Το γιορτάσι τση Παναγιάς τσης Βλαχέραινας
Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Στις 2 του μηνός Ιουλίου, εορτή βυζαντινή, παλαιά, τιμάται και εορτάζεται με κάθε μεγαλοπρέπεια η Παναγία η Βλαχέραινα, ή όπως τη λέει ο λαός της Βλαχέρας, ή των Βλαχερνών, που ο πρώτος ναός της υπήρχε στη Μητρόπολη του κόσμου, στην Εράσμια Πόλη των Πόλεων, την Κωνσταντινούπολη.
Δηλαδή, σύμφωνα με το συναξάρι στις 2 Ιουλίου γιορτάζει η Εκκλησία μας την «Κατάθεση της Εσθήτας» (φόρεμα) της Παναγίας μας, στις Βλαχέρνες της Κωνσταντινούπολης. Όπως λέει η εκκλησιαστική παράδοση αλλά και τα εκκλησιαστικά βιβλία, δύο αδέλφια πατρίκιοι Γάλβιος και Κάνδιδος των χρόνων του Λέοντα του Α΄, 5ος αιώνας, πήγαν στα Ιεροσόλυμα για προσκύνημα. Περνώντας από τη Γαλιλαία, βρήκαν στο σπίτι μιας Εβραίας να φυλάσσεται μια εσθής (φόρεμα), που κατά την παράδοση ανήκε στην Παναγία. Οι δύο βυζαντινοί άρχοντες έκλεψαν την Εσθήτα και την έφεραν στην Κωνσταντινούπολη, στο προάστιο των Βλαχερνών, και δεν φανέρωσαν σε κανέναν για το πολύτιμο και ιερό κειμήλιο τους. Σύμφωνα με την ιερή «μνημονική» παράδοση, με κάποιο θαύμα παρουσιάστηκε το γεγονός αυτό «της Τιμίας Εσθής», κι ο αυτοκράτορας έκτισε μεγαλόπρεπο ναό. Πρόκειται για τον φημισμένο ναό «των Βλαχερνών».
Η γιορτή που γινόταν εκεί τα βυζαντινά χρόνια ήταν από τις μεγαλοπρεπέστερες του Βυζαντίου, σχεδόν πολιουχική, που δημιούργησε πολλές αντίστοιχες γιορτές σε τόπους που είχαν και ακολούθησαν από παλιά μια βυζαντινή εκκλησιαστική παράδοση.
Στην Κεφαλονιά, ναοί των Βλαχερνών ήταν στην αρχαία και μετέπειτα βυζαντινή Πάλη, περιοχή Ληξουρίου, στο νησάκι Δίας, στο Ρίφι Παλικής, στα Αννινάτα Πρόννων και σε κάποια μικρά εκκλησάκια Η παλιά εικόνα από το ναό των Βλαχερνών της Πάλης βρίσκεται σήμερα στο μοναστήρι του Κορωνάτου, όπου τελείται αγρυπνία με την παρουσία πιστών.
Στις περισσότερες εκκλησίες που εορτάζει αυτή η ιερά πανήγυρης, η εφέστια εικόνα της εορτής, εικονίζει τη Θεοτόκο βρεφοκρατούσα, ενώ σπάνια βρίσκεις εικόνα που να εικονίζει θεματικά την κατάθεσης της εσθήτας της Παναγίας, δηλαδή τη φανέρωση της εσθήτας και την τοποθέτησή της πάνω στον αρχιερατικό θρόνο, για προσκύνημα.
Η μοναδική εικόνα στην Κεφαλονιά που εικονίζει το θέμα της εορτής, δηλαδή τη φανέρωση της Εσθήτας και την τοποθέτησή της στο ναό της Παναγίας των Βλαχερνών, είναι στην ομώνυμη εκκλησία στα Αννινάτα Πρόννων. Είναι τοποθετημένη στο εικονοστάσι του ναού, ενώ για προσκύνημα βγάζουν μια εικόνα της Παναγίας.
Χρόνια Πολλά και Καλά