Μόνο στο Ληξούρι γινόταν λιτανική πομπή του  Τριωδίου!

12-2-2022

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

Στις 13 του Φλεβάρη, φέτος,  «ανοίγει»  το Τριώδιο. Πρόκειται για ένα εκκλησιαστικό βιβλίο το οποίο περιλαμβάνει  τους ύμνους που πρέπει να ψαλλούν  από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου (Αρχή της αποκριάς) ως το Μεγάλο Σάββατο.  Στο βιβλίο αυτό περιέχονται σχεδόν κάθε μέρα ύμνοι, πού λέγονται Τριώδια, ύμνοι δηλαδή με τρείς ωδές. Οι ύμνοι αυτοί γενικά λέγονται Κανόνες.

          Συγκεκριμένα, οι ύμνοι του Τριωδίου , ψάλλονται τις τρεις πρώτες εβδομάδες της αποκριάς (του Ασώτου, των Απόκρεω (της Δευτέρας Παρουσίας), και της Τυροφάγου , καθώς και τις 7 εβδομάδες της Τεσσαροκοστής,  από την Καθαρά Δευτέρα έως και το Μεγάλο Σάββατο. (1.  της Ορθοδοξίας (Α΄ εβδομάδα των Νηστειών, 2. τού Αγ. Γρηγορίου τού Παλαμά (Β΄ των Νηστειών), 3. της Σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ των Νηστειών), 4. τού Αγ. Ιωάννου της «Κλίμακος» (Δ΄ των Νηστειών), 5. της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας (Ε΄ των Νηστειών), 6. των Βαΐων (ΣΤ΄ των Νηστειών),  7. Μεγάλη Εβδομάς.

          ( Η 5η εβδομάδα περιλαμβάνει την Τετάρτη τού Μεγάλου Κανόνος και την Παρασκευή τού Ακαθίστου Ύμνου).

          Είναι οι ύμνοι του Τριωδίου κατανυκτικοί και μας προετοιμάζουν εσωτερικά για να δεχθούμε το Θείο Πάθος  και την Ανάσταση του Χριστού μας. Αν κανείς τούς μελετήσει ή τούς προσέξει στο υμνογραφικό κείμενό τους, θα διαπιστώσει την εσωτερική δύναμη της Ορθοδόξου Θεολογίας και λατρείας  και  δίνουν μιαν  ιδιαίτερη ενδυνάμωση στην αναζήτησή μας  για τον Τριαδικόν Θεό.

          Τα παλιά χρόνια στο νησί μας, οι ιεροψάλτες κατά την παραμονή της εορτή του Τελώνου και του Φαρισαίου, έβαζαν το βιβλίο στο αναλόγιο του ναού και το τιμούσαν με πολλή ευλάβεια.

          Στο Αργοστόλι, μας πληροφορεί ο ιστοριοδίφης  Ηλίας Τσιτσέλης, γινόταν η «ανάρτηση» του ιερού βιβλίου στο ναό του Σωτήρος με την παρουσία του  εκάστοτε μητροπολίτη.

          Στο Ληξούρι τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Έθεταν το ιερό βιβλίο, από την παραμονή της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου,  μπροστά από την εικόνα του Χριστού, για να το προσκυνήσουν οι πιστοί, ανάμεσα σε δυο μεγάλες λαμπάδες (τόρτσα) και έκαιγε πολύ θυμίαμα.

          Μετά την ώρα ενάτη οι πιστοί  έβγαιναν από το ναό σε πομπή με τελετάρχη  έναν  κληρικό, λιτάνευαν το βιβλίο γύρω από τις  δυο πλατείες του Ληξουρίου (πλατείες της αγοράς)  και έπειτα ο τελετάρχης ιερέας, το έδινε στον πρωτοψάλτη του  μητροπολιτικού ναού. Το έθιμο αυτό είχε από παλιά χαθεί, αλλά φαίνεται πως πιστοποιούσε τη μεγάλη προετοιμασία που θα έκαναν, οι χριστιανοί στις  ακόλουθες εβδομάδες έως και την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου.  

Καλό Τριώδιο να έχουμε, με Σύνεση και Προσευχή…!