Γιατί το ελληνικό Δημόσιο αγοράζει, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, νέες κάλπες και παραβάν; Πόσο έτοιμος είναι ο μηχανισμός για να υποστηρίξει την παράλληλη διεξαγωγή αυτοδιοικητικών, ευρωπαϊκών και, πιθανά, εθνικών εκλογών; Τι θα γίνει με τους ετεροδημότες που ψηφίζουν με λίστες; Υπάρχει ενδεχόμενο διάσπασης καλλικρατικών Δήμων πριν το Μάιο; Ο Υπουργός Εσωτερικών Αλέξης Χαρίτσης απαντά για όλα στο Newpost

Σε συνέντευξη του στο Newpost, ο υπουργός Εσωτερικών Αλέξης Χαρίτσης είπε ότι το ζήτημα της αδυναμίας των εγγεγραμμένων σε τμήματα ετεροδημοτών να ψηφίσουν σε όλες τις κάλπες σε περίπτωση τριπλών εκλογών, πρέπει να ληφθεί υπόψη στον καθορισμό του χρόνου των εκλογών.

Ο κ. Χαρίτσης άφησε επίσης να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει στη διάσπαση ορισμένων (λίγων) δήμων πριν τις εκλογές. Τέλος, ο υπουργός Εσωτερικών ανήγγειλε την αύξηση των εκλογικών τμημάτων από 23.000 σε 41.000.

Η συνέντευξη αναλυτικά:

-Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορείται αντιμετωπίζει το σύνταγμα ως αντικείμενο του πολιτικού παιγνίου και όχι ως κανονιστικό πλαίσιο εντός του οποίου εκτυλίσσεται το πολιτικό παίγνιο. Τι απαντάτε εσείς σε αυτήν την κατηγορία;

-Το αντίθετο συμβαίνει. Η κυβέρνηση πήρε την πρωτοβουλία για να ξεκινήσει η συνταγματική αναθεώρηση, έχοντας ορίσει ένα πολύ σαφές πολιτικό πλαίσιο. Βρισκόμαστε στη μεταμνημονιακή περίοδο. Η ελληνική κοινωνία βγαίνει από μια πολύ βαθιά κρίση. Η κρίση αυτή δεν ήταν μόνο οικονομική και κοινωνική ήταν και κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς. Η συνταγματική αναθεώρηση αποσκοπεί στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς και τη δημοκρατία. Οι αλλαγές στα άρθρα για την ποινική ευθύνη των υπουργών, την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατία και του αριθμού των θητειών των βουλευτών κινούνται σε αυτήν την κατεύθυνση. Επομένως, η συνταγματική αναθεώρηση δεν γίνεται εν κενώ . Είναι η αξιωματική αντιπολίτευση που παίζει πολιτικά παιχνίδια και υποβαθμίζει αυτήν την κορυφαία διαδικασία του κοινοβουλευτισμού.

-Να πάμε στο πεδίο του υπουργείου σας. Διάβασα τις προάλλες μια ανακοίνωσή σας ότι το ΥΠΕΣ θα δαπανήσει κάμποσα εκατομμύρια για να προμηθευτεί παραβάν κα κάλπες. Δεν διαθέτουμε παραβάν και κάλπες δεδομένου ότι τα τελευταία 45 χρόνια (δόξα τω Θεώ) κάνουμε ανελλιπώς εκλογές;

-Εμείς κ. Αλμπάνη ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο απευθύναμε στους δήμους το ερώτημα τι εκλογικό υλικό διαθέτουν για να μπορέσουμε να προετοιμάσουμε εγκαίρως όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που έχουμε μέσα στο 2019. Μάλιστα κατηγορηθήκαμε γιατί μπήκαμε σε αυτήν τη διαδικασία τόσο νωρίς. Κατά τη γνώμη μου, αποτελεί υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας γενικά και του ΥΠΕΣ ειδικά, να είμαστε προετοιμασμένοι όσο πιο γρήγορα γίνεται. Αποδείχτηκε λοιπόν ότι υπάρχει ένα πολύ μεγάλο έλλειμμα εκλογικού υλικού. Εμείς ως υπουργείο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε αυτό το έλλειμμα.

-Δηλαδή τι τις κάνουν τι κάλπες οι δήμαρχοι;

-Δεν το γνωρίζω. Δεν ξέρω πού αποθηκεύει ο κάθε δήμος το εκλογικό υλικό και πώς το διατηρεί σε μια κατάσταση που μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί. Αυτές είναι διαχρονικές παθογένειες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Όπως πληροφορήθηκα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου, η διαδικασίας της προμήθειας εκλογικού υλικού επαναλαμβάνεται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.

-Δηλαδή μετά από 45 χρόνια Δημοκρατίας και 8 χρόνια Μνημονίου δεν μπορούμε να φυλάξουμε τις κάλπες;

–Σας καταλαβαίνω, αλλά εγώ ως υπουργός Εσωτερικών οφείλω να διασφαλίσω την απρόσκοπτη διεξαγωγή των εκλογών. Γι’ αυτό καταγράψαμε τις ανάγκες και προχωρήσαμε εγκαίρως στην προμήθεια του υλικού.

-Επανειλημμένα έχετε δηλώσει ότι το ΥΠΕΣ εγγυάται τεχνικά την υλοποίηση οποιουδήποτε εκλογικού σεναρίου υιοθετήσει ο πρωθυπουργός, υπονοώντας βέβαια τις τριπλές εκλογές. Αν λοιπόν έχουμε τέσσερις κάλπες στο εκλογικό τμήμα (γιατί τριπλές εκλογές σημαίνει τέσσερις κάλπες), απαιτούνται περίπου 20 λεπτά για να ψηφίσει κάθε πολίτης. Δεν θα έχουμε τεράστιες ουρές και δεν θα δημιουργηθεί αναστάτωση;

–Το τελευταίο διάστημα μια από τις ασκήσεις που έχουμε κάνει, είναι η προσομοίωση της εκλογικής διαδικασίας για να διαπιστώσουμε τον χρόνο που απαιτείται για να ψηφίσει κανείς. Μια από τις καινοτομίες που εισάγουμε σε αυτές τις εκλογές, είναι η μεγάλη αύξηση των εκλογικών τμημάτων από περίπου 23.000 σε 41.000, για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στον επιπλέον φόρτο.. Έχω όμως πει κατ’ επανάληψη το προφανές: Οι αποφάσεις για αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να λαμβάνονται με πολιτικούς και όχι τεχνικούς όρους. Το να στήσεις μια διαδικασία με 4 κάλπες είναι τεχνική πρόκληση, αλλά θα είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε αυτήν την πρόκληση. Μην ξεχνάτε ότι είναι πολύ σημαντική η τεχνογνωσία των στελεχών του υπουργείου.

-Συνεχίζοντας στο σενάριο των τριπλών εκλογών, θέλω να σας ρωτήσω τι γίνεται με τους εγγεγραμμένους στα τμήματα ετεροδημοτών. Σε περίπτωση τριπλών εκλογών αυτοί οι πολίτες δεν θα μπορέσουν αν ψηφίσουν σε όλες τις κάλπες. Πώς θα τους διασφαλίσετε το συνταγματικό δικαίωμά του εκλέγειν;

-Και το 2014 είχαμε ταυτόχρονες εκλογές…

-Ούτε τότε μπόρεσαν να ψηφίσουν. Απλώς επειδή ήταν ευρωεκλογές, δεν έγινε θέμα.

-Υπάρχουν θεσμικά ζητήματα που πρέπει να τα δούμε. Όμως αυτή τη στιγμή δεν συζητάμε για ταυτόχρονες εκλογές. Η κυβέρνηση δουλεύει πάνω στο σενάριο της ολοκλήρωσης της συνταγματικής θητείας της. Από εκεί και πέρα, εφόσον προκύψουν ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, σε κάθε περίπτωση οι εκλογές θα πρέπει να γίνουν με τέτοιο τρόπο ώστε να εκφραστεί η βούληση των Ελλήνων εκλογέων, έτσι όπως ορίζουν το σύνταγμα και οι νόμοι. Δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψουμε τον οποιοδήποτε περιορισμό στην έκφραση αυτής της βούλησης. Άρα και αυτό θα πρέπει να συνυπολογιστεί στον τελικό καθορισμό των εκλογικών αναμετρήσεων.

-Θα ήταν αυθαίρετη από τη μεριά μου μια ερμηνεία της δήλωσής σας ότι δεν μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα τρεις εκλογές;

-Λέω ότι αυτή τη στιγμή το βασικό σενάριο δεν είναι αυτό -το γνωρίζετε πολύ καλά. Το βασικό σενάριο είναι η εξάντληση της θητείας της παρούσας κυβέρνησης. Από εκεί και πέρα αν προκύψουν άλλες πολιτικές επιλογές, εμείς θα πάρουμε τα θεσμικά και τεχνικά μέτρα που είναι αναγκαία, για να μην υπάρξει παρακώλυση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος όλων των Ελλήνων πολιτών.

-Διαβάσαμε σε δημοσιεύματα ότι 43.000 αλλοδαποί θα ψηφίσουν στον δήμο Αθηναίων. Τι ακριβώς συμβαίνει;

-Υπάρχουν δύο πλευρές σε αυτήν την ιστορία. Από τη μια μεριά, υπάρχει η προσπάθεια του αντιπολιτευόμενου Τύπου και της αξιωματικής αντιπολίτευσης να δημιουργήσουν μια ατζέντα εκ του μη όντος, λόγω του στρατηγικού αδιεξόδου τους στην κύρια αντιπαράθεση κυβέρνησης-αντιπολίτευσης. Εφευρίσκουν θέματα που δεν υπάρχουν. Η άλλη πλευρά που είναι και η πιο επικίνδυνη, είναι ότι αυτή η ατζέντα έχει σαφώς ακροδεξιά χαρακτηριστικά. Όταν μιλάνε για αθρόες παράνομες ελληνοποιήσεις, βάζουν βούτυρο στο ψωμί της ακροδεξιάς. Πρέπει να είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί όταν τοποθετούμαστε σε αυτά τα ζητήματα. Η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική. Από το 2015 έχει ξεκινήσει μια συστηματική προσπάθεια για να ανταποκριθεί τη Ελληνική Πολιτεία στις συνταγματικές υποχρεώσεις της για την απόδοση Ιθαγένειας στις κατηγορίες πολιτών που το δικαιούνται. Η πιο χαρακτηριστικής περίπτωση (και σ’ αυτήν αναφέρεται το δημοσίευμα) είναι τα παιδιά δεύτερης γενιάς, δηλαδή τα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στην Ελλάδα. Από το 2016 που ξεκίνησε η απόδοση Ιθαγένειας με βάση τον νόμο που ψηφίσαμε, περισσότερα από 62.000 παιδιά έχουν πάρει Ιθαγένεια. Αυτό είναι κάτι για το οποίο όχι μόνο δεν δεχόμαστε κατηγορία, αλλά είμαστε υπερήφανοι. Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο για μια συντεταγμένη ευνομούμενη ευρωπαϊκή Πολιτεία. Μάλιστα από λίγες μέρες καταθέσαμε νομοσχέδιο για την πλήρη αποσαφήνιση του πλαισίου για την απόδοση Ιθαγένειας στις κατηγορίες πολιτών που τη δικαιούνται. Θέλουμε να καλύψουμε οριστικά όλες τις «γκρίζες ζώνες» όπως είναι οι ανιθαγενείς Ρομά. Ως υπουργός Εσωτερικών, είμαι περήφανος που ολοκληρώνουμε το θεσμικό πλαίσιο για την απόδοση Ιθαγένειας. Παρεμπιπτόντως, αυτό δεν σχετίζεται με τις εκλογές. Οι άνθρωποι που θα πάρουν Ιθαγένειας το επόμενο διάστημα δεν θα μπορέσουν να ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές.

-Πάμε και στο θέμα της ψήφου των ομογενών. Αναμένοντας το πόρισμα της επιτροπής, παρακολουθούμε την έντονη αντιδικία του ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ. Δεν έχει γίνει όμως καθαρό πού διαφέρουν οι προτάσεις των δύο κομμάτων. Επίσης, πότε θα έχουμε την ολοκληρωμένη πρόταση νόμου;

-Έχετε δίκιο ότι η σύγκρουση από τη μεριά της αντιπολίτευσης δεν έχει περιεχόμενο. Εμείς από την αρχή είπαμε ότι πρέπει να είναι συμφωνημένη η διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Συγκροτήσαμε λοιπόν τη διακομματική επιτροπή με προτάσεις από τα ίδια τα κόμματα και να περιμένουμε το πόρισμά της. Βάσει του πορίσματος, το ΥΠΕΣ θα ετοιμάσει την πρόταση νόμου. Αντί λοιπόν να περιμένουν όλοι να ολοκληρωθεί η διαδικασία, άρχισαν τις διαρροές. Δυστυχώς είδαμε δηλώσεις μελών της επιτροπής που προσπάθησαν να προκαταλάβουν το αποτέλεσμα. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Τόσο σοβαρά ζητήματα που μένουν άλυτα για δεκαετίες (υπενθυμίζω ότι από το 2001 δεν έχει αναληφθεί σχετική πρωτοβουλία), θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από όλους με μεγαλύτερη θεσμική υπευθυνότητα. Εμείς την επιδείξαμε αυτήν την υπευθυνότητα με τη συγκρότηση της επιτροπής. Από όλα τα μέλη της επιτροπής είχε γίνει παραδεκτός τρόπος λειτουργίας και τα βασικά ερωτήματα. Αυτό προκύπτει και από τα πρακτικά που θα δοθούν στη δημοσιότητα. Τα βασικά ερωτήματα είναι τρία:

Πρώτον, ποιοι δικαιούνται να ψηφίσουν. Εσείς μιλήσατε για ομογενείς αλλά η συζήτηση δεν αφορά μόνο τους ομογενείς. Η σωστή διατύπωση είναι Έλληνες εκλογείς μόνιμα διαμένοντες στο εξωτερικό. Εδώ υπάρχει η ιδιαιτερότητα της χώρας μας σε ό, τι αφορά το δίκαιο της Ιθαγένειας . Ένας Έλληνας του εξωτερικού πολύ πιο εύκολα αποκτάει την Ιθαγένεια και πολύ πιο δύσκολα τη χάνει από ό,τι πχ ένας Ιταλός. Αυτό δημιουργεί ένα ζήτημα.

Δεύτερον, μέσω ποια διαδικασίας θα ψηφίσουν; Γνωρίζετε ότι ανάλογα με τη χώρα, έχουν υιοθετηθεί διαφορετικά συστήματα διεξαγωγής της ψηφοφορίας. Αλλού υπάρχει επιστολική ψήφος, αλλού ηλεκτρονική και αλλού απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία στις προξενικές αρχές.

Τρίτον, ποιους θα ψηφίσουν; Κι εδώ υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα.

Εμείς ως πολιτική ηγεσία του υπουργείου είπαμε εξαρχής ότι δεν θέλουμε να βιαστούμε και να καταλήξουμε σε μια νομοθετική πρόταση χωρίς να έχει καταλήξει η επιτροπή στη μελέτη αυτών των ερωτημάτων. Περιμένουμε λοιπόν το πόρισμα της επιτροπής. Επομένως, τίποτα δεν γίνεται εν κρυπτώ, όπως λέει η αντιπολίτευση. Είναι εκ του πονηρού όλη αυτή η συζήτηση.

-Εσείς ως αρμόδιος υπουργός μπορείτε να δώστε την κατηγορηματική πολιτική διαβεβαίωση ότι οι νέοι που έφυγαν στο εξωτερικό λόγω Μνημονίου θα μπορέσουν να συμμετάσχουν σε επόμενες εκλογές

-Η πρώτη προτεραιότητα για μας είναι να διατηρήσουν βιοτικές σχέσεις με τη χώρα οι Έλληνες που αναγκάστηκαν να φύγουν στο εξωτερικό με την κρίση. Αυτή είναι η προτεραιότητά μας, αλλά όταν έχεις ένα τέτοιο ζήτημα δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις αποσπασματικά. Υπάρχουν και ζητήματα συνταγματικότητας όταν προσπαθήσεις να κάνεις τον διαχωρισμό μεταξύ αυτών που έφυγαν στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια και αυτών που έφυγαν παλιότερα.

-Υπάρχει πιθανότητα να αποφασίσετε τη διάσπαση δήμων πριν τις δημοτικές εκλογές; Δηλαδή, θα ψηφίσουν κάποιοι πολίτες τον Μάιο σε άλλους δήμους από αυτούς που είναι τώρα;

-Με τον Καλλικράτη άλλαξε πλήρως ο χωροταξικός χάρτης της Αυτοδιοίκησης με συνενώσεις δήμων. Η διαδικασία που υιοθετήθηκε, δημιούργησε και τότε αντιδράσεις. Σε γενικές γραμμές όμως ήταν μια σωστή μεταρρύθμιση γιατί δημιούργησε δήμους με κρίσιμο μέγεθος για να παίζουν ρόλο στα τοπικά πράγματα. Παρ’ όλα αυτά, υπήρξαν λάθη και αδικίες. Τα προβλήματα που στην πορεία φάνηκαν, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν πρόχειρα λίγο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Πολλοί μιλάνε για διάσπαση δήμων, λίγοι όμως αντιλαμβάνονται πόσο περίπλοκο είναι αυτό σε ζητήματα όπως η δημοτική περιουσία, το προσωπικό, οι ενεργές συμβάσεις, τα χρέη. Αν πας να λύσεις ένα πρόβλημα πρόχειρα, μπορεί να δημιουργήσεις ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Εμείς τους προηγούμενους μήνες έχουμε κάνει μια σημαντική τεχνική και νομική προεργασία. Τις επόμενες μέρες θα ανακοινωθούν οι αποφάσεις του υπουργείου σε σχέση με κάποιες λίγες περιπτώσεις που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τώρα. Από εκεί και πέρα, μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, θα πάρουμε την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής η οποία θα εξετάσει συνολικά το χωροταξικό της Αυτοδιοίκησης. Πέρα από κάποιες εξόφθαλμες περιπτώσεις, πρέπει να έχουμε μια συνολική αντιμετώπιση.

-Εγώ τώρα αυτό το ερμηνεύω ότι θα έχουμε διασπάσεις πριν τις εκλογές.

-Το ερμηνεύετε εσείς όπως νομίζετε.