Πλησιάζουν το 1.000.000 οι κλίνες των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, η προσφορά των οποίων αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, ο αριθμός τους είναι πλέον μεγαλύτερος από αυτόν των ξενοδοχείων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2023 αποτέλεσε χρονιά-ρεκόρ για τα εν λόγω καταλύματα στην Ελλάδα, ενώ και φέτος παρατηρείται συνεχής αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων.

• Του Βασίλη Παπακωνσταντόπουλου

Ενδεικτικό της δυναμικής ανάπτυξης του κλάδου είναι ότι το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ (INSETE) συμπεριέλαβε πρώτη φορά στο μηνιαίο στατιστικό του δελτίο τα στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με το INSETE, την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2024 παρατηρείται μια προοδευτική αύξηση στον συνολικό αριθμό κλινών σε σχέση με τα στοιχεία του 2023. Η αύξηση ανέρχεται κατά μέσο όρο στις 85.000, με τον αριθμό τους τον Μάιο να φθάνει τις 961.837 κλίνες, ενώ ήταν 872.936 πέρυσι (+10,2%).

Μάλιστα, η δυναμικότητα της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε όρους διαθέσιμων κρεβατιών έχει πλέον ξεπεράσει την αντίστοιχη δυναμικότητα των ξενοδοχείων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, πέρυσι τον Ιούλιο οι διαθέσιμες κλίνες σε καταλύματα βραχυχρόνιων μισθώσεων ανήλθαν σε 939.000, ενώ στα ξενοδοχεία όλης της επικρατείας οι διαθέσιμες κλίνες ανέρχονται σε 887.748. Συγκεκριμένα, το ΞΕΕ έχει καταγεγραμμένες 10.047 ξενοδοχειακές μονάδες, με 444.389 δωμάτια και 887.748 κλίνες. Στη βραχυχρόνια μίσθωση το 2023 ο μέγιστος αριθμός προσφερόμενων καταλυμάτων (που μπορεί να έχουν ένα ή παραπάνω δωμάτια) ήταν 212.199, με 939.000 κλίνες και καταγράφηκε τον Ιούλιο. Τα αντίστοιχα μεγέθη το 2022 ήταν 195.231 καταλύματα και 875.000 κλίνες τον Ιούλιο.

Αναλύοντας τη φετινή εικόνα μήνα με τον μήνα, διαπιστώνει κάποιος ότι τον Ιανουάριο του 2024 ο αριθμός κλινών διαμορφώθηκε σε 845.000, σημειώνοντας αύξηση +8,4% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023. Τον Φεβρουάριο ο αριθμός κλινών ανήλθε σε 877.000, αυξημένος κατά 10,3%, τον Μάρτιο ήταν 907.000 κλίνες, καταγράφοντας αύξηση 10,5%, ενώ τον Απρίλιο ο αριθμός κλινών ανήλθε σε 935.000, καταγράφοντας αύξηση 11,5%.

Ανάλογη είναι η εικόνα και στον αριθμό των καταλυμάτων που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση. Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2024 ο αριθμός τους ήταν 190.000, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 10,2% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Αύξηση που συνεχίστηκε και τους επόμενους μήνες. Έτσι τον Φεβρουάριο τα καταλύματα τύπου Airbnb ανήλθαν σε 196.000(+11,3%) και τον Μάρτιο επίσης σε 196.000, με την αύξηση να ανέρχεται σε +11,6%, ενώ τον Απρίλιο ο αριθμός καταλυμάτων διαμορφώθηκε σε 212.000, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 12,5%. Οσον αφορά τον Μάιο, η αύξηση έφθασε το 11%, με τον αριθμό των καταλυμάτων να ανέρχεται σε 217.915(196.397 πέρυσι).

Η ανάλυση της πληρότητας των καταλυμάτων για το έτος 2024 δείχνει μια σταθερότητα σε σχέση με το 2023, παρά την αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων και κλινών. Αυτό υποδηλώνει αύξηση της ζήτησης, παράλληλα με την προσφορά. Ειδικότερα, τον Ιανουάριο η πληρότητα διατηρήθηκε στο 12%, έχοντας ίδια απόδοση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Τον Φεβρουάριο σημειώνεται μείωση της πληρότητας σε 10% (έναντι 13%), ενώ τον Μάρτιο η πληρότητα ανέρχεται σε 16% (έναντι 15%). Τον Απρίλιο η πληρότητα διαμορφώνεται σε 23% (έναντι 24%), ενώ τον Μάιο ανήλθε σε 30% (έναντι 26%).

Ποια είναι η μέση διάρκεια παραμονής και η προέλευση των ταξιδιωτών

Σύμφωνα με το μηναίο δελτίο του INSETE, η μέση διάρκεια παραμονής σε διανυκτερεύσεις την περίοδο Ιανουαρίου – Μάιου 2024, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη του 2023, διαφοροποιείται ανάλογα με τον μήνα, με τους περισσοτέρους μήνες να καταγράφουν μείωση. Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2024 η μέση διάρκεια παραμονής ανήλθε σε 3,5 διανυκτερεύσεις, καταγράφοντας αύξηση κατά +6,8%, από τις 3,3 διανυκτερεύσεις του προηγούμενου έτους.

Τον Φεβρουάριο καταγράφεται αύξηση της μέσης διάρκειας παραμονής στις 3,7 διανυκτερεύσεις κατά 32,6% σε σχέση με τις 2,8 διανυκτερεύσεις τον Φεβρουάριο του 2023. Τον Μάρτιο η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 3,5 διανυκτερεύσεις, εμφανίζοντας μείωση κατά 1,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Η πτωτική τάση συνεχίστηκε και τον Απρίλιο κατά 1,5%, οπότε η μέση διάρκεια διανυκτερεύσεων ήταν 3,8, έναντι 3,9. Τον Μάιο η μέση διάρκεια παραμονής ήταν 3,5 διανυκτερεύσεις, καταγράφοντας μείωση 10,0%.

Οσον αφορά τη διάρθρωση των ταξιδιωτών στο πλαίσιο της βραχυχρόνιας μίσθωσης μέσα στη διάρκεια του έτους, εμφανίζει μια ενδιαφέρουσα δυναμική στη σύνθεση μεταξύ αλλοδαπών και Ελλήνων, με τους αλλοδαπούς να κυριαρχούν, αλλά τους Ελληνες να έχουν σημαντικό μερίδιο τους χειμερινούς μήνες.

Ειδικότερα, τον Ιανουάριο η αναλογία των αλλοδαπών ταξιδιωτών είναι στο 60%, ενώ το ποσοστό των Ελλήνων αγγίζει το 40%. Αυτή η σχέση παραμένει σχετικά σταθερή κατά τη διάρκεια του Φεβρουαρίου, με ελαφρά αύξηση των αλλοδαπών στο 62% και αντίστοιχη μείωση των Ελλήνων στο 38%. Παρόμοια εικόνα και τον Μάρτιο, με το ποσοστό των αλλοδαπών να αυξάνεται στο 66% και, αντίστοιχα, το ποσοστό των Ελλήνων να μειώνεται στο 34%. Τον Απρίλιο και τον Μάιο η κυριαρχία των αλλοδαπών είναι ακόμα πιο εμφανής, καθώς το ποσοστό τους κυμαίνεται σε 89%, με τους Ελληνες να αποτελούν το 11% του συνόλου των ταξιδιωτών.

Σε φουλ ρυθμούς οι κρατήσεις έως τον Σεπτέμβριο

Η αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Ελλάδα ακολουθεί σταθερά ανοδικούς ρυθμούς, με τη ζήτηση για ενοικιάσεις καταλυμάτων μέσω πλατφόρμας τύπου Airbnb να καταγράφει αύξηση σε ποσοστό 18% για το τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου σε σχέση με πέρυσι.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα της συγκεκριμένης αγοράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τις κρατήσεις για το δίμηνο υψηλής ζήτησης, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, να εμφανίζονται αυξημένες επίσης κατά 18% σε ετήσια βάση. Ομοίως, οι μήνες Σεπτέμβριος και Οκτώβριος σημειώνουν αύξηση της ζήτησης σε ποσοστό 18% σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της εξειδικευμένης εταιρίας AirDNA.

Οι εγγραφές των ακινήτων τα οποία διατίθενται με όρους βραχυχρόνιων μισθώσεων καταγράφουν σημαντική αύξηση. Σε απόλυτους αριθμούς, ο μεγαλύτερος αριθμός καταλυμάτων εντοπίζεται στην Κέρκυρα, με πάνω από 7.000 ακίνητα, και ακολουθούν η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Ρόδος, όμως η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση εντοπίζεται στην Κύθνο, όπου φτάνει το 70%. Ακολουθούν η Φολέγανδρος, με την άνοδο να ανέρχεται στο 27%, η Ανδρος, η Αίγινα, η Σίφνος, η Μήλος, η Αμοργός, η Σύρος και η Νάξος, με αυξήσεις από 20% έως 26%. Διψήφιο ποσοστό αύξησης, από 10% έως 19%, σημειώνεται στην Τήνο, στη Σκιάθο, στη Σκόπελο, στην Υδρα, στη Σαντορίνη, στη Σέριφο και την Κέρκυρα. Στον αντίποδα, μικρή μείωση στον αριθμό των εγγεγραμμένων ακινήτων διαπιστώνεται σε προορισμούς κορεσμένους, με μεγαλύτερη (17%) να καταγράφεται στη Ζάκυνθο.

Την ισχυρότερη ζήτηση για το επικείμενο τρίμηνο μεταξύ των 20 κορυφαίων υπό εξέταση ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Πολωνία, Αυστρία, Ελλάδα, Νορβηγία, Γερμανία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Πορτογαλία, Ιταλία, Φινλανδία, Ελβετία, Ισπανία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Κροατία, Δανία, Τσεχία) καταγράφει η Πολωνία, στο συν 33%. Ακολουθούν οι Νορβηγία (29%), Γερμανία (28%) και Τσεχία (27%), με τις Ολλανδία (15%), Πορτογαλία (14%), Γαλλία (13%) και Ιρλανδία (13%) να σημειώνουν, στον αντίποδα, τη μικρότερη ποσοστιαία άνοδο ως προς τη ζήτηση.

Σε επίπεδο πόλεων η προσφορά διαθέσιμων καταλυμάτων, αν και έχει αυξηθεί σε ποσοστό που υπερβαίνει το 20% σε ετήσια βάση, υστερεί κατά 3% σε σχέση με το προπανδημικό 2019. Βέβαια, οι πόλεις στις οποίες διαπιστώθηκε τον Μάιο η μεγαλύτερη αύξηση προσφοράς καταλυμάτων καταγράφουν τη μεγαλύτερη μείωση ως προς την πληρότητα. Οπως αναφέρεται από την AirDNA, η Βαρσοβία στην Πολωνία, το Βελιγράδι στη Σερβία, η Νάπολη στην Ιταλία και το Παρίσι στη Γαλλία σημείωσαν αύξηση άνω του 35% στις διαθέσιμες καταχωρίσεις σε ετήσια βάση. Κατά συνέπεια, η πληρότητα έχει μειωθεί πάνω από 10% και στις τέσσερις πόλεις.

Από την άλλη πλευρά, στο Πόρτο της Πορτογαλίας, στη Μαδρίτη και στη Βαρκελώνη της Ισπανίας οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί έχουν επιβραδύνει την εισαγωγή νέων καταλυμάτων στις πλατφόρμες, γεγονός που οδήγησε τον προηγούμενο μήνα σε σταθερή ή αυξανόμενη πληρότητα και, αντίστοιχα, υψηλότερα έσοδα ανά διαθέσιμο κατάλυμα για τους οικοδεσπότες.

Σε ό,τι αφορά την Αθήνα, τα καταλύματα που μισθώνονται με όρους της οικονομίας του διαμοιρασμού έχουν αυξηθεί κατά 18% σε σχέση με πέρυσι, με την πληρότητα να παρουσιάζει τον Μάιο οριακή υστέρηση σε ποσοστό 2% σε ετήσια βάση, γεγονός που συντείνει στην άνοδο κατά 11% των εσόδων ανά διαθέσιμο κατάλυμα.

Eurostat: Ετος-ρεκόρ το 2023 για την Ελλάδα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα ήταν βάσει διανυκτερεύσεων τουλάχιστον 15% πάνω από τα επίπεδα του 2022 και σχεδόν 50% περισσότερες από το 2019. Σε απόλυτους αριθμούς, υπολογίζεται ότι πέρυσι οι τουρίστες έκλεισαν περίπου 36.400.000 διανυκτερεύσεις στη χώρα μέσω Airbnb, Booking, Expedia Group ή Trip Advisor, σε σύγκριση με περίπου 31.600.000 το αμέσως προηγούμενο έτος και πέριξ των 24.300.000 το 2019.

Οπως προκύπτει από τα συγκριτικά στοιχεία της Eurostat, στις κορυφαίες 20 περιοχές της Ευρώπης βάσει διανυκτερεύσεων σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης βρέθηκαν δύο ελληνικές: Πρόκειται για την Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου, με πάνω από 4.600.000 διανυκτερεύσεις πέρυσι και τα νησιά του Ιονίου, με σχεδόν 4.300.000 διανυκτερεύσεις. Σε εθνικό επίπεδο, ακολουθεί η Κρήτη με περίπου 3.900.000 διανυκτερεύσεις και έπειτα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με μεγάλη απόσταση, πέριξ των 3.000.000 διανυκτερεύσεων. Στην ευρωπαϊκή κατάταξη, πάντοτε βάσει του αριθμού των διανυκτερεύσεων, η Ελλάδα καταλαμβάνει την έκτη θέση, μετά τη Γαλλία (περίπου 152.000.000 διανυκτερεύσεις), την Ισπανία (133.000.000), την Ιταλία (100.000.000), τη Γερμανία (46.000.000) και την Πορτογαλία (38.000.000).

Ανοδική πορεία για αφίξεις και εισπράξεις

Ανεξάρτητα από το είδος διαμονής που επιλέγει κάποιος, όλα συνηγορούν ότι ο ελληνικός τουρισμός βαδίζει ολοταχώς προς νέο ρεκόρ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του INSETE, την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2024 καταγράφηκαν 5,9 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, ξεπερνώντας κατά 12,8% τα επίπεδα του Ιανουαρίου – Μαΐου 2023 (+672.000 αφίξεις). Ανοδικά κινήθηκαν όλες οι επιμέρους γεωγραφικές ενότητες, με εξαίρεση τις Κυκλάδες.

Ειδικότερα, στη γεωγραφική ενότητα της Κρήτης οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις διαμορφώθηκαν σε 957 χιλ., καταγράφοντας αύξηση κατά 87 χιλ. (+10,0%). Οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στα αεροδρόμια των Δωδεκανήσων ανήλθαν σε 763 χιλ., σημειώνοντας αύξηση κατά 92 χιλ. (+13,8%). Στη γεωγραφική ενότητα των Ιόνιων Νήσων καταγράφηκε αύξηση κατά 60 χιλ. (+12,9%), ενώ καταγράφηκαν 526 χιλ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις. Αντίθετα, στις Κυκλάδες σημειώθηκαν 158 χιλ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, παρουσιάζοντας μείωση κατά 5 χιλ. (-3,1%).

Την ίδια περίοδο καταγράφηκαν 2,5 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις, έναντι 2,2 εκατ. του πρώτου πενταμήνου του 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 13,3% (+296 χιλ.). Αναλυτικά, οι αφίξεις από την Αλβανία μειώθηκαν κατά 340 χιλ. (-6,7%) και διαμορφώθηκαν σε 562 χιλ. Αντίθετα, η αύξηση από τη Βουλγαρία ανέρχεται σε 136 χιλ. (+20,6%), με 797 χιλ. αφίξεις και από την Τουρκία σε 134 χιλ. (+47,0%), με τις οδικές αφίξεις να διαμορφώνονται σε 419 χιλ. Τέλος, η αύξηση από τη βόρεια Μακεδονία ανήλθε σε 66 χιλ. (+9,7%), με τις οδικές αφίξεις να διαμορφώνονται σε 748 χιλ.

Οσον αφορά τις ταξιδιωτικές εισπράξεις, εμφάνισαν αύξηση κατά 22% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκαν σε 1.786 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά 38,5%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 942.000.000 ευρώ, καθώς και στην αύξηση των εισπράξεων από κατοίκους των λοιπών χωρών κατά 7,5%, στα 780.000.000
Ειδικότερα, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 31,1% και διαμορφώθηκαν στα 236.000.000 ευρώ, ενώ και αυτές από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 6,9% και διαμορφώθηκαν στα 128.000.000 ευρώ. Από τις λοιπές χώρες, μείωση κατά 16,7% παρουσίασαν οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 112.000.000 ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 35,7% και διαμορφώθηκαν στα 205.000.000 ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από τη Ρωσία σημείωσαν μείωση κατά 62,7% και διαμορφώθηκαν στα 2.000.000 ευρώ.

Πηγή: Εφημερίδα Δημοκρατία