Πολλές οι λύσεις

Λύσεις υπάρχουν πολλές: Ηλεκτρική θέρμανση, υγραέριο, πέλλετ, κλιματιστικά, και άλλα νέα «προϊόντα» όπως οι λέβητες ιόντων. Ποια είναι όμως η πιο συμφέρουσα, από άποψη οικονομίας και φυσικά απόδοσης; Kάθε θερμαντική μέθοδος έχει τα πλεονεκτήματά της, όλες οι εναλλακτικές ωστόσο κοστίζουν πια λιγότερο απ' το πετρέλαιο, όπως τονίζει σε ένα άκρως επίκαιρο άρθρο του ο Γιαννιώτης Ηλεκτρολόγος-Μηχανικός Κων/νος Κυριαζής, Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της κατασκευαστικής εταιρείας «Κ. Κυριαζής ΑΤΕΕ».

«Κάντε έρευνα...»

«Σε μια εποχή τόσο δύσκολη όπως η σημερινή, που το πετρέλαιο τραβάει την... ανηφόρα, συμφέρει τους πολίτες να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης, λαμβάνοντας υπόψη καθένας τις απαιτήσεις και ιδιαιτερότητες της κατοικίας του», τονίζει ο κ. Κυριαζής, μιλώντας σχετικά στον «Π.Λ.».
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο άρθρο του (δημοσιεύεται αυτούσιο παρακάτω), στο οποίο αναλύει το ενεργειακό κόστος των διάφορων μεθόδων θέρμανσης και την απόδοσή τους, λύσεις όπως το πέλλετ, τα κλιματιστικά και η αντλία θερμότητας έχουν σημαντικό χαμηλότερο κόστος από τη συμβατική θέρμανση του πετρελαίου. Παράλληλα, επισημαίνει ότι ενέργειες όπως η θερμομόνωση μιας κατοικίας με νέα κουφώματα και τζάμια ή η καλή συντήρηση του υπάρχοντος λέβητα – καυστήρα βοηθούν στη σημαντική μείωση της δαπάνης που απαιτείται για θέρμανση. Ωστόσο, όπως λέει, καλό θα ήταν οι ενδιαφερόμενοι πριν πάρουν οποιαδήποτε απόφαση, να απευθυνθούν σε κάποιον εξειδικευμένο ηλεκτρολόγο ή μηχανολόγο μηχανικό για να τους κατατοπίσει.

Το κόστος της θέρμανσης

• Ιδού λοιπόν τι αναφέρει ο κ. Κώστας Κυριαζής για το καυτό ζήτημα των ημερών μας, που δεν είναι άλλο από τη θέρμανση:
Το άρθρο αυτό στοχεύει στο να ενημερωθούν σωστά οι ενδιαφερόμενοι, και γι' αυτό θα αναλύσουμε το ενεργειακό κόστος των διαφόρων τρόπων θέρμανσης, παίρνοντας σαν βάση το κόστος της θέρμανσης με πετρέλαιο, μιας και οι περισσότεροι ως σήμερα αυτό χρησιμοποιούσαμε. Για την ανάλυση μας θα δεχθούμε τιμές που ισχύουν σήμερα:
* Κόστος πετρελαίου θέρμανσης: 1,40 €/ lt
* Ακριβότερο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος Δ.Ε.Η. (οικιακό τιμολόγιο με χρέωση ενέργειας, ισχύος, διανομής) χωρίς νυχτερινό ρεύμα: 0,18 €/ KWh
* Κόστος υγραερίου (LPG) περίπου: 0,89 €/ lt (μέση τιμή παρατηρητηρίου τιμών 14/9/2012).
* Κόστος Pellets (πιστοποιημένο εισαγόμενο): 0,33 €/ Kg.
Για να γίνει κατανοητή σε όλους η σύγκριση, θα υπολογίσουμε το κόστος για να λάβουμε 15 KWh θερμικής ενέργειας, από τα διάφορα καύσιμα που χρησιμοποιούν τα συστήματα θέρμανσης (απαιτήσεις θέρμανσης ενός σπιτιού 120 τμ, με ελλιπή μόνωση, στην περιοχή των Ιωαννίνων).

1. Πετρέλαιο

Η θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου θέρμανσης είναι 10,5 KWh/lt. Ο βαθμός απόδοσης καύσης είναι περίπου 90%. Άρα για να πάρουμε 15 KW θερμική ενέργεια απαιτούνται 15 / (10,5 x 0.90) =1,59 lt πετρελαίου που κοστίζουν 2,22 €.

2. Ηλεκτρική θέρμανση

Εδώ εννοούμε τη θέρμανση με ηλεκτρικούς λέβητες, ηλεκτρικές θερμάστρες, ηλεκτρικά αερόθερμα, ηλεκτρικά καλοριφέρ κλπ. Για να λάβουμε 15 KW θερμικής ενέργειας απαιτούνται ακριβώς 15 KWh Ηλεκτρικής ενέργειας που κοστίζουν 15x 0.18=2,70 €. Άρα η ηλεκτρική θέρμανση στοιχίζει περίπου 25% ακριβότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.

3. Λέβητες ιόντων

Είναι ένα «νέο προϊόν» που πλασάρεται σαν μία νέα καινοτομία, αφού «χρησιμοποιείται» η λέξη ιόντα που παραπέμπει αόριστα σε κάτι υψηλής τεχνολογίας. Στην ουσία είναι μια παλιά τεχνολογία γνωστή ως θερμαντήρας ηλεκτροδίων. Πρόκειται για μια συσκευή μετατροπής της ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμική, με βάση την αντίσταση ενός αγώγιμου υγρού στη διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος. Ο μηχανισμός μετατροπής είναι ίδιος με αυτόν στις ωμικές αντιστάσεις (βλ. The Electricians Guide 5th Edition by John Whitfield). Αν ανατρέξει κανείς στα διαφημιστικά τέτοιων προϊόντων, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν μετρήσεις από κανένα αναγνωρισμένο Ευρωπαϊκό οργανισμό πιστοποιήσεων, για το βαθμό απόδοσης των συσκευών αυτών.

Άρα πρόκειται απλώς για μια συσκευή ηλεκτρικής θέρμανσης, όπως αυτές που αναφέρονται προηγούμενα, οπότε το κόστος λειτουργίας της είναι ίδιο με αυτό της ηλεκτρικής θέρμανσης κόστος 15x 0.18=2,70 €.

4. Υγραέριο (LPG) (όχι φυσικό αέριο)

Η θερμογόνος δύναμη του υγραερίου είναι περίπου 6,61 KWh/lt ή 12,8 KWh/Kg. Ο βαθμός απόδοσης καύσης (για σύγχρονους λέβητες και καυστήρες LPG συμπυκνωμάτων) φθάνει το 99%. Άρα για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/(6,61 x 0.99) = 2,30 lt υγραερίου που κοστίζουν 2,06 €. Eπομένως, η θέρμανση με υγραέριο στοιχίζει περίπου 10% φτηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.

5. Pellets

Τα pellets είναι ένα βιοκαύσιμο που παράγεται από υπολείμματα επεξεργασίας ξύλου με συμπίεση και ατμό χωρίς χημικά πρόσθετα γι'αυτό θεωρείται αρκετά φιλικό προς το περιβάλλον. Η θερμογόνος δύναμη των pellets είναι περίπου 4,8 KWh/ Kg. Ο βαθμός απόδοσης καύσης των pellets είναι περίπου 85%. Άρα για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/(4,8x 0.85)= 3,68 Kg pellets που κοστίζουν 1,21 €. Eπομένως, η θέρμανση με pellets στοιχίζει περίπου 45% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.

6. Αντλία θερμότητας

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των αντλιών θερμότητας είναι ο συντελεστής απόδοσης COP (Coefficient Of Performance), που εκφράζει το λόγο της αποδιδόμενης από το σύστημα θερμικής ισχύος προς την ηλεκτρική ισχύ που απορροφά η συσκευή.

Θεωρώντας ότι ο συντελεστής αυτός για τις νέες αντλίες θερμότητας, κυμαίνεται από 3,0 μέχρι 4,00 και παίρνοντας την χαμηλότερη τιμή, τότε για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/3,00= 5,00 KWh ηλεκτρική ενέργεια, που κοστίζουν 0,90€. Άρα η θέρμανση με αντλία θερμότητας στοιχίζει περίπου 60% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.

Πρόκειται για τον πλέον προηγμένο τεχνολογικά σύστημα παραγωγής θερμότητας που αν συνδυαστεί με ενδοδαπέδια θέρμανση ή/και γεωθερμία, μπορεί να φθάσει σε COP=5,50. Συνδυαζόμενο δε και με ηλιακούς συλλέκτες, ταμιευτήρες ηλιακής ενέργειας κλπ. παρουσιάζει πολύ υψηλές αποδόσεις αλλά έχει και πολύ υψηλό αρχικό κόστος εγκατάστασης.

Υπάρχει ωστόσο μια επιφυλακτικότητα από συναδέλφους για το πόσο οι αντλίες θερμότητας μπορούν να αποδώσουν στην περιοχή μας λόγω κρύου (όσο μειώνεται η θερμοκρασία τόσο μειώνεται κι ο συντελεστής απόδοσης, αλλά αν γίνει ο ίδιος υπολογισμός με συντελεστή 2 τότε το κόστος ανεβαίνει στα 1,35 ευρώ, δηλαδή 40% πιο φθηνά από το πετρέλαιο. Αυτό συμβαίνει μόνο στην ακραία συνθήκη λειτουργίας του 5% των ήμερων θέρμανσης (δηλαδή 10 μέρες τον χρόνο).

Να σημειώσουμε ότι οι αντλίες θερμότητας είναι μηχανήματα inverter έχουν ενσωματωμένη αντιστάθμιση, κάνουν παραγωγή νερού άνω των 60 βαθμών κελσίου και παράγουν και ζεστό νερό χρήσης.

7. Φυσικό αέριο

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι για λόγους στρατηγικής, με στόχο την διείσδυση στην αγορά ενέργειας, η ισχύουσα τιμολογιακή πολιτική της Επιχείρησης Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) για το φυσικό αέριο (Natural Gas), η παραγόμενη μονάδα ενέργειας με φυσικό αέριο διατηρείται περίπου 20% φθηνότερα από το πετρέλαιο. Φυσικό αέριο βέβαια δεν αναμένεται να έρθει στην περιοχή μας στο άμεσο μέλλον, οπότε κανείς δεν ξέρει όταν θα έρθει, τι κόστος θα έχει.

8. Τοπικές κλιματιστικές συσκευές

Βέβαια, υπάρχει και η λύση των τοπικών κλιματιστικών μονάδων (split) που έχουν COP από 3,3-5,3 (κλιματιστικά inverter, νέας τεχνολογίας, ενεργειακής κλάσης Α), αλλά o καταναλωτής θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι το κλιματιστικό έχει χαμηλή ποιότητα θέρμανσης (βεβιασμένα κινούμενες μάζες αέρα, μη διατηρήσιμη θέρμανση, πιθανός θόρυβος κ.λπ.). Θεωρώντας ότι ο συντελεστής αυτός για τα νέας τεχνολογίας κλιματιστικά, κυμαίνεται από 3,5 μέχρι 5,00 και παίρνοντας την χαμηλότερη τιμή, τότε για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/3,50= 4,28 KWh ηλεκτρική ενέργεια, που κοστίζουν 0,77€. Άρα η θέρμανση με κλιματιστικά στοιχίζει περίπου 70% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο (Προσοχή αναφερόμαστε μόνο σε κλιματιστικά inverter νέας τεχνολογίας με Cop πάνω από 3.6).

Δαπάνη εγκατάστασης

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι τα μόνα συστήματα που έχουν χαμηλότερο κόστος παραγόμενης θερμικής ενέργειας από τη συμβατική θέρμανση με πετρέλαιο είναι:
• η καύση pellets κατά 50%
• η αντλία θερμότητας κατά 60%.
• Τα αυτόνομα κλιματιστικά μηχανήματα κατά 70%.

Πόσο κοστίζει όμως η εγκατάσταση ενός εναλλακτικού συστήματος θέρμανσης μιας υφιστάμενης κατοικίας περίπου 120 m2 στα Ιωάννινα, που με λέβητα και καυστήρα πετρελαίου, καταναλώνει ετήσια περίπου 2000 lt πετρέλαιο, δηλαδή πλήρωσε για θέρμανση πέρυσι 2.000 ευρώ και φέτος θα χρειαστεί να πληρώσει 2.800;

Όσο αφορά τα pellets, η εγκατάσταση ενός λέβητα με αυτόματο σύστημα τροφοδοσίας ισχύος 20-25 KW, με δεξαμενή αποθήκευσης, μπόιλερ, υδραυλικές τροποποιήσεις κλπ. στοιχίζει περίπου 5.000 – 6000 €, οπότε με μια εξοικονόμηση της τάξης των 1.400 € ετήσια, το κόστος του θα αποσβεστεί σε 4 – 4,5 χρόνια περίπου.

Ένα σημείο επίσης που μπορεί να θεωρηθεί σαν μειονέκτημα, είναι ότι απαιτείται αυξημένος χώρος εγκατάστασης και αποθήκευσης του καυσίμου, γι' αυτό και δεν έχει μεγάλη εφαρμογή σε αστικές περιοχές. Επίσης το εν λόγω σύστημα έχει αυξημένο κόστος συντήρησης.

Η εγκατάσταση κεντρικής αντλίας θερμότητας αέρα-νερού για να αντικαταστήσει ένα λέβητα με καυστήρα πετρελαίου, μπορεί να γίνει πολύ εύκολα συνδέοντας την αντλία θερμότητας με την υπάρχουσα εγκατάσταση.

Η απόσβεση

Η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας με θερμική ισχύ 15 KW και COP =3.6 κοστίζει περίπου 6.000 €, και εξοικονομεί περίπου 1.700€ ετησίως, δηλαδή θα αποσβεστεί σε περίπου 3,5 – 4 χρόνια! Σε αυτό δεν συμπεριλαμβάνουμε και το όφελος από την ψύξη το καλοκαίρι.
Η εγκατάσταση κλιματιστικών κοστίζει με 3 κλιματιστικά (2 στα δωμάτια, 1 μεγαλύτερο για σαλονοτραπεζαρία) περί τα 3.500€ με την απόσβεση να γίνεται σε 2 χρόνια περίπου, αν υπολογιστεί και το όφελος από την ψύξη το καλοκαίρι.

Συμπεράσματα

* Αν θέλετε να εξοικονομήσετε χρήματα από της δαπάνες της θέρμανσης, επειδή το πρόβλημα είναι τεχνικό και χρηματοοικονομικό θα πρέπει να απευθυνθείτε σε εξειδικευμένο Ηλεκτρολόγο – Μηχανολόγο Μηχανικό.
* Με τις ισχύουσες τιμές το πετρέλαιο σαν καύσιμο για θέρμανση, δεν είναι πια ανταγωνιστικό, αφού και τα άλλα καύσιμα (LPG, ηλεκτρική ενέργεια, βιομάζα κλπ.) είναι πια πιο φθηνά.
* Αν τοποθετήσετε μηχάνημα που καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια επωφεληθείτε του νυκτερινού τιμολογίου της ΔΕΗ (που λειτουργεί και το μεσημέρι τον χειμώνα 15.30-17.30) με τιμή κιλοβατώρας περί τα 0,07 € !!!

Πώς θα μειώσετε το κόστος της θέρμανσης

Το σημαντικότερο που πρέπει να γνωρίζουμε είναι, ότι μπορεί κάποιος να μειώσει σημαντικά τις δαπάνες της θέρμανσης, με διαφορετικούς τρόπους, οι οποίοι μπορεί να είναι:

* Η βελτίωση της θερμομόνωσης της κατοικίας σας μπορεί να σας εξοικονομήσει μέχρι και 30% των δαπανών θέρμανσης (κυρίως για κατοικίες πριν το 1985).
* Η αντικατάσταση των κουφωμάτων και τζαμιών της οικίας σας μπορεί να σας εξοικονομήσει μέχρι και 20-25% των δαπανών θέρμανσης
* Η τοποθέτηση συστήματος αντιστάθμισης στον υπάρχοντα λέβητα μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση μέχρι και 15%.
* Η καλή συντήρηση και ρύθμιση του υφιστάμενου λέβητα-καυστήρα μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση μέχρι και 10%.
* Η βελτίωση του συστήματος διανομής και ελέγχου της εγκατάστασης (μονώσεις δικτύου, κυκλοφορητές νέας τεχνολογίας, ψηφιακοί θερμοστάτες κλπ.), μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση μέχρι και 10%.
* Ο σωστός προγραμματισμός της λειτουργίας της θέρμανσης μπορεί να εξοικονομήσει μέχρι και 10%.

Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Κ. Κυριαζής

endiaferonta.gr