ το δεύτερο απέχει μακράν από το προφανές «μακαρόνι». Αν ψάξουμε όμως λίγο παραπάνω θα ανακαλύψουμε ότι ετυμολογικά η λέξη «μακαρόνι» κατάγεται από την μεσαιωνική ελληνική «μακαρωνία», η οποία αναφέρεται σε νεκρώσιμο δείπνο κατά τη διάρκεια του οποίου τιμούσαν («μακάριζαν») το νεκρό. Σε συνέχεια αυτής της τελετουργίας, «μακαρία» ήταν η πίτα που προσέφεραν μετά την κηδεία στους παρευρισκόμενους, στην οποία με τα χρόνια προστέθηκε μπόλικο σιρόπι και μέλι και κατέληξε μέχρι τις μέρες μας στη μορφή του μελομακάρονου.

Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως το μέλι στην Αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο καλής ζωής και δημιουργίας, ενώ η προσθήκη του στα μελομακάρονα, συμβολίζει όλα όσα επιθυμούμε να μας φέρει το νέο έτος. Οπότε –θεωρητικά πάντα- όσο περισσότερα φάμε, τόσο καλύτερο θα είναι το νεό έτος.

Από τα παραπάνω στοιχεία, γίνεται αντιληπτή η μακρά ιστορία των παραδοσιακών αυτών γλυκισμάτων και δεδομένου του πόσο δημοφιλή είναι ακόμα, σε νέους και παλαιότερους, είναι ξεκάθαρο πως θα αργήσουν πολύ να εξασθενίσουν σαν βασικό κομμάτι της χριστουγεννιάτικης παράδοσης των Ελλήνων. Ακόμα και αν οι οικονομικές συνθήκες δεν επιτρέπουν πολυτέλειες, μπορεί να πάψουμε να στολίζουμε πληθωρικά δέντρα, αλλά μελομακάρονα και κουραμπιέδες δεν θα σταματήσουμε ποτέ να τρώμε. Οι συνταγές και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πολλές και ποικίλες ανάλογα με το προσωπικό μας γούστο.

Φέτος, δοκιμάστε να φτιάξετε οι ίδιοι τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες που θα κεράσετε την οικογένεια και αφήστε το σπίτι να μοσχομυρίσει Χριστούγεννα και το στομάχι να γεμίσει γλύκα.

Οι τέλειοι κουραμπιέδες

Υλικά
• 300 γρμ. βούτυρο γάλακτος
• 125 γρμ. αμύγδαλο
• ½ κγ. μπέικιν πάουντερ
• 1 πρέζα βανίλια
• 110 γρμ. ζάχαρη άχνη
• 25 γρμ. μαύρο ρούμι
• 600 γρμ. αλεύρι
• Ζάχαρη άχνη για το πασπάλισμα

Προετοιμασία
• Σε δυνατή ένταση, χτυπάμε στο μίξερ το βούτυρο και τη ζάχαρη άχνη, για περίπου 20 λεπτά. Το καλό χτύπημα της ζύμης είναι, άλλωστε, μεγάλης σημασίας για την επιτυχία των κουραμπιέδων.

• Εν τω μεταξύ, έχουμε ψήσει τα αμύγδαλα στους 160ο C και εν συνέχεια τα έχουμε τεμαχίσει σε χοντρά κομμάτια.

• Στο χτυπημένο βούτυρο με την άχνη, προσθέτουμε σταδιακά το αλεύρι, το μπέικιν πάουντερ και τη βανίλια. Ύστερα ρίχνουμε μέσα και τα αμύγδαλα μαζί με το ρούμι και συνεχίζουμε το χτύπημα για άλλα 10 λεπτά.

• Πλάθουμε τους κουραμπιέδες, ιδανικά στρογγυλούς με διάμετρο 3 χιλιοστών και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, για 15-20 λεπτά, γύρω στους 170 ο C.

• Αφού ψηθούν, τους αφήνουμε να κρυώσουν καλά και στη συνέχεια τους πασπαλίζουμε με ζάχαρη άχνη.

[Η συνταγή των κουραμπιέδων είναι του Στέλιου Παρλιάρου]

Τα τέλεια μελομακάρονα

Υλικά
• 240 γρμ. σπορέλαιο
• 240 γρμ. ελαιόλαδο
• 50 γρμ. κονιάκ
• 160 γρμ. φρέσκο χυμό πορτοκάλι
• 1 κγ. μαγειρική σόδα
• 200 γρμ. ζάχαρη
• 1 κγ. γαρύφαλλο
• 2 κγ. κανέλα
• Ξύσμα από 2 πορτοκάλια
• 900 γρμ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
• 2 κγ. μπέικιν πάουντερ

Για το σιρόπι
• 400 γρ. ζάχαρη
• 400 γρ. νερό

Προετοιμασία

• Σε ένα μεγάλο μπολ ρίχνουμε το λάδι, το σπορέλαιο, το κονιάκ, τη ζάχαρη, την κανέλα, το γαρίφαλο και το ξύσμα πορτοκαλιού. Διαλύουμε τη σόδα στο χυμό του πορτοκαλιού και την προσθέτουμε στο μίγμα. Ανακατεύουμε με το σύρμα ενώ προσθέτουμε τέλος και το αλεύρι, που το έχουμε προηγουμένως κοσκινίσει με το μπέικιν πάουντερ.

• Το μίγμα δεν χρειάζεται έντονο ανακάτεμα, καθώς η ζύμη για τα μελομακάρονα πρέπει να είναι λαδερή και απαλή.

• Πλάθουμε τα μελομακάρονα και τα ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, για περίπου 25 λεπτά στους 160ο C.

• Όσο τα μελομακάροντα ψήνονται, ετοιμάζουμε το σιρόπι. Βάζουμε τη ζάχαρη και το νερό σε μια κατσαρόλα και μετά την πρώτη βράση τους, συνεχίζουμε να τα βράζουμε για 3 ακόμα λεπτά. Αφαιρούμε τον αφρό που έχει σχηματιστεί από το βράσιμο και αφήνουμε το μίγμα στη χαμηλή φωτιά να διατηρείται ζεστό.

• Βουτάμε τα μελομακάρονα στο σιρόπι περίπου 20 δευτερόλεπτα (ανάλογα πάντα και με το μέγεθος του μελομακάρονου) και πασπαλίζουμε με τριμμένο καρύδι. Προσέξτε τα μελομακάρονα να έχουν κρυώσει καλά, ενώ το σιρόπι να είναι ακόμα ζεστό. Αν μάλιστα, έχετε κάνει και σχέδιο με το πιρούνι όταν τα πλάθατε, θα απορροφήσουν ακόμα καλύτερα το σιρόπι. 

[Η συνταγή για τα μελομακάρονα είναι της Αργυρώς Μπαρμπαρίγου]

Καλά μας Χριστούγεννα!
Ανθή Παπαγεωργίου

click@life