Το «κόκκινο σκαθάρι» που κατατρώει τους φοίνικες – μετά την Κρήτη και τη Νότια Ελλάδα- χτύπησε τη Κεφαλονιά κι τώρα εμφανίστηκε ακόμη και μέσα στην πόλη στο Βαθύ της Ιθάκης χωρίς να γίνεται καμιά προσπάθεια  ανακοπής του κακού, έτσι το εισαγόμενο και ανθεκτικό έντομο αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Το κόκκινο σκαθάρι (επιστημονικά «ρυγχωτός κάνθαρος, Rhynchophorus ferrugineus») σκοτώνει τους φοίνικες και μαζί κομμάτι της ιστορίας μας.

Το «κόκκινο σκαθάρι» εκτιμάται ότι εισήχθη στην Ευρώπη την περίοδο 1990-91, κατά τη διάρκεια των έργων ανάπλασης και αστικού σχεδιασμού στη Βαρκελώνη για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992. Εκείνη την περίοδο μεταφέρθηκαν με πλοία από την Αίγυπτο χιλιάδες φοίνικες και όταν οι Ισπανοί αντιλήφθηκαν το πρόβλημα, το έντομο είχε ήδη αναπτυχθεί και είχε καταστρέψει πολλά φυτά. Ωστόσο, ενημέρωσαν αμέσως τις ευρωπαϊκές Αρχές και απέκλεισαν φορτία από τα αιγυπτιακά λιμάνια. Επίσης, ξεκίνησαν ένα τεράστιο πρόγραμμα ενημέρωσης των πολιτών και θεραπείας των φοινίκων, με αποτέλεσμα ενδεικτικά σήμερα ο Δήμος Βαλένθιας σε έναν πληθυσμό 10.000 δέντρων να χάνει κάθε χρόνο μόλις πέντε ή δέκα δέντρα.

Οι Αρχές στην Ελλάδα είχαν φυσικά ενημερωθεί για την επέλαση του «κόκκινου σκαθαριού» ήδη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης. Ωστόσο οι πάντες αδιαφόρησαν. Για τους Αγώνες της Αθήνας το 2004 μεταφέρθηκε στην Ελλάδα όλο το αιγυπτιακό στοκ των μολυσμένων φοινίκων, με τα σημερινά γνωστά αποτελέσματα. Ιστορικά φοινικοδάση όπως του Βάι και της Πρέβελης στην Κρήτη κινδύνευσαν με αφανισμό και φαίνεται ότι σώθηκαν χάρη σε έναν ισχυρό μηχανισμό άμυνας στο «κόκκινο σκαθάρι» που ανέπτυξε το ενδημικό είδος φοίνικα.

Δεν συνέβη το ίδιο με τα εισαγόμενα είδη φοινικόδεντρων σε ολόκληρη την Ελλάδα. Γεωπόνοι και ιδιοκτήτες φυτωρίων σε όλη τη χώρα αδιαφόρησαν πουλώντας μολυσμένα φυτά – εκμεταλλευόμενοι και την ανάγκη για επίδειξη τα χρόνια πριν την κρίση.

«Εκτός από την καταστροφή των ίδιων των φυτών, υπάρχουν επιπτώσεις οικονομικές και στον τουρισμό» λέει ο εντομολόγος ερευνητής κ. Σκεντερίδης. «Λύση υπάρχει και τον δρόμο τον δείχνει η Ισπανία, με τη διαχείριση που έκανε μετά το πρώτο πλήγμα» προσθέτει. Ο ίδιος προκρίνει τη βιολογική αντιμετώπιση των εντόμων, χωρίς τη χρήση χημικών φαρμάκων, αλλά με τη μεταφορά μικροοργανισμών (εντομοπαθογόνων νηματωδών) στον φοίνικα που έχει προσβληθεί. Έντομα εναντίον εντόμων. Μπορεί να ακούγεται σαν επιστημονική φαντασία, όμως οι συγκεκριμένοι μικροοργανισμοί εισέρχονται στο σώμα του σκαθαριού από τα φυσικά ανοίγματα (στόμα, έδρα, αναπνευστικές οπές), πολλαπλασιάζονται μέσα του και προκαλούν τον θάνατό του.

Η καταστροφή

Και μετα….

Οι φοίνικες στην είσοδο του Δημοτικού Σχολείου πριν την καταστροφή

Οι φοίνικες στην πρόσοψη της Σχολής Σταθάτου το 1930

Είναι κρίμα όπως οι φοίνικες στο Δημοτικό Σχολείο Ιθάκης από την εποχή της Σχολής Σταθάτου (οι σχετικές φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο) αλλά και οι φοίνικες στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στην οικία Δρακούλη κα να εξαφανίζονται!!!

Απ την άλλη και η μη σωστή χρησιμοποίηση των φαρμάκων – χωρίς προφυλάξεις – για την αντιμετώπιση του προβλήματος όπως αυτή που έγινε σε φοίνικα στη Βόρεια Ιθάκη και θανάτωσε μεγάλο πληθυσμό μελισσών με αποτέλεσμα μελισσοπαραγωγοί να χάσουν τα μελίσσια τους είναι απαράδεκτο!!!

Τ. Κ

ithacanews.gr