Στον COSMOS 96,5 μίλησε πρόσφατα ο Νικόλαος Φαραντούρης* με βασικό θέμα της συζήτησης την ενεργειακή κρίση

Ενεργειακή κρίση

«Το θέμα της υγείας και το θέμα της ακρίβειας είναι αυτά που θα κρίνουν τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις. Και τα δύο στραγγαλίζουν. Το κόστος ενέργειας είναι αυτό που πυροδοτεί αυξήσεις σε όλα τα προϊόντα. Ήδη από το καλοκαίρι έχουμε ενδείξεις ότι η φασαρία στις διεθνείς αγορές ενέργειας, θα οδηγήσει σε πολύ ψηλές τιμές από το φθινόπωρο. Το σπιράλ της ανάπτυξης, όταν είδαμε λίγο φως  διεθνώς από την πανδημία, άρχισε να εκτοξεύεται, άρχισε δηλαδή η ζήτηση για αγαθά να είναι πολύ έντονη με αναντίστοιχη προσφορά ενέργειας, που δεν υπήρχε για να τροφοδοτήσει την αγορά. Άρα η μεγάλη ζήτηση με την χαμηλή προσφορά άρχισε να πυροδοτεί αυξήσεις στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων και κυρίως αυτές του φυσικού αερίου».

«Από τον Σεπτέμβριο έχουμε δει τις τιμές να διπλασιάζονται και ξεκινάει η “τέλεια καταιγίδα” με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ρωσία και την Ουκρανία (που επηρεάζουν τις τιμές του φυσικού αερίου) και ζητάμε πλέον μέτρα για την προστασία του καταναλωτή και των επιχειρήσεων. Το φαινόμενο, από τον Σεπτέμβριο λέμε, ότι δεν είναι παροδικό και επαληθευτήκαμε και φτάσαμε σήμερα να μιλάμε για 500% αυξήσεις σε βασικά αγαθά και δυστυχώς, θα δούμε ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις μετά τις γιορτές».

«Οι εξελίξεις στην Ρωσία επηρεάζουν και την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Το φυσικό αέριο στην Ελλάδα καταλαμβάνει το 50% της ηλεκτροπαραγωγής, όσο τα λιγνιτικά υποχωρούν τόσο καταλαμβάνει χώρο το φυσικό αέριο και τα ΑΠΕ. Όταν το αέριο και οι τιμές του ανεβαίνουν, ανεβαίνει η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Το ενεργειακό κόστος είναι βασική προϋπόθεση για μια ανταγωνιστική οικονομία αλλά και για την τσέπη μας. Δεν είναι όμως μόνο ο διεθνής παράγοντας. Η επιτροπή ανταγωνισμού διέταξε ελέγχους για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στις εταιρείες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν υποψίες ότι υπάρχει αισχροκέρδεια».

«Η ΔΕΗ είναι ένας  πυλώνας ενεργειακής σταθερότητας της χώρας. Εν μέσω αυτής της φοβερής κρίσης, η ΔΕΗ χάνει αυτό που είναι το πιο σημαντικό, τον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου και αυτό έγινε τον Οκτώβριο, όταν δηλαδή άρχισαν να σημειώνονται αυξήσεις. Γενικώς στην αγορά πάντα υπάρχουν ενδείξεις για αυτό που επίκειται. Και όλες οι ανεξάρτητες αρχές δεν έκαναν κάτι για να ειδοποιήσουν και να προειδοποιήσουν. Δεν λέμε όχι στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς. Λέμε ελεύθερη οικονομία της αγοράς, με ανταγωνισμό, αυστηρή εποπτεία και ρυθμιστική παρέμβαση. Όχι καταναλωτής, επιχείρηση και οικονομία, εντελώς απροστάτευτη. Οι ελλείψεις στους ελέγχους ήταν τραγικές».

Μέτρα για την προστασία του καταναλωτή και των επιχειρήσεων

«Νομίζω ότι μέτρα της κυβέρνησης για την προστασία του καταναλωτή και των επιχειρήσεων από τις ανατιμήσεις ήταν από την αρχή ανεπαρκή και επιπόλαια. Από το Σεπτέμβριο ανακοινώνονται κάθε 2 εβδομάδες μικρό- επιδοτήσεις  στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Έτσι δεν ασκείται στιβαρή ενεργειακή πολιτική εν μέσω τέτοιας ακρίβειας. Η δική μας πρόταση είναι η εξής: Γενναία μείωση φόρων και ιδίως του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. Δε νοείται το 2021 να υπάρχει ενεργειακή φτώχεια και να μην μπορεί κάποιος να ζεσταθεί. Υπάρχει πρόβλημα κοινωνικής συνοχής. Πρέπει να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, για να μπορέσει ο μέσος Έλληνας  να ανταποκριθεί στο μέσο κόστος. Τέλος, συγκεκριμένο πρόγραμμα δράσης των Ανεξάρτητων Αρχών, να κάνουν καθημερινούς ελέγχους».

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Κεφαλονιά

«Πιστεύω ότι η Κεφαλονιά έχει περισσότερες ΑΠΕ από αυτές που έχει ανάγκη και παράγει ρεύμα πολλαπλάσιας ισχύος από αυτό που χρειάζεται και καταναλώνει. Αυτό που επείγει είναι ένας χωροταξικός σχεδιασμός, να κάτσουμε κάτω και να δούμε που και γιατί κάποιος επιβαρύνεται είτε με ανεμογεννήτριες είτε με λιγνιτικά. Είναι σημαντικό να δούμε λοιπόν τι, που και γιατί. Είναι προφανές πάντως ότι για τις ανεμογεννήτριες χρειάζεται σοβαρότητα και ευθύνη και μελέτη(για την εγκατάστασή τους), ιδίως στην Κεφαλονιά που έχουμε έντονα καιρικά φαινόμενα, σεισμούς κλπ. Δεν είναι δυνατόν να φυτρώνει κάθε τόσο μια ανεμογεννήτρια χωρίς σοβαρή μελέτη. Δεν δαιμονοποιώ την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια αν και νομίζω ότι οι χερσαίες ανεμογεννήτριες αντανακλούν το παρελθόν και όχι το μέλλον. Αυτή τη στιγμή μιλάμε σε όλο τον κόσμο για θαλάσσια αιολικά πάρκα, σε περιοχές που δεν ενοχλούν την ναυσιπλοΐα και την αισθητική μας. Βέβαια, αυτό αργεί ακόμα για την Ελλάδα, αλλά όταν γίνει θα πρέπει να γίνει σωστά και όχι άναρχα».

Αποχώρηση ΕΛΠΕ από τον Πατραϊκό Κόλπο

«Αυτή η απόφαση σηματοδοτεί μια νίκη όσων είχαν αντιταχθεί στις γεωτρήσεις στην Κεφαλονιά. Για να είμαστε ακριβείς, όταν λέμε Δυτικός Πατραϊκός Κόλπος, ουσιαστικά εννοούμε τα παράλια της Κεφαλονιάς. Είχαμε φωνάξει και είχαμε πει ότι είναι αδιανόητο να γίνουν γεωτρήσεις στη δική μας περιοχή, που έχουμε ιδιαιτερότητες: Συναντιέται η Ευρασιατική πλάκα, κάθε 50 χρόνια γκρεμίζεται το νησί, είναι ένας περίκλειστος χώρος και γειτνιάζει με περιοχές φυσικού κάλλους. Για 2 δράμια πετρέλαιο κάποιοι είχαν σπεύσει να ζητήσουν γεωτρήσεις χωρίς να σταθμίζουν τα αυτονόητα. Επίσης τα ΕΛΠΕ είναι διυλιστήρια , δεν είναι εταιρεία εξόρυξης υδρογονανθράκων και δεν διαθέτουν την απαιτούμενη εμπειρία».

Γεωτρήσεις στην ΑΟΖ

«Εδώ είναι διαφορετικά τα πράγματα, διότι αφορά μια άλλη χώρα και εκεί αφορά βαθιά νερά. Τα προβλήματα εκεί είναι κυρίως γεωπολιτικά λόγω της γειτνίασης με την Τουρκία. Υπάρχουν βαθιά νερά και αυτό που θα έπρεπε να έχει γίνει, θα ήταν ένας προγραμματισμός πολύ νωρίτερα, για να μπορέσεις να το εκμεταλλευτείς. Αρκετά καθυστερημένα η Ελλάδα άρχισε να συζητά το θέμα, σε αντίθεση με την Κύπρο».

«Πιστεύω πάντως ότι το ενεργειακό μέλλον του πλανήτη  δεν είναι στο πετρέλαιο. Δεν ξέρω αν τελειώνει αλλά η πρώτη προφητεία για την εξάλειψη του πετρελαίου, ήταν στις αρχές του 20^ου αιώνα. Το πετρέλαιο δεν τελειώνει πάντως τόσο εύκολα. Όμως στο επίκεντρο είναι το φυσικό αέριο και έχει την πρωτοκαθεδρία. Υπάρχουν μέθοδοι εντελώς αμφιλεγόμενοι για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αμερική τα τελευταία 10 χρόνια. Είναι το σχιστολιθικό πετρέλαιο και αέριο και δεν πρέπει να επιτρέψουμε να έρθουν αυτές οι μέθοδοι στην Ελλάδα. Αυτή η μέθοδος είναι καταστροφική. Ναι στην πράσινη ανάπτυξη, αλλά όχι στην άναρχη τοποθέτηση ανεμογεννητριών. Χρειάζονται μελέτες και να τηρούνται».

Ο κ. Φαραντούρης είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά καικατέχει έδρα διδασκαλίας με ειδίκευση στις ευρωπαϊκές σπουδές στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ζαν Μονέ. Παράλληλα είναι υπεύθυνος του Τομέα Ενέργειας και Ανταγωνισμού του ΣΥΡΙΖΑ