Στον Inkefalonia 89,2, στην εκπομπή «Μέρα Μεσημέρι» με  τους δημοσιογράφους Γιώργο Χαλαβαζή και Ελευθερία Κουλουριώτου, μίλησε ο Παιδοψυχίατρος, Ομότιμος Καθηγητής της Παιδοψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμος Κολαΐτης για τις εκφάνσεις του ψυχικού τραύματος και την μεταβατική περίοδο του φθινοπώρου που επηρεάζει τον ψυχισμό των  παιδιών.

« Υπάρχουν πολλά παιδιά τα οποία έχουν «τραύμα» με το σχολείο, είτε γιατί έχουνε άσχημες εμπειρίες από άλλα παιδιά, είτε γιατί έχουνε μεγάλες δυσκολίες με τα μαθήματα κλπ. Αυτά τα παιδιά μπορεί να υφίστανται έντονο στρες . Θέλει προσοχή στη  ορολογία για να μην ψυχικοποιούμε τα πάντα, γιατί πολλές καταστάσεις είναι και φυσιολογικές».

Το συναισθηματικό ή ψυχολογικό τραύμα είναι πολλά περισσότερα από τον απλό ορισμό του μετατραυματικού στρες (PTSD) και έχει πολλές εκφάνσεις και ο  κ. Κολαίτης αναλύει:

«Μιλώντας για τραύμα θα πρέπει να πούμε ότι το τραύμα είναι μια Ελληνικότατη λέξη, προερχόμενη από την αρχαία Ελληνική γλώσσα , το ρήμα τιτρώσκω , που σημαίνει ότι υπάρχει μία λύση στην συνέχεια του δέρματος και αυτά είναι τα τραύματα που όλοι γνωρίζουμε.

Εκτός του σωματικού, υπάρχει και το ψυχικό τραύμα και εγώ εκ της επαγγελματικής ιδιότητας μου ασχολούμαι με τα τραύματα στα παιδιά.

Τα τραύματα προέρχονται ή από τον άνθρωπο, ή από την φύση (σεισμοί, πυρκαγιές κλπ) και δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο πλανήτης βιώνει ολοένα και ποιο συχνά και ποιο έντονα καιρικά φαινόμενα, τα οποία μπορεί να τραυματίζουν και ψυχικά τους ανθρώπους, αλλά όχι απαραίτητα.

Τα ψυχικά τραύματα που προέρχονται από τον άνθρωπο , είναι συνήθως τα λεγόμενα διαπροσωπικά τραύματα, τα οποία είναι και τα πιο σοβαρά, γιατί κυρίως είναι η εμπειρία της κακοποίησης, κακομεταχείρισης, της παραμέλησης, που μπορεί να έχει ένα παιδί. Αυτό είναι ένα σοβαρό τραύμα, το οποίο συνήθως συμβαίνει πολύ νωρίς στη ζωή του ανθρώπου και μπορεί να καθορίσει την ομαλή του εξέλιξη, όχι μόνο στην παιδική η εφηβική του ηλικία, αλλά και αργότερα στην ενήλικη του ζωή.

Επίσης υπάρχουν και άλλα τραύματα , όπως το τραύμα που συνδέεται με τροχαία ατυχήματα , η με άλλα ατυχήματα, που συχνά συμβαίνουν στα παιδιά και έχουμε κάνει σχετική έρευνα στα τροχαία ατυχήματα. Επίσης τραύμα μπορεί να κάνει η σωματική αρρώστια του παιδιού, στο ίδιο το παιδί η και στους γονείς του ( αναφέρθηκε σε δική του σχετική εργασία σε συνεργασία με συναδέλφους του Ολλανδούς ). Υπάρχουν τραύματα που αφήνουν πίσω τους συνδετικό ιστό αν δεν θεραπευθούν έγκαιρα με έκπτωση στην λειτουργικότητα τους (ανέλυσε επίσης τα ανάλογα και αναφέρθηκε στο μετατραυματικό στρες με έμφαση στα συμπτώματα των παιδιών που ενδεχομένως να είναι και παραπλανητικά, όπως η αποφυγή σκέψεων, προσώπων, σημείων κλπ, σχετικών με το τραύμα).

Ο κ. Κολαίτης επεκτάθηκε στα  συμπτώματα του μετατραυματικού στρες , με αναφορά στα συμπτώματα των βετεράνων του πολέμου του Βιετνάμ , τα οποία πρωτογράφηκαν την δεκαετία του 1970  από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία και τα συμπεριέλαβε στην διεθνή ταξινόμηση των ψυχικών νοσημάτων και έτσι προέκυψε η διαταραχή μετατραυματικού στρες.

«Ένα άτομο , ακόμα και νήπιο το οποίο έχει κάποια από αυτά τα συμπτώματα , έχει διαταραχή μετατραυματικού στρες, ή συμπτώματα της και χρειάζεται σ αυτή την περίπτωση να πάρει την κατάλληλη εξειδικευμένη θεραπεία» ανέφερε.

Ο κ. Κολαίτης αναφέρθηκε επίσης στο «Σύνδρομο της πάπιας», που φαίνεται επιφανειακά ότι μπορεί να τα καταφέρνει να επιπλέει, αλλά στην πραγματικότητα μοχθεί με τα πόδια της να το επιτύχει.

Στάθηκε ακόμη  στο ότι ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων τα καταφέρνει στην ζωή του μετά από τραύμα  επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα, μια καθ όλα φυσιολογική διαδικασία και αυτό δίνει απαντήσεις στο γιατί κάποιοι άνθρωποι τα καταφέρνουνε περίφημα και κάποιοι  άλλοι άνθρωποι είτε ζορίζονται, είτε καταρρέουν.  Σ αυτό υπάρχουν πάρα πολλές απαντήσεις και εξηγήσεις και έκανε ταυτόσημα αναφορά σε μία έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σε έναν μεγάλο πληθυσμό από 25 χώρες , που ζητήθηκε από όσους συμμετείχαν (ενήλικες) να αναφέρουν το ποιο σοβαρό τραύμα στην ζωή τους και ένα τυχαίο τραύμα. Από  αυτή την  έρευνα προέκυψε ότι το 70% των ανθρώπων , έχει ψυχολογικά τραύματα. Άρα το τραύμα είναι ο κανόνας της ζωής και από κει και πέρα το κάθε άτομο αποκρίνεται διαφορετικά και μπορεί κα να τα καταφέρνει περίφημα: « Το λίγο τραύμα, μπορεί να είναι και σαν το εμβόλιο που κάνουμε , για να μας δώσει ανοσία. Υπάρχει μία άποψη, ότι ο άνθρωπος ο οποίος υφίσταται κάθε τόσο τραύματα, ότι γίνεται ποιο δυνατός, αλλά υπάρχει και η άλλη άποψη, που λέει ότι όταν το άτομο δέχεται συνεχή χτυπήματα, μπορεί και να καταρρεύσει. Η αλήθεια είναι κάπου στην μέση (ανέλυσε επαρκώς). Σε γενικές γραμμές η ανθεκτικότητα όπως και ο κίνδυνος δια τραύμα, έχει να κάνει με τα γονίδια, με το φύλο, με την ηλικία, με την εθνότητα του καθενός , με το πώς μεγαλώνει από τους γονείς, από την υποστήριξη που έχει το άτομο από το περιβάλλον του, με χίλιες δυό καταστάσεις. Η έρευνα για το ψυχικό τραύμα είναι πάρα πολύ σημαντική για να γνωρίζουμε με βάση συγκεκριμένους παράγοντες και να μπορούμε να κάνουμε πρόβλεψη ποια άτομα είναι ποιο ευάλωτα και ποια είναι ποιο ανθεκτικά και ποιοι είναι οι παράγοντες που δυναμώνουν, χαλυβδώνουν τους ανθρώπους».

Το ψυχολογικό τραύμα είναι μια βλάβη στον εγκέφαλο του ανθρώπου ως αποτέλεσμα ενός ή περισσότερων ενοχλητικών γεγονότων που προκαλούν υπερβολικό άγχος, το οποίο υπερβαίνει την ικανότητα του ανθρώπου να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα που αναγείρονται, καταλήγοντας σε σοβαρές και μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες και ο κ. Κολαίτης επεκτάθηκε αρκετά στην περιγραφή του , καταλήγοντας στην έγκαιρη αντιμετώπιση του στα παιδιά.

Καταλήγοντας ο κ. Κολαίτης σημείωσε ότι ο άνθρωπος δεν ξεκινάει από το μηδέν, από κάπου έρχεται και όταν γεννιέται είναι ήδη προικοδοτημένος από τις προηγούμενες γενιές φέρνοντας ένα προσωπικό παράδειγμα που αφορά την ευαισθησία του στους σεισμούς και σημείωσε ότι μετά από κάθε καταστροφικό φαινόμενο οι άνθρωποι θέλουν μακροχρόνια εξειδικευμένη βοήθεια από το κράτος.

Τέλος, τόνισε ότι οι γονείς πρέπει να υποστηρίζουνε τα παιδιά τους και  προσδιόρισε χρονικά τι πρωτοβουλίες που πρέπει να τους δίνουνε με έναν μνημονικό κανόνα: «Όταν το παιδί είναι 6 χρονών, πρέπει να αποκτά το 1/3 της αυτονομίας και ανεξαρτησίας του, όταν είναι 12, τα 2/3 και όταν είναι 18, τα 3/3 , δηλαδή  να είναι εντελώς αυτόνομο».

Ακολουθεί το ηχητικό της συνέντευξης.

{https://soundcloud.com/user-46829938/nkefalonia-892-28-8-2024?si=51d5b7a0b1314b3c9834b0ca6a1726fc&utm_source=clipboard&utm_medium=text&utm_campaign=social_sharing}