Παναγής Καππάτος: Παρέμβαση στην Ολομέλεια της Βουλής για την στήριξη του Εθελοντισμού και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα νησιά μας (video)
Στη συζήτηση και ψήφιση του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Προστασία του εθελοντισμού, ενίσχυση της δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών, φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση της κοινωφελούς δράσης των Ο.Κοι.Π. και λοιπές διατάξεις» είχα την ευκαιρία να τοποθετηθώ το μεσημέρι της Δευτέρας 13/12.
Κατά την εισήγησή μου τόνισα τη σημασία της παρέμβασής μας σχετικά με την έμπρακτη στήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών μέσω της δημιουργίας ενός θεσμικού πλαισίου λογοδοσίας, ακεραιότητας, διαφάνειας και χρηστής διαχείρισης στον ευαίσθητο χώρο που παρεμβάλλεται μεταξύ κράτους και αγοράς.
Από τη δράση των εθελοντών πολιτών και τη στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας μέχρι την αποσαφήνιση του χώρου που αποκαλούμε «τρίτο τομέα» το σχέδιο νόμου ενισχύει σημαντικά μια σειρά τομέων όπως η προστασία του περιβάλλοντος, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η πολιτιστική κληρονομιά.
Τέλος, μετά τη βίαιη και ανοργάνωτη διάσπαση που ο Δήμος Κεφαλονιάς υπέστη και με δεδομένο πως το Νομοσχέδιο αφορά και στην τοπική αυτοδιοίκηση τόνισα ιδιαίτερα την θέλησή μας να στηρίξουμε τους Δήμους της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης συνολικά.
Αναλυτικότερα η παρέμβασή του παρακάτω:
{https://www.youtube.com/watch?v=wAXCgkT_Pcs}
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών που συζητούμε σήμερα και αφορά στον εθελοντισμό, την κοινωνία των πολιτών και την κοινωφελή δράση των οργανισμών που εμπλέκονται σε αυτή είναι ένα σπουδαίο νομοσχέδιο.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου ζητήματα που αφορούν στην καταχώρηση, την εγγραφή και τη χρηματοδότηση των εθελοντικών οργανώσεων που έχουν τη μορφή σωματείων ή αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών με κοινωφελή σκοπό ρυθμίζονται ενιαία και πλήρως. Με αυτή, άλλωστε, την ενέργειά μας μπορούμε να διασφαλίσουμε συνθήκες λογοδοσίας, ακεραιότητας, διαφάνειας και χρηστής διαχείρισης στον ευαίσθητο χώρο που παρεμβάλλεται μεταξύ κράτους και αγοράς.
Πρόκειται για έναν χώρο όπου οι αδυναμίες αυτών των δύο θεσμών καλύπτονται με τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών να έχουν τον πρώτο λόγο. Την ίδια ώρα, είναι αυτός ο ενδιάμεσος χώρος όπου νέα κοινωνικά αιτήματα διαμορφώνονται και παθογένειες κράτους και αγοράς επουλώνονται. Αποτελεί επομένως θεσμική ευθύνη της οργανωμένης πολιτείας να διαμορφώσει το πλαίσιο εκείνο που θα διευκολύνει την οργάνωση, την αποτελεσματικότητα και την ελευθερία των φορέων της κοινωνίας των πολιτών να επιτελέσουν τον σκοπό για τον οποίο δραστηριοποιούνται. Έναν σκοπό που δεν διευκολύνεται με την ύπαρξη εννέα διαφορετικών μητρώων σήμερα μη κυβερνητικών και εθελοντικών οργανώσεων, που δεν διευκολύνεται με την ανύπαρκτη διασύνδεση των μητρώων και των οργανώσεων αυτών, που δεν διευκολύνεται, τέλος, με την απουσία κινήτρων για την ενίσχυση πρωτοβουλιών κοινωφελούς σκοπού.
Αυτό το κενό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έρχεται να καλύψει το παρόν νομοθετικό κείμενο. Από τη δράση των εθελοντών πολιτών και τη στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας μέχρι την αποσαφήνιση του χώρου που αποκαλούμε «τρίτο τομέα» το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών μάς δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία να πυροδοτήσουμε την οργανωμένη απελευθέρωση των φορέων της κοινωνίας των πολιτών σε σειρά τομέων, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η πολιτιστική κληρονομιά και η διεθνής ανθρωπιστική βοήθεια.
Έχοντας, όμως, αναπτύξει διεξοδικά το σχέδιο νόμου στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, ας δούμε πρακτικά τι νέο κομίζει. Το πρώτο είναι πως ορίζει την έννοια της οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών, θέτει κοινούς κανόνες και κριτήρια για τη λειτουργία της και ρυθμίζει τις σχέσεις τους με την οργανωμένη πολιτεία. Το δεύτερο είναι πως δημιουργεί μια ενιαία δημόσια βάση δεδομένων για τις οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αυτό με τη σειρά του παρέχει ένα ισχυρό κίνητρο για πολλές οργανώσεις να οργανωθούν και να πιστοποιηθούν ως φορείς.
Η τρίτη μεγάλη καινοτομία του νομοσχεδίου αφορά στα φορολογικά κίνητρα, τις φοροαπαλλαγές και τις φοροελαφρύνσεις. Με τις δωρεές των πολιτών να μην φορολογούνται αναμένουμε να επιτραπεί τόσο η ενεργοποίηση όσο και η διαμόρφωση συνθηκών διαφάνειας στη λειτουργία των οργανώσεων. Την ίδια στιγμή, ενθαρρύνεται η ανάπτυξη δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στον ιδιωτικό τομέα. Μια σημαντική ακόμη ρύθμιση αφορά στην πρόβλεψη η τακτική κρατική επιχορήγηση να μην ξεπερνά το 40% του προϋπολογισμού μιας οργάνωσης. Προστατεύουμε με τον τρόπο αυτό τον κοινωφελή χαρακτήρα των οργανώσεων αυτών και αποτρέπουμε τη λειτουργία τους με όρους ουσιαστικά κρατικής λογικής. Ιδιαίτερη θέση κατέχει τέλος η κάλυψη της εθελοντικής προσφοράς τόσο νομοθετικά όσο και ασφαλιστικά με τους πολίτες και τις οργανώσεις να ενθαρρύνονται στη συμμετοχή και την κοινωφελή δράση.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε τόσο τον επιτακτικό, όσο όμως και τον μακροπρόθεσμο χαρακτήρα του παρόντος σχεδίου νόμου. Ένα σχέδιο επιτακτικό, γιατί πρέπει επιτέλους η οργανωμένη κοινωνία των πολιτών να λειτουργήσει σε ένα περιβάλλον που επιβάλλει ο ίδιος ο χαρακτήρα της: οργανωμένο, συνεκτικό και ξεκάθαρο. Ένα σχέδιο ακόμη μακροπρόθεσμο. Η δημιουργία κουλτούρας ακεραιότητας, διαφάνειας και λογοδοσίας, η χάραξη πολιτικών που ευνοούν την κοινωνία των πολιτών σε βάθος χρόνου, καθώς και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους φορείς αυτούς είναι στόχοι που υπηρετούνται στο παρόν σχέδιο νόμου.
Ολοκληρώνω την εισήγησή μου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με μία αναφορά που δεν εμπίπτει στον πυρήνα του σχεδίου νόμου, αλλά αφορά στο Υπουργείο Εσωτερικών και την οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στην Κεφαλονιά οι δήμοι που προέκυψαν από την κατάτμηση του πρώην ενιαίου δήμου Κεφαλονιάς βρίσκονται αντιμέτωποι με σειρά πολλαπλών προκλήσεων. Η προβληματική θεσμική «κληρονομιά» που μας άφησε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μεταξύ άλλων και στη διάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης στον τόπο μας, δεν μας επιτρέπει να αποκλίνουμε από το χρέος που έχουμε αναλάβει. Το χρέος να στηρίξουμε τους δήμους μας και τους πολίτες στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη να λειτουργήσουν ομαλά και απρόσκοπτα μετά τη βίαιη και ανοργάνωτη διάσπαση που υπέστη ως δήμος Κεφαλονιάς. Μια διάσπαση που εκ των πραγμάτων απέδειξε εκείνο που εξαρχής φωνάζαμε ότι, δηλαδή, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η τελευταία απέλπιδα προσπάθεια ενός ασταθούς κυβερνητικού σχηματισμού να διατηρηθεί στην εξουσία.
Σήμερα δεν μπορεί κανείς να αμφιβάλλει πως τα νησιά μας βλέπουν στην παρούσα κοινοβουλευτική Πλειοψηφία ένα σύμμαχο στα προβλήματα και τις ανησυχίες που ανακύπτουν. Έχουμε αποδεδειγμένα μια πολιτική ηγεσία που ακούει με προσοχή όσα οι τοπικές κοινωνίες στο Αργοστόλι, το Ληξούρι, τη Σάμη, την Ιθάκη μεταφέρουν ως αιτήματα. Είμαι βέβαιος πως από κοινού μπορούμε να διαφυλάξουμε τα κεκτημένα και τις προσπάθειες των συμπολιτών μας σε κάθε γωνιά του τόπου μας.