Με αφορμή την προσωρινή διακοπή των σεισμικών ερευνών στο Ιόνιο και τους μαζικούς εκβρασμούς ζιφιών στις ακτές της Κέρκυρας, το ελληνικό γραφείο της Greenpeace έστειλε σήμερα στον Υπουργό και τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητώντας επίσημη ενημέρωση και διαφάνεια.

Αθήνα, Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2022

Προς

1.     Κώστα Σκρέκα, Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

2.     Γιώργο Αμυρά, Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: Αίτημα ενημέρωσης για το πρόγραμμα σεισμικών ερευνών στη θαλάσσια περιοχή “Ιόνιο” από τα Ελληνικά Πετρέλαια ΑΕ

Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Με ικανοποίηση πληροφορηθήκαμε την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022 από δημοσίευμα της Καθημερινής^[1] ότι ύστερα από εντολή του Υπουργείου σας, οι σεισμικές έρευνες που διεξάγονται στη θαλάσσια περιοχή “Ιόνιο” δυτικά της Κέρκυρας από το ειδικό ερευνητικό σκάφος SW Cook για λογαριασμό της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια ΑΕ (ΕΛΠΕ) έχουν προσωρινά ανασταλεί. Σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα έχει ζητηθεί από την Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ “άμεση και αναλυτική ενημέρωση για την τήρηση των όρων που περιλαμβάνονται στο περιβαλλοντικό σχέδιο δράσης για τη γεωφυσική έρευνα στην περιοχή” και η ταυτόχρονη απομάκρυνση του ερευνητικού σκάφους από την περιοχή “μέχρι να διαπιστωθεί αν οι έρευνες σχετίζονται με τους τρεις εκβρασμούς ζιφιών (Ziphius cavirostris) στην Κέρκυρα τις προηγούμενες ημέρες”.

Από τη σύντομη εμπειρία μας, ακολουθώντας τη δράση του SW Cook στην περιοχή του Ιονίου, έγινε σαφές ότι οι συνεχείς εκρήξεις από το πλοίο ήταν αισθητές δεκάδες ναυτικά μίλια μακριά από το σημείο που πραγματοποιούνταν. Θεωρούμε δεδομένο ότι συνέχιση της δραστηριότητας θα επιφέρει σημαντικές βλάβες στους πληθυσμούς κητωδών στην ευρύτερη περιοχή.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη ενημέρωση από το Υπουργείο σας, την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) αλλά και τα ΕΛΠΕ για την παραπάνω εξέλιξη/πληροφορία, παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε για τα κάτωθι:

- Έχει συνταχθεί έκθεση υφιστάμενης κατάστασης (Baseline Report) για την καταγραφή της κατάστασης των περιβαλλοντικών παραμέτρων και πόρων κατά το διάστημα πριν από την έναρξη σεισμικών εργασιών στις θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου, όπως άλλωστε ορίζει η σχετική νομοθεσία^[2]; Αν ναι, είναι δημόσια προσβάσιμη;

- Με ποιον τρόπο ή κρατική μέριμνα διασφαλίζετε ότι από πλευράς ΕΛΠΕ οι γεωφυσικές καταγραφές δεν έχουν λάβει χώρα εντός των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης της Θαλάσσιας Πανίδας και των Περιοχών Προστασίας της

Φύσης Natura 2000 ή ότι η διέλευση του ερευνητικού σκάφους εντός των περιοχών αυτών έχει υπάρξει απολύτως αβλαβής;

- Καθώς το SW Cook βρίσκεται ακόμα στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νότια της Κέρκυρας και δυτικά των Παξών, ποιες επιπλέον αποχρώσες ενδείξεις χρειάζεστε για να ζητήσετε να σταματήσουν οι εν λόγω σεισμικές έρευνες και να μην επαναληφθούν;

Δεδομένου ότι μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει άμεση, συστηματική, δημόσια και διαφανής πληροφόρηση σχετικά με την υλοποίηση των σχεδίων για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, τόσο στις περιοχές του Ιονίου και της δυτικής Ελλάδας όσο και δυτικά και νότιο-δυτικά της Κρήτης, ενθαρρύνουμε το Υπουργείο να προβεί στις παρακάτω ενέργειες, ενημερώνοντας όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και τους πολίτες της χώρας για τα εξής:

- Αναλυτική ενημέρωση για την τήρηση των όρων που περιλαμβάνονται στο Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης (ΠΣΔ) για τη γεωφυσική έρευνα στη θαλάσσια περιοχή “Ιόνιο” αλλά και για την περιοχή “Κυπαρισσιακός Κόλπος” από τα ΕΛΠΕ.

- Δημοσιοποίηση των πορισμάτων της έρευνας προκειμένου να διαπιστωθούν τα ακριβή αίτια των εκβρασμών και η πιθανή τους σύνδεση με την εκτέλεση γεωφυσικών ερευνών στις θαλάσσιες περιοχές “Ιόνιο” και “Κυπαρισσιακός Κόλπος”.

- Δημοσιοποίηση της ακουστικής καταγραφής του θορύβου στη θάλασσα, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις σεισμικές έρευνες (ένταση ήχου και επίπεδα διάδοσης) για τις θαλάσσιες περιοχές “Ιόνιο” και “Κυπαρισσιακός Κόλπος” από το πανεπιστήμιο Πατρών.

- Την a priori και συστηματική δημόσια παροχή πληροφόρησης για τα επερχόμενα βήματα/στάδια υλοποίησης ερευνών σε όλες τις περιοχές που έχουν παραχωρηθεί σε μισθώτριες εταιρείες από το ελληνικό δημόσιο για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Το ελληνικό γραφείο της Greenpeace από την πρώτη στιγμή έχει δημόσια καταθέσει τις θέσεις του σε σχέση με την ανάπτυξη του προγράμματος εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια, δεδομένου ότι οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης και του ρυθμού απώλειας της βιοποικιλότητας είναι πλέον ορατές και έχουμε αρχίσει ήδη να τις βιώνουμε και στη χώρα μας. Τα “φιλόδοξα” σχέδια (σχέδιο ανάκαμψης, κλιματικός νόμος, προστασία θαλάσσιας βιοποικιλότητας) που έχουν ανακοινωθεί από την πολιτεία για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την πράσινη και δίκαιη ανάκαμψη της χώρας και τη μετάβασή της προς την κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050 δεν συνάδουν με το οποιοδήποτε σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγής νέων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Είναι προφανές ότι πιθανές και προβλεπόμενες επιπτώσεις της εξερεύνησης υδρογονανθράκων στη βιοποικιλότητα της χώρας θα είχαν αποφευχθεί αν η κυβέρνηση και το Υπουργείο σας είχε την παρρησία να προβεί σε άμεση ακύρωση όλων των συμβάσεων παραχώρησης. Ωστόσο, μέχρι να το πράξει, η πλήρης διαφάνεια και η παροχή συστηματικής πληροφόρησης είναι απαραίτητο συστατικό όταν γίνεται λόγος για έργα εθνικής ωφέλειας. Καλούμε το Υπουργείο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να πράξει με υπευθυνότητα τα δέοντα ώστε οι πολίτες της χώρας να είναι δέκτες της απαραίτητης πληροφόρησης.

Ελπίζουμε άμεσα στη θετική σας ανταπόκριση.

Ελληνικό γραφείο της Greenpeace