Παλιότερα η γιορτή διέφερε πολύ από τη σημερινή. Μαζευόταν πολύς κόσμος. Όλη η Πεσσάδα αλλά και από τα γύρω χωριά, αλλά και από τα πιο μακρινά. Και αυτό γιατί εκτός τις αρτοκλασίες, και τα σπερνά, είχε και αρνί στη σούβλα. Ένα με δύο αρνιά πάντα σουβλίζονταν, πολλές φορές και τρία και ψηνόταν στον προαύλιο χώρο της εκκλησούλας. Επίσης είχε άφθονο κρασί. Και αυτά ήταν προσφορά του χωριού. Μετά το πέρας της λειτουργίας όλοι γευόντουσαν αρνί και πίνανε. Το χαρακτηριστικό αυτή της γιορτούλας, ήταν ότι, την άλλη μέρα κυκλοφορούσε σάτιρα, ανώνυμων σατιρικών από την Πεσσάδα,, που σατίριζαν πρόσωπα και συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του πανηγυριού. Αυτή τη στιγμή δεν έχω κάποιες παλιές σάτιρες διαθέσιμες. Μόλις όμως θα έχω θα τις δημοσιεύσω.
Όμως «το Ζιζάνιο του Αργοστολιού», αποτυπώνει με το δικό του τρόπο το πώς γινόταν το Πανηγύρι της Υπαπαντής κάποτε στην Πεσσάδα και μας δίνει μια πλήρη εικόνα.

Ζιζάνιο τ’ Αργοστολιού: Η Υπαπαντή κάποτε στην Πεσάδα

Φίλοι μου στο ‘Ζιζάνιο’
τ’ αρέσει να μαθαίνει
και την πικρή αυτή εποχή
με στίχους να γλυκαίνει

Στίχους για τους πολιτικούς,
περίεργα και εύθυμα.
Στίχους για τον πολιτισμό,
τα ήθη και τα έθιμα.

Προχτές εδώ στην πόλη μας
ευρήκα τον Νικόλα
που στη Πεσάδα κατοικεί,
φίλος μου πρώτ’ απ’ όλα.

Για του χωριού του τα έθιμα
μού ‘λεγε στην κουβέντα.
«Βρέ, τι γινότανε παλιά»!
Μεγάλη είχε ρέντα.

Τον άκουγα προσεκτικά.
-καφέ έπινα σκέτο-.
Κι όπως τα διηγιότανε
έτσι τα παραθέτω:

«Πριν χρόνια σαν ξημέρωνε
η δυό Φεβρουαρίου
οι Πεσαδιάνοι γιόρταζαν
Υπαπαντή Κυρίου.

Σ’ ένα ξωκλήσι γραφικό
κάτου, προς το λιμάνι
ο παπά Γιώργης έπη’ενε
τη λειτουργιά να κάνει.

Και ο παπά Γιάννης πρόσφατα
θυμάμαι λειτουργούσε.
Μα του Νικόλα η ψαρτική
ούλους αγανακτούσε.

Κόσμος πολύς μαζεύονταν
Πεσάδα, Κουντουράτα,
ερκόντανε και μερικοί
από τα Ντοριζάτα.

Άλλοι πεζή κατέφθαναν,
άλλοι με μηχανάκι
οι πλούσιοι μ’ αυτοκίνητα
που ‘χαν το παραδάκι.

Από την άλλη Λειβαθώ
λίγοι παρουσιάζονταν
-μικρό το εκκλησάκι μας-
έξω ούλοι αραδιάζονταν.

Και όταν ετελείωνε
η Θεία λειτουργία,
μεζέ ούλοι γευόντανε
από τον οβελία.

Που ο Πρόεδρος εχάριζε
γιατί ‘ταν η γιορτή του
και ήθελε σαν άρκοντας
να φαν οι χωριανοί του.

Για ψήστη εδιόριζε
το φίλο Κολυτήρη
που ήταν η ξεχωριστή
μορφή στο πανηγύρι.

Τα μεζεδάκια δίκαια
ήθελε να μοιράζει.
Κι αν άρπαζες απ’ το ταψί
άρχιζε να φωνάζει.

Κρασάκι είχε μπόλικο,
πίνανε ‘φοβισμένοι’.
Δεν ήθελαν στη σάτιρα
να ‘ναι ‘στιγματισμένοι’.

Στο πανηγύρι μας εφκιό
έπρεπε να προσέχεις
πώς περπατάς, μα και πώς τρως,
τι φορεσιά θα έχεις.

Αν κάτι ήταν περίεργο
στην συμπεριφορά σου
πρώτο θα ‘ταν στη σάτιρα
αύριο τ’ όνομα σου.

Εις το χωριό μου η σάτιρα
παλιά ευδοκιμούσε,
ο κόσμος την περίμενε,
δεν τη παρεξηγούσε».

Τέλος δεν επαρελείψε
-παρά το μπίρι-μπίρι-
να μας καλέσει όλους μας
φέτος στο πανηγύρι.

Που κάθε χρόνο το χωριό
θα πάει να το τελέσει,
μα, όπως είπε, με παλιά
καμιά δεν έχει σχέση.

Το Ζιζάνιο τ’ Αργοστολιού

Φωτογραφίες: Η πρώτη φωτογραφία είναι του 1931, η δεύτερη ίσως είναι πολύ παλαιότερη, η τρίτη είναι του 1937 και η τέταρτη του 1963. Οι άλλες είναι πρόσφατες, πως είναι σήμερα το εκκλησάκι της Υπαπαντής, και από το πανηγύρι του 2015.

Σπύρος Ματιάτος

Υπαπαντή 1931

Υπαπαντή 1937


Από το πανηγύρι του 1963


Το εκκλησάκι της Υπαπαντής όπως ειναι σήμερα


Η γιορτή της Υπαπαντής χθες