Αμέσως μετά τον τρομερό σεισμό στο Νεπάλ, ο Βαγγέλης Πετράτος έσπευσε στην Κατμαντού. Στα καθήκοντά του είναι να αναζητά λύσεις για την αποτροπή επιδημιών, η τροφοδοσία με πόσιμο νερό και το πρόγραμμα προστασίας για την επόμενη ημέρα. Με έδρα την Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης αποτελεί στέλεχος της ECHO, ενός βραχίονα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει αναλάβει το έργο του συντονισμού και παροχής βοήθειας σε ανθρωπιστικές κρίσεις εκ μέρος της ΕΕ σε αυτή τη γωνία της γης.

«Αρχικά έφτασα στο Κατμαντού το οποίο δεν έχει υποστεί σοβαρές ζημιές. Τουλάχιστον το 75% των θυμάτων προέρχεται από την περιφέρεια και σύμφωνα με τις τοπικές αρχές υπάρχει εκτίμηση για 10.000 θύματα» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Βαγγέλης Πετράτος, ο οποίος στη συνέχεια μαζί με την αποστολή του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού ταξίδεψε στην Γκόρχα. Πρόκειται για μια από τις πλέον πληγείσες περιοχές, όπου οι κάτοικοι πολλών χωριών έτρεχαν με χέρια απλωμένα προς ένα ελικόπτερο του ινδικού στρατού για να ζητήσουν νερό και τρόφιμα.

Kαταγραφή των ζημιών

«Σκοπός μας είναι να κάνουμε εκτίμηση ζημιών στις κατοικίες ώστε να έχουμε μια καλή άποψη για τις ανάγκες στέγασης. Ο βασικός στόχος είναι να δώσω στα κεντρικά μια πλήρη εκτίμηση για τις καταστροφές και τις άμεσες ανάγκες για πρόσβαση σε καθαρό νερό, καταλύματα, υγειονομικές ανάγκες και επιπλέον με ποιους οργανισμούς μπορούμε να συνεργαστούμε για τα έργα που χρειάζονται. Οταν ολοκληρωθεί η αποστολή θα αποφασιστεί και το ύψος της χρηματοδότησης από πλευράς μας». Τα γεγονότα τον οδηγούν στο Μιντανάο και στα Φίτζι, τα νησιά Κουκ, στην Ινδονησία και πρόσφατα στα Βανουάτου μετά το πέρασμα του τρομερού τυφώνα. «Αποστολή μου ήταν να ερευνήσω την κατάσταση και να καταγράψω τις ζημιές και κυρίως τις ανάγκες που υπήρξαν και σε ποιους τομείς διαπιστώνουμε κενά, ενώ συγχρόνως αναζητούμε ικανούς εταίρους για να υλοποιήσουν το έργο, όπως φορείς του ΟΗΕ, ο Ερυθρός Σταυρός κλπ.», μας αφηγήθηκε.

«Ηταν ο χειρότερος τυφώνας που έπληξε ποτέ την περιοχή καθώς κανείς δεν θυμόταν κάτι τέτοιο στο παρελθόν, ενώ η κυβέρνηση δεν είχε ανάλογη εμπειρία για να γνωρίζει πώς θα αντιδράσει. Στην πρωτεύουσα πρόβλημα είχε το 20% των κτιρίων, όμως η καταστροφή ήταν μεγάλη στα περίχωρα και τα άλλα νησιά, όπου ζουν σε ξύλινες καλύβες οι οποίες είχαν καταστραφεί. Συγχρόνως δημιουργείται μεγάλη ανάγκη για διατροφή ενώ η μεγαλύτερη καταστροφή έγινε στα συστήματα ύδρευσης.

Αυτό δημιουργεί σειρά προβλημάτων, καθώς πρέπει να μεταφερθεί φαγητό (λόγω έλλειψης νερού για μαγείρεμα), ενώ το καθαρό νερό είναι αναγκαίο για να αποφύγουμε τις διάρροιες».

Η ECHO είναι το Ευρωπαϊκο Γραφείο Ανθρωπιστικής Υποστήριξης με στόχο «να σώζουμε ζωές» λέει ο κ. Πετράτος «είναι μια μικρή ανεξάρτητη ομάδα όπου δεν μας δεσμεύουν πολιτικές αποφάσεις. Βασισμένοι στις αρχές του ανθρωπισμού, της ουδετερότητας, της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας. Παίρνουμε αποφάσεις χωρίς να σκεπτόμαστε πολιτικά και καλύπτουμε τόσο φυσικές καταστροφές όσο και καταστάσεις συγκρούσεων βασισμένοι στις ανάγκες των ανθρώπων». Η ακτίνα δράσης της ομάδας, που αποτελείται από δώδεκα μέλη, είναι τεράστια: Από το Αφγανιστάν έως την Ινδονησία, και από το Λάος έως τις Φιλιππίνες και άγνωστα νησιά του ωκεανού.

«Είμαι σχεδόν έξι χρόνια στην περιοχή. Καλύπτουμε αντιμετώπιση καταστροφών και έργα πρόληψης. Πήγαμε στο τσουνάμι της Ιαπωνίας, τη Βόρειο Κορέα και στο Ανατολικό Τιμόρ, παρεμβαίνουμε από το Πακιστάν έως τα Φίτζι. Οι Φιλιππίνες είναι μια χώρα που έχει υποστεί από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές και εκεί έχουμε κάνει προσπάθεια πρόληψης με εμφανή αποτελέσματα. Το 2010 ο τυφώνας προκάλεσε καταστροφές βόρεια της Μανίλα και στο Μιντανάο ενώ το 2011 σε πέντε ώρες εξαφάνισε τα χωριά σε μια ολόκληρη περιοχή. Μάλιστα το Μιντανάο είναι μακροχρόνιο πεδίο σύγκρουσης -το παλαιότερο στον κόσμο μετά το Σουδάν- μεταξύ χριστιανικών και μουσουλμανικών πληθυσμών, καθώς μαίνεται επί 44 χρόνια. Πήγαμε με τον τυφώνα και διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν 3 εκατομμύρια εσωτερικοί πρόσφυγες τους οποίους δεν αναφέρει κανείς. Μια ξεχασμένη κρίση».

Αφυδάτωση και επιδημίες «Προτεραιότητά μας η εξασφάλιση νερού»

Το 2009 ο Β. Πετράτος βρέθηκε στον τυφώνα του Βιετνάμ που είχε προκαλέσει μεγάλες καταστροφές, κάποια άλλη στιγμή στον σεισμό της Σουμάτρας, σε τσουνάμι που εξαφάνισε περιοχές και στην έκρηξη του ηφαιστείου Μεράπι, όπου αρκετά χωριά κάηκαν. Βοήθησε πρόσφυγες από τις επιδρομές των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, αλλά και μετά τις πλημμύρες στο Πακιστάν, ενώ είχε τον συντονισμό για την αντιμετώπιση σε επιδημίες χολέρας στην Καμπότζη και στο Λάος.

«Η αφυδάτωση είναι μεγάλο πρόβλημα και η αντιμετώπιση είναι δύσκολη, καθώς πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν. Είναι η δική μας δουλειά η παροχή πρόσβασης σε καθαρό νερό και να υπάρχουν τουαλέτες. Βλέπουμε σε καταυλισμούς πολλά παιδάκια να αφοδεύουν παντού και προσπαθείς να δεις πού θα πατήσεις. Ακόμα και ένας άρρωστος αν υπάρξει, μόλις αρχίσει να βρέχει, η ασθένεια εξαπλώνεται…», λέει ο κ. Πετράτος και εξηγεί ότι ακόμα ένα σκέλος των προγραμμάτων αποτελούν τα προληπτικά μέτρα.

«Είναι η εκπαίδευση για τον επόμενο τυφώνα ώστε να μην έχουμε τόσο μεγάλες καταστροφές. Με υπερηφάνεια είδαμε τι έγινε στις Φιλιππίνες. Τα καταφύγια που στήσαμε, μετά τον τυφώνα Χαγιάτ, ήταν τα μόνα που άντεξαν και δεν έφυγε η στέγη με τον τυφώνα των περασμένων Χριστουγέννων. Ενίοτε είσαι εν μέσω σύνθετων πολιτικών προβλημάτων και αντιμαχιών. Η Μιανμάρ είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό εθνοτήτων, αφού υπάρχουν συνολικά 134 διαφορετικές ομάδες. Πολλές μάχονται την κυβέρνηση και υπάρχει τεράστιος αριθμός προσφύγων. Μεταξύ αυτών και η φυλή Ροχίντζα, γύρω στο ένα εκατομμύριο άνθρωποι που δεν τους έχει αναγνωρίσει ούτε το Μπαγκλαντές, ούτε η Μιανμάρ. Λειτουργούμε, λοιπόν, σε περιπτώσεις όπου οι αντίπαλοι έχουν κάψει χωριά και έχεις ένα πλήθος 4.000 ανθρώπων με μονάχα δύο βρύσες».

Η πορεία του

Η διαδρομή του Βαγγέλη Πετράτου ξεκινά από την Κεφαλονιά όπου γεννήθηκε και καταλήγει στον Ειρηνικό, όπου βρέθηκε από μία σειρά συμπτώσεων. «Σπούδασα στην Ιταλία αρχιτεκτονική, αλλά ενδιάμεσα μπάρκαρα σε καράβια καθώς χρειαζόμουν χρήματα για να ζήσω. Ταξίδεψα και έγινα μάλιστα ανθυποπλοίαρχος. Χρειάστηκαν 9 χρόνια για να πάρω το πτυχίο, αφού είχα ανάγκη την εργασία. Γύρισα στην πατρίδα, άνοιξα αρχιτεκτονικό γραφείο, ασχολήθηκα με τουριστικά και ύστερα εργάστηκα σε ένα γραφείο μηχανικών στην Αθήνα. Από εκεί με έστειλαν στα Φίτζι. Μετείχα στην κατασκευή του μεγαλύτερου κολεγίου στον Ειρηνικό για εκπαίδευση δασκάλων, έργο που έγινε με χρηματοδότηση από την ΕΕ. Στη συνέχεια συνεργάστηκα στην κατασκευή 300 σχολείων σε 44 νησιά και ύστερα στην κατασκευή 78 μικρών κλινικών στο Κιριμπάτι. Επόμενο έργο ήταν ένα καταφύγιο για τυφώνες στα νησιά Κουκ και μετά στο Ναούρου της Μικρονησίας, πριν ξεκινήσει η συνεργασία μου με το γραφείο ανθρωπιστικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», καταλήγει ο κ. Πετράτος.

ιinfokids.gr