Ψηφίστηκε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης».

Μεταξύ άλλων, το Νομοσχέδιο προβλέπει τα κάτωθι:

• Η κατασκευή, προμήθεια ή κατοχή εκρηκτικών ή εμπρηστικών υλών όπως οι μολότοφ, μετατρέπεται σε κακούργημα
• Το αδίκημα του εμπρησμού δασών τυποποιείται πλέον μόνο ως κακούργημα και στη βασική του μορφή με προβλεπόμενη ποινή κάθειρξης έως 8 έτη και χρηματική ποινή.
• Προβλέπεται αυτεπάγγελτη δίωξη για την προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο
• Αλλάζει ο χρόνος έναρξης της παραγραφής των αδικημάτων της εμπορίας ανθρώπων, της αρπαγής ανηλίκου και των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Η παραγραφή ξεκινά πλέον από την ενηλικίωση του ανηλίκου με παρέκταση ενός επιπλέον έτους, εφόσον η πράξη είναι πλημμέλημα ή τριών επιπλέον ετών, εφόσον η πράξη είναι κακούργημα.

Κατά την ομιλία μου από το Βήμα της Βουλής των Ελλήνων το απόγευμα της Τετάρτης 10/11, επικεντρώθηκα στις συνθήκες εκείνες που μας επιτρέπουν, και πολλές φορές μας επιβάλλουν, να νομοθετήσουμε στοχευμένες ρυθμίσεις για συγκεκριμένα προβλήματα.

Επισήμανα το θάρρος γυναικών να αναδεικνύουν και να καταγγέλλουν κακοποιητικές συμπεριφορές εις βάρος τους.

Ανέδειξα, τέλος, τη σημασία του Νομοσχεδίου για την απόλυτη και αποτελεσματική προστασία των ανηλίκων αλλά και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Παναγής Καππάτος

Βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης

{https://www.youtube.com/watch?v=XcYesbaJi3I}

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Κάθε αλλαγή, μικρή ή μεγάλη,

Κάθε τροποποίηση, ολική ή μερική,

Κάθε μεταρρύθμιση, είτε δομική είτε όχι,

Κάθε παρέμβαση, ευρεία ή περιορισμένη

Σε οποιοδήποτε τομέα της Δημόσιας Πολιτικής λαμβάνει χώρα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό και θεσμικό πλαίσιο.

Είναι με άλλα λόγια  οι συνθήκες εκείνες που μας επιτρέπουν, και πολλές φορές μας επιβάλλουν, να νομοθετήσουμε στοχευμένες ρυθμίσεις για συγκεκριμένα προβλήματα.

Το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης όχι μόνο εμπίπτει στο πλαίσιο που μόλις περιέγραψα αλλά, τολμώ να πω πως, αποτελεί χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της διαπίστωσής μου αυτής.

Γνώμονα του προτεινόμενου νομοσχεδίου αποτελεί το  πόρισμα της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής που συστήθηκε τον Μάρτιο του 2020.

Ευθύνη της Επιτροπής αυτής ήταν η παρακολούθηση της εφαρμογής του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, μετά την έναρξη ισχύος τους την 1η.7.2019.

Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται οι τροποποιήσεις, οι βελτιώσεις και ο εξορθολογισμός των προβλεπόμενων ποινών κατά τις κατευθύνσεις που η σχετική επιτροπή έχει εισηγηθεί.

Σε αυτές προστίθεται φυσικά και  η  επαναφορά σημαντικών διατάξεων, οι οποίες είτε είχαν καταργηθεί, είτε είχαν υποβαθμιστεί σε πλημμελήματα.

Τέλος, η υιοθέτηση διατάξεων  προκειμένου οι δυσλειτουργίες που παρατηρήθηκαν κατά την προηγούμενη διετία εφαρμογής των νέων κωδίκων να αντιμετωπισθούν αφορά σαφώς τη φιλοσοφία του παρόντος Σχεδίου Νόμου.

Όπως επισημάνθηκε ήδη καθ’ όλη τη διάρκεια των συνεδριάσεων της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, το νομοσχέδιο κινείται σε τέσσερεις κεντρικές κατευθύνσεις.

Από την αυστηροποίηση ποινών για συγκεκριμένα εγκλήματα ιδιαίτερης ποινικής απαξίας στην επαναφορά και τη διεύρυνση του αξιοποίνου στα κοινώς επικίνδυνα αδικήματα καθώς και κακουργήματα που αφορούν εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής βλέπουμε να ξετυλίγονται  οι προτεραιότητές που υιοθετούνται στο παρόν Σχέδιο Νόμου.

Είναι  δεδομένο το γεγονός πως το σύνολο των παρεμβάσεων που επιχειρούνται έχουν αναπτυχθεί εκτενώς σε αυτήν εδώ την αίθουσα.

Θα αρκεστώ επομένως σε μια απλή αναφορά των βασικότερων πτυχών του σχεδίου νόμου – ικανών να αντιληφθούμε για το τι ακριβώς μιλάμε.

– Η ισόβια κάθειρξη αποτελεί πλέον μοναδική ποινή για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού, του θανατηφόρου βιασμού και της θανατηφόρας ληστείας

– Τόσο η  διάταξη για τη βαριά σωματική βλάβη αυστηροποιείται και καλύπτει όλες τις των μορφές υπαιτιότητας όσο και οι τυπικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση δυνατότητας απόλυσης υπό όρους.

Ακόμη, για την επιβολή ποινής ισοβίου καθείρξεως αρκεί και ο θάνατος ενός ανθρώπου χωρίς να απαιτείται μεγάλος αριθμός προσώπων, όπως ισχύει σήμερα.

-Το αδίκημα του εμπρησμού δασών τυποποιείται πλέον μόνο ως κακούργημα και στη βασική του μορφή την ίδια ώρα που επαναφέρεται το αδίκημα της αλιείας στην αιγιαλίτιδα ζώνη και τα εσωτερικά ύδατα.

Αναφορικά, τώρα, με τα  εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας, της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής προβλέπουμε την Αυτεπάγγελτη δίωξη για την προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο.

Με την προτεινόμενη αλλαγή ο χρόνος καταγγελίας του αδικήματος ορίζεται στα πέντε έτη με τον εισαγγελέα να ασκεί την δίωξη κατόπιν αναφοράς, μήνυσης ή άλλης πληροφορίας ότι διαπράχθηκε το αδίκημα, χωρίς να απαιτείται η διαδικαστική προϋπόθεση της τρίμηνης προθεσμίας για την υποβολή έγκλησης.

– Η  αιμομιξία, ακολούθως, μετατρέπεται σε κακούργημα.

Με τη πράξη αυτή να τιμωρείται σήμερα ως πλημμέλημα με ποινή φυλάκισης από 3-5 έτη, με την προτεινόμενη αλλαγή θα τιμωρείται με κάθειρξη από 5-10 έτη αν η πράξη τελείται από τους γονείς και παππούδες  προς τα  παιδιά και  εγγόνια  αντίστοιχα.

Ακόμη μία σημαντική παρέμβαση, αφορά στην αλλαγή του χρόνου έναρξης της παραγραφής των αδικημάτων της εμπορίας ανθρώπων, της αρπαγής ανηλίκου και των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας.

Η παραγραφή ξεκινά πλέον από την ενηλικίωση του ανηλίκου με παρέκταση ενός επιπλέον έτους, εφόσον η πράξη είναι πλημμέλημα ή τριών επιπλέον ετών, εφόσον η πράξη είναι κακούργημα.

Στόχος της ρύθμισης είναι να παρέχουμε επαρκή χρόνο, κατά τον οποίο ο ανήλικος θα μπορεί να καταγγείλει τη πράξη ώστε να μην μένουν ατιμώρητες αυτές οι αξιόποινες συμπεριφορές.

Αναφορικά με το το αδίκημα της τέλεσης γενετήσιων πράξεων με ανηλίκους τιμωρείται σήμερα ανάλογα με την ηλικία του ανηλίκου.

Συγκεκριμένα, ως πλημμέλημα αν ο ανήλικος είναι από 14-15 ετών με ποινή φυλάκισης από 2- 5 έτη, εάν ο ανήλικος είναι από 12 – 14 ετών με κάθειρξη από 5-10 έτη  και αν ο ανήλικος είναι έως 12 ετών με κάθειρξη από 5 – 15 έτη.

Με την προτεινόμενη αλλαγή το αδίκημα τιμωρείται πλέον μόνο ως κακούργημα σε όλες τις μορφές του.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Με την αναφορά λίγων μόνο από τις πολλές, και σημαντικές, ρυθμίσεις που εισάγουμε σήμερα, επιχείρησα να αναδείξω την ιδιαίτερη σημασία που εκείνες κατέχουν.

Πώς άλλωστε θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά αφού ουσιαστικά αναφερόμαστε στην  απόλυτη και αποτελεσματική προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων;

Των ανηλίκων, για παράδειγμα, των πολιτών τρίτων χωρών και  των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης που, λόγω της θέσης τους και της κακοποίησης που έχουν υποστεί, χρειάζονται αυξημένες νομοθετικές δικλείδες.

Δικλείδες που επιτρέπουν στα θύματα να νιώσουν ασφάλεια και να καταγγείλουν έγκαιρα τα σε βάρος τους εγκλήματα.

Αυτή άλλωστε είναι και η πλέον κύρια αποστολή του Κράτους Δικαίου:

Η ασφάλεια και η σιγουριά του συνόλου των πολιτών ότι μπορούν να βρουν το δίκιο τους όταν θεωρούν πως εκείνο θίγεται.

Ολοκληρώνω την εισήγησή μου -κυρίες και κύριοι συνάδελφοι- με τον τρόπο που ξεκίνησα.

Το πλαίσιο δηλαδή εκείνο εντός του οποίου συζητήσαμε όλες τις προηγούμενες ημέρες και ψηφίζουμε σήμερα.

Δεν χρειάζεται να αναφέρω πολλά παρά να σας παροτρύνω να κοιτάξετε γύρω σας.

Δειτε το θάρρος γυναικών να αναδεικνύουν και να καταγγέλουν κακοποιητικές συμπεριφορές εις βάρος τους από άνδρες η θέση των οποίων νόμιζαν πως τους επέτρεπε να ασχημονούν έναντι των γυναικών αυτών.

Τις γυναικοκτονίες που εκθέτουν το γυναικείο φύλο στο κίνδυνο αλλά και τις επιπτώσεις μιας κακοποιητικής, βάναυσης συμπεριφοράς ανδρών που θαρρούν πως έχουν τη δύναμη να επιβληθούν σε εκείνες.

Και αφού αναλογιστείτε όλα όσα προανέφερα ελάτε στο σήμερα.

Στο σχέδιο νόμου δηλαδή που αυστηροποιεί  ποινές και διατάξεις για εγλήματα που εμπίπτουν στο πλαίσιο που προανέφερα.

Αφού τέλος αναλογιστείτε, και αντιληφθείτε, την σπουδαιότητα της στιγμής σας καλώ να υπερβείτε τις όποιες μικροκομματικές διαφορές στεκόμενοι στο ύψος των περιστάσεων.

Η θετική ψήφος στο παρόν σχέδιο νόμου δεν είναι μόνο μια θετική στάση εντός των στενών κοινοβουλευτικών διαδικασιών.

Είναι αντίθετα στάση ζωής,

Στάση ευθύνης…

αλλά και σοβαρότητας απέναντι στα πολλά, δυσάρεστα που παρακολουθούμε να συμβαίνουν γύρω μας.

Είναι άλλωστε η ίδια η ζωή και οι συνθήκες που εκείνη επιφέρει εντός των οποίων καλούμαστε να νομοθετήσουμε σήμερα.